Địa lý 10 Bài 16: Sóng. Thủy triều. Dòng biển

  1. Tác giả: LTTK CTV
    Đánh giá: ✪ ✪ ✪ ✪ ✪

    Tóm tắt lý thuyết

    I. Sóng biển

    1. Khái niệm

    • Sóng biển là hình thức dao động của nước biển theo chiều thẳng đứng.
    2. Nguyên nhân

    • Chủ yếu do gió, gió càng mạnh, sóng càng to. Ngoài ra còn do tác động của động đất, núi lửa phun ngầm, bão,...
    • Sóng bạc đầu: Những giọt nước biển chuyển động lên cao khi rơi xuống va đập vào nhau, vỡ tung tóe tạo thành bọt trắng.
    • Sóng thần: Là sóng thường có chiều cao 20- 40m, truyền theo chiều ngang với tốc độ 400 - 800km/h.
      • Nguyên nhân: do động đất, núi lửa phun ngầm dưới đáy biển, bão.
      • Tác hại:có sức tàn phá khủng khiếp.
    II. Thủy triều

    1. Khái niệm

    • Thủy triều là hiện tượng dao động thường xuyên, có chu kỳ của các khối nước trong các biển và đại dương.
    [​IMG]
    (Chu kì tuần trăng)
    2. Nguyên nhân

    • Được hình thành chủ yếu do sức hút của Mặt Trăng và Mặt Trời.
    3. Đặc điểm

    • Khi Mặt Trăng, Trái Đất, Mặt Trời nằm thẳng hàng (lực hút kết hợp) thủy triều lớn nhất (triều cường, ngày 1 và 15: không trăng, trăng tròn).
    [​IMG]
    (Vị trí của Mặt Trăng so với Trái Đất và Mặt Trời vào các ngày Triều Cường)
    • Khi Mặt Trăng, Trái Đất, Mặt Trời ở vị trí vuông góc (lực hút đối nghịch). thủy triều kém nhất ( triều kém, ngày 8 và 23: trăng khuyết).
    [​IMG]
    (Vị trí của Mặt Trăng so với Trái Đất và Mặt Trời vào các ngày Triều kém)
    III. Dòng biển

    1. Khái niệm

    [​IMG]
    (Các dòng biển trên thế giới)
    • Là hiện tượng chuyển động của lớp nước biển trên mặt tạo thành các dòng chảy trong các biển và đại dương.
    • Phân loại: dòng nóng, lạnh.
    2. Phân bố

    • Dòng biển nóng: Thường phát sinh ở hai bên đường xích đạo chảy theo hướng tây, gặp LĐ chuyển hướng chảy về cực.
    • Dòng biển lạnh: Xuất phát từ vĩ tuyến 30 - 400 gần bờ đông các đại dương chảy về xích đạo.
    • Dòng biển nóng, lạnh hợp lại thành vòng hoàn lưu ở mỗi bán cầu. Ở vĩ độ thấp hướng chảy của các vòng hoàn lưu Bắc Bán Cầu cùng chiều kim đồng hồ, Nam Bán Cầu ngược chiều.
    • Ở Bắc Bán Cầu có dòng biển lạnh xuất phát từ cực men theo bờ Tây các đại dương chảy về xích đạo.
    • Các dòng biển nóng, lạnh đối xứng nhau qua bờ đại dương.
    • Vùng có gió mùa, dòng biển đổi chiều theo mùa.