A. Kiến thức trọng tâm 1. Tình hình tài nguyên, môi trường ở nước ta hiện nay Về tài nguyên: Khoáng sản có nguy cơ cạn kiệt Diện tích đất trồng bị thu hẹp Nhiều động, thực vật quý có nguy cơ tuyệt chủng Chất lượng đất giảm sút, đất canh tác bị thu hẹp Tài nguyên biển suy giảm đáng kể. Về môi trường: Ô nhiễm môi trường nước Ô nhiễm môi trường không khí Ô nhiễm môi trường đất Môi trường biển bắt đầu bị ô nhiễm 2. Mục tiêu, phương hướng cơ bản chính sách tài nguyên và bảo vệ môi trường Mục tiêu Sử dụng hợp lý tài nguyên. Bảo tồn đa dạng sinh học. Từng bước nâng cao chất lượng môi trường. Nhằm góp phần phát triển kinh tế- xã hội bền vững,nâng cao chất lượng cuộc sống của nhân dân Phương hướng Tăng cường công tác, quản lý của nhà nước về bảo vệ môi trường từ trung ương đến địa phương. Thường xuyên giáo dục, tuyên truyền, xây dựng ý thức trách nhiệm bảo vệ tài nguyên, môi trường cho mọi người dân. Coi trọng công tác nghiên cứu khoa học và công nghệ, mở rộng hợp tác quốc tế, khu vực trong lĩnh vực bảo vệ môi trường Chủ động phòng ngừa, ngăn chặn ô nhiễm, cải thiện môi trường, bảo tồn thiên nhiên. Khai thác, sử dụng hợp lí, tiết kiệm tài nguyên thiên nhiên Áp dụng công nghệ hiện đại để khai thác tài nguyên và xử lí chất thải 3. Trách nhiệm của công dân đối với chính sách tài nguyên và bảo vệ môi trường. Chấp hành chính sách và pháp luật về bảo vệ tài nguyên và môi trường. Tích cực tham gia vào các hoạt động bảo vệ tài nguyên, môi trường ở điạ phương Vận động mọi người cùng thực hiện, đồng thời chống các hành vi vi phạm pháp luật về tài nguyên và bảo vệ môi trường. B. BÀI TẬP VÀ HƯỚNG DẪN GIẢI Câu 1: Nêu tình hình môi trường ở nước ta hiện nay và nhận xét. Hướng dẫn giải: - Tình hình môi trường ở nước ta hiện nay: Ô nhiễm môi trường nước Ô nhiễm môi trường không khí Ô nhiễm môi trường đất Môi trường biển bắt đầu bị ô nhiễm - Từ đó, ta thấy môi trường ở nước ta đang bị ô nhiễm trầm trọng. Môi trường nước, đất, không khí…đều đang bị ô nhiễm khắp nơi, đặc biệt là khu vực thành phố nơi có đông đảo người sinh sống. Có nhiều nguyên nhân khác nhau khiến môi trường ngày càng bị ô nhiễm, bao gồm cả nguyên nhân khác quan và nguyên nhân chủ quan. Tuy nhiên, chủ yếu vẫn là do nguyên nhân chủ quan. Vì vậy, người dân cần phải nâng cao nhận thức trong việc bảo vệ tài nguyên thiên nhiên và môi trường. Đó là việc làm cần thiết và cấp bách hiện nay. Câu 2: Nêu mục tiêu, phương hướng cơ bản nhằm sử dụng hợp lí tài nguyên và bảo vệ môi trường. Hướng dẫn giải: Để sử dụng hợp lí nguồn tài nguyên và bảo vệ môi trường, Đảng và nhà nước ta đã vạch ra những mục tiêu và phương hướng cụ thể: Về mục tiêu: Sử dụng hợp lý tài nguyên. Bảo tồn đa dạng sinh học. Từng bước nâng cao chất lượng môi trường. Nhằm góp phần phát triển kinh tế- xã hội bền vững,nâng cao chất lượng cuộc sống của nhân dân. Về phương hướng Tăng cường công tác, quản lý của nhà nước về bảo vệ môi trường từ trung ương đến địa phương. Thường xuyên giáo dục, tuyên truyền, xây dựng ý thức trách nhiệm bảo vệ tài nguyên, môi trường cho mọi người dân. Coi trọng công tác nghiên cứu khoa học và công nghệ, mở rộng hợp tác quốc tế, khu vực trong lĩnh vực bảo vệ môi trường Chủ động phòng ngừa, ngăn chặn ô nhiễm, cải thiện môi trường, bảo tồn thiên nhiên. Khai thác, sử dụng hợp lí, tiết kiệm tài nguyên thiên nhiên Áp dụng công nghệ hiện đại để khai thác tài nguyên và xử lí chất thả Câu 3: Giả sử có một đàn voi rừng trong quá trình di chuyển chỗ ở đã tàn phá nhiều vườn tược, hoa màu, nguy hiểm hơn chúng đã giẫm chết và làm trọng thương nhiều người. Theo em, tình huống trên nên xử lí như thế nào? Hướng dẫn giải: Theo em, trong tình huống trên nên khẩn trương báo với cơ quan chức năng để có trách nhiệm sơ tán người dân ra vùng nguy hiểm. Đồng thời có phương án đối phó với loài voi để đưa chúng trở lại rừng, tránh làm hại chúng, bởi đây là một loài động vật đang dần bị cạn kiệt do con người bắn, giết để lấy ngà. Câu 4: Trách nhiệm của em đối với việc bảo vệ tài nguyên, môi trường như thế nào? Hướng dẫn giải: Để bảo vệ tài nguyên, môi trường, em nhận thấy mình cần phải: - Chấp hành chính sách và pháp luật về bảo vệ tài nguyên và môi trường. - Tích cực tham gia vào các hoạt động bảo vệ tài nguyên, môi trường ở điạ phương - Vận động mọi người cùng thực hiện, đồng thời chống các hành vi vi phạm pháp luật về tài nguyên và bảo vệ môi trường. Câu 5: Hãy kể về hoạt động bảo vệ tài nguyên, môi trường mà em biết hoặc trực tiếp tham gia và cho biết ý nghĩa của hoạt động đó đối với bản thân. Hướng dẫn giải: Trong một lần về thăm quê ngoại, em có tham gia hoạt động của đoàn thanh thiếu niên ở quê tổ chức, đó là đi thu gom vỏ thuốc trừ sâu ở ngoài ruộng và tuyên truyền cho người dân có ý thức trong việc sử dụng thuốc trừ sâu. Trong lần đó, chúng em đã tiến hành thu gom tất cả những vỏ bao thuốc trừ sâu ở bờ ruộng, trên đường vào một chỗ để phân hủy. Hiện nay, việc phun và vứt vỏ thuốc trừ sâu quá nhiều đã làm cho môi trường đất bị ô nhiễm nặng hơn. Vì vậy, với việc làm của mình, em cảm thấy rất tự hào, dù không quá lớn lao nhưng cũng có một phần nhỏ vào việc bảo vệ tài nguyên đất nói riêng và tài nguyên, môi trường nói chung. Bên cạnh hoạt động kể trên, em còn tham gia vệ sinh tổ dân cư, tham gia trồng cây xanh khu vực nhà văn hóa dân cư để làm cho môi trường trong sạch hơn….
