Tóm tắt lý thuyết Quy ước làm tròn số Nếu chữ số đầu tiên bỏ đi nhỏ hơn 5 thì ta giữ nguyên bộ phận còn lại. Nếu chữ số đầu tiên bỏ đi lớn hơn hoặc bằng 5 thì ta cộng thêm 1 vào chữ cuối cùng của bộ phận còn lại. Ví dụ 1: Làm tròn các số sau đây: a. Tròn chục: 2347,5; 123,7. b. Tròn trăm: 157426; 23782,23. c. Tròn nghìn: 1573216; 7236524. Hướng dẫn giải: a. 2350; 120. b. 157400; 23800. c. 1573000; 7237000. Ví dụ 2: Viết các số sau dưới dạng số thập phân gần đúng, chính xác đến hai chữ số thập phân, ba chữ số thập phân. a.\(2\frac{2}{3}\) b.\(4\frac{3}{7}\) c.\(5\frac{3}{{11}}\) Hướng dẫn giải: a. \(2\frac{2}{3} = \frac{8}{3} = 2,(6)\) Chính xác đến hai chữ số thập phân 2,67. Chính xác đến ba chữ số thập phân 2,667. b. \(4\frac{3}{7} = \frac{{31}}{7} = 4,(428571)\) Kết quả: 4,43; 4,429. c. \(5\frac{3}{{11}} = \frac{{58}}{{11}} = 5,(27)\) Kết quả: 5,27; 5,273. Ví dụ 3: Thực hiện các phép tính rồi làm tròn kết quả đến chữ số thập phân thứ nhất: 8,04 + 2,2239 2710,31 – 1518,0394. 52,48 . 16,3 824,06 : 132,022 Hướng dẫn giải: 8,04 + 2,2239 = 10,279 Kết quả sau khi làm tròn là 10,3. 2710,31 – 1518,0394 = 1192, 2806 Kết quả sau khi làm tròn là 1192,3. 52,48 . 16,3 = 855, 424 Kết quả sau khi làm tròn là 855,4. 824,06 : 132,022 = 6, 2418… Kết quả sau khi làm tròn là 6,2. Bài tập minh họa Bài 1: Tìm sai số của các số gần đúng sau: a. \(3\frac{3}{4} \approx 4\) b. \(6,71 \approx 6,7\) Hướng dẫn giải: a. Sai số là: \(4 - 3\frac{3}{4} = 4 - \frac{{15}}{4} = \frac{1}{4} = 0,25\). b. Sai số là: \(6,71 - 6,7 = 0,01\). Bài 2: Thực hiện phép tính rồi làm tròn đến chữ số thập phân thứ hai: \(0,\left( 3 \right)+3\frac{1}{3}-0,4(2)\). Hướng dẫn giải: Ta có: \(\begin{array}{l}0,(3) + 3\frac{1}{3} - 0,4(2) = \frac{3}{9} + \frac{{10}}{3} - 0,4 - \frac{2}{{90}}\\ = \frac{{11}}{3} - \frac{2}{5} - \frac{1}{{45}} = \frac{{165 - 18 - 1}}{{45}} = \frac{{146}}{{45}} = 3,2(4)\end{array}\) Làm tròn kết quả đến chữ số thập phân thứ hai ta được: 3,24. Bài 3: Tìm x gần đúng chính xác đến hai chữ số thập phân \(0,875.x = \frac{3}{4} + 2\frac{5}{8}\). Hướng dẫn giải: Ta có: \(0,875.x = \frac{3}{4} + 2\frac{5}{8}\). \(\begin{array}{l}x = \left( {\frac{3}{4} + 2\frac{5}{8}} \right):0,875\\ = \left( {\frac{6}{8} + 2\frac{5}{8}} \right):\frac{7}{8}\\ = 2\frac{{11}}{8}.\frac{8}{7} = \frac{{27}}{8}.\frac{8}{7}\\ = \frac{{27}}{7} \approx 3,857\end{array}\). Giá trị gần đúng là x = 3,86.
