Bài 30: Ôn tập truyện - Ngữ văn 9

  1. Tác giả: LTTK CTV
    Đánh giá: ✪ ✪ ✪ ✪ ✪

    Tóm tắt bài
    1. Lập bảng thống kê tác phẩm truyện hiện đại Việt Nam đã học trong sách Ngữ Văn lớp 9 theo mẫu.


    [​IMG]
    2. Các tác phẩm truyện sau cách mạng tháng 8/1945 trong bảng thống kê trên đã phản ánh được những nét gì về đất nước và con người Việt Nam ở giai đoạn đó.

    • Làng (Kim Lân): Thời kì kháng chiến chống Pháp.
    • Chiếc lược ngà (Nguyễn Quang Sáng), Lặng lẽ Sa Pa (Nguyễn Thành Long), Những ngôi sao xa xôi (Lê Minh Khuê): Thời kì kháng chiến chông Mĩ cứu nước.
    • Bến quê (Nguyễn Minh Châu): Thời kì sau năm 1975.
    • Nhìn chung, các tác phẩm đã phản ánh được một phần những nét tiêu biểu của đời sống xã hội và con người Việt Nam tới tư tưởng và tình cảm của họ trong thời kỳ lịch sử. Chủ yếu là trong hai cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mĩ.
    • Trong các tác phẩm trên nổi bật lên các nhân vật:
    • Ông Hai: Tình yêu làng quê thật sâu sắc, đặc biệt là gắn với tình cảm yêu nước và tinh thần kháng chiến.
    • Người thanh niên trong truyện “Lặng lẽ Sa Pa”: Có cách sống đẹp, công hiến sức mình cho đất nước trong một công việc hêt sức thầm lặng, một mình trên núi cao.
    • Bé Thu: Tình cha con sâu nặng thiết tha trong hoàn cảnh éo le và xa cách của chiến tranh.
    • Ba cô gái thanh niên xung phong (Những ngôi sao xa xôi): Tâm hồn trong sáng, tính cách dũng cảm, hồn nhiên, trong chiến đấu gian khổ hy sinh vẫn lạc quan yêu cuộc sống.
    3. Hình ảnh các thế hệ con người Việt Nam yêu đất nước trong hai cuộc kháng chiến chống Pháp và Mĩ đã được miêu tả qua những nhân vật nào? Hãy nêu những nét phẩm chất chung của các nhân vật ấy và nét tính cách nổi bật ở mỗi nhân vật.

    • Trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp có ông Hai.
      • Khi ông Hai nghe tin làng theo giặc thì vô cùng tủi hổ, đau buồn. Khi tin đồn được cải chính, dù nhà cửa bị giặc đốt sạch, nhưng ông không buồn, vẫn phấn chấn. Ông Hai là một con người đặc biệt yêu làng, yêu nước, yêu kháng chiến.
    • Trong cuộc kháng chiến chống Mĩ, có là các nhân vật bé Thu, ông Sáu (Chiếc lược ngà); người thanh niên, cô kĩ sư, ông họa sĩ và một số người trên Sa Pa (Lặng lẽ Sa Pa); Ba cô gái Nho, Thao, Phương Định (những ngôi sao xa xôi).
      • Bé Thu (Chiếc lược ngà): tính cách cứng cỏi, bướng bỉnh, tình cảm nồng nàn, thắm thiết với người cha.
      • Ông Sáu (Chiếc lược ngà): vô cùng thương con, khao khát gặp con sau nhiều năm xa cách, tình cảm cha con sâu nặng. Dù không trở về, nhưng ông vẫn thực hiện được ước nguyện trao chiếc lược ngà cho con.
      • Người thanh niên, cô kỹ sư, ông họa sỹ (Lặng lẽ Sa Pa) đều hiểu rõ công việc mình làm, sẵn sàng hoàn thành nhiệm vụ một cách lặng thầm, góp phần vào việc xây dựng và bảo vệ quê hương.
      • Ba cô gái thanh niên xung phong (Những ngôi sao xa xôi) trẻ trung, mơ mộng, thương yêu, đoàn kết, dũng cảm hoàn thành nhiệm vụ. Luôn phải đối mặt với cái chết
    4. Trong số các nhân vật của những tác phẩm truyện được học ở lớp 9, em có ấn tượng sâu sắc với những nhân vật nào? Nêu cảm nghĩ của em về một nhân vật.

    Gợi ý làm bài

    a. Mở bài

    • Giới thiệu tác giả, tác phẩm và nhân vật Phương Định.
    • Nêu tóm lược nội dung của bài "Những ngôi sao xa xôi".
    b. Thân bài

    • Tính hồn nhiên, ngây thơ, trẻ con của Phương Định thời học sinh.
    • Tính nhạy cảm, mơ mộng, thích hát từ lúc đi học và khi ở trường.
    • Điểm xinh xắn và điệu đà được cánh pháo thủ và các anh lái xe quan tâm.
    • Bản chất anh hùng, nghiêm túc trong công việc thường ngày của cô.
    • Tinh thần dũng cảm trong cuộc phá bom đầy nguy hiểm, luôn có thần chết rình rập.
    c. Kết bài

    • Cảm nghĩ về nhân vật Phương Định
    • Nhân vật Phương Định đã để lại trong lòng người đọc một niềm đồng cảm yêu mến và kính phục về những phong cách tốt đẹp của thế hệ trẻ Việt Nam.
    • Liên hệ bản thân.
    5. Các tác phẩm truyện ở lớp 9 đã được trần thuật theo các ngôi kể nào? những truyện nào có nhân vật kể truyện trực tiếp xuất hiện (nhân vật xưng "tôi")? Cách trần thuật này có ưu thế như thế nào?

    • Các truyện sử dụng cách trần thuật xưng "tôi": Chiếc lược ngà, Những ngôi sao xa xôi.
    • Các truyện không xuất hiện trực tiếp nhân vật kể chuyện xưng "tôi": Làng, Lặng lẽ Sa Pa, Bến quê.
    6. Ở những truyện nào tác giả sáng tạo được những tình huống truyện đặc sắc?

    • Những truyện tác giả sáng tạo được tình huống truyện đặc sắc đó là: Làng, Chiếc lược ngà, Bến quê.