Bài 22: Tình hình kinh tế ở các thế kỉ XVI-XVIII - Lịch sử 10

  1. Tác giả: LTTK CTV
    Đánh giá: ✪ ✪ ✪ ✪ ✪

    Tóm tắt lý thuyết

    1. Tình hình nông nghiệp ở các thế kỷ XVI - XVIII

    • Từ cuối thế kỷ XV đến nửa đầu thế kỷ XVII, nông nghiệp sa sút, mất mùa đói kém liên miên, bị chiến tranh tàn phá
    • Từ nửa sau thế kỷ XVII, tình hình chính trị ổn định, nông nghiệp ở Đàng Trong và Đàng Ngoài phát triển:
    • Ruộng đất ở cả 2 đàng mở rộng, nhất là ở Đàng Trong.
    • Thủy lợi được củng cố.
    • Giống cây trồng ngày càng phong phú.
    • Kinh nghiệm sản xuất được đúc kết.
    • Ở Đàng Trong: ruộng đất nhanh chóng mở rộng, đất đai phì nhiêu, thời tiết thuận lợi, trồng lúa, hoa màu, cây ăn trái. Ở cả 2 Đàng chế độ tư hữu ruộng đất phát triển. Ruộng đất ngày càng tập trung trong tay địa chủ.
    2. Sự phát triển của thủ công nghiệp

    • Nghề thủ công cổ truyền tiếp tục phát triển đạt trình độ cao: dệt, gốm,rèn sắt, đúc đồng, làm đồ trang sức..
    • Một số nghề mới xuất hiện như: khắc in bản gỗ, làm đường trắng, làm đồng hồ, làm tranh sơn mài.
    • Khai mỏ - một ngành quan trọng rất phát triển ở Đàng Trong và Đàng Ngoài.
    • Các làng nghề thủ công xuất hiện ngày càng nhiều như làm giấy, gốm sứ, nhuộm vải …..
    • Nét mới trong kinh doanh: ở các đô thị thợ thủ công đã lập phường hội, vừa sản xuất vừa bán hàng.
    3. Sự phát triển của thương nghiệp

    a. Nội thương

    • Ở các thế kỷ XVI - XVIII buôn bán trong nước phát triển:
    • Chợ làng, chợ huyện... xuất hiện làng buôn và trung tâm buôn bán
    • Buôn bán lớn (buôn chuyến, buôn thuyền) xuất hiện.
    • Buôn bán giữa miền xuôi và miền ngược phát triển, thóc gạo ở Gia Định được đem ra các dinh miền Trung để bán ….
    b. Ngoại thương phát triển mạnh

    • Thuyền buôn các nước Bồ Đào Nha, Hà Lan, Pháp, Anh đến VN buôn bán tấp nập:
    • Bán vũ khí, thuốc súng, len dạ, bạc, đồng…..
    • Mua: tơ lụa, đường gốm, nông lâm sản.
    • Thương nhân nhiều nước đã tụ hội lập phố xá, cửa hàng buôn bán lâu dài.
    • Giữa thế kỉ XVIII ngoại thương suy yếu dần do chế độ thuế khóa của nhà nước ngày càng phức tạp.
    4. Sự hưng khởi của các đô thị

    • Nhiều đô thị mới hình thành phát triển:
    • Đàng Ngoài: Thăng Long ( Kẻ chợ), Phố Hiến (Hưng Yên).
    • Đàng Trong: Hội An (Quảng Nam), Thanh Hà (Phú Xuân - Huế)
    • Đầu thế kỉ XIX đô thị suy tàn dần.