1. NỒNG ĐỘ PHẦN TRĂM: (C%) * Nồng độ phần trăm (kí hiệu C%) của dung dịch cho biết số gam chất tan có trong 100 gam dung dịch. Công thức: $C\%=\frac{{{m}_{ct}}}{{{m}_{dd}}}.100\%$ Trong đó : C% : nồng độ phần trăm của dung dịch (%) mct : khối lượng chất tan (gam) mdd : khối lượng dung dịch (gam) = mdung môi + mchất tan Từ công thức tính nồng độ phần trăm, ta suy ra các công thức sau: - Công thức tính khối lượng dung dịch: ${{m}_{dd}}=\frac{{{m}_{ct}}.100\%}{C\%}$ - Công thức tính khối lượng chất tan: ${{m}_{ct}}=\frac{{{m}_{dd}}.C\%}{100\%}$ Ví dụ 1: Hoà tan 10 gam đường vào 40 gam nước. Tính nồng độ phần trăm của dung dịch thu được. Giải: Khối lượng chất tan là: mct = 10 gam Khối lượng dung dịch thu được là: mdd = mdm + mct = 40 + 10 = 50 gam Áp dụng công thức: $C\%=\frac{{{m}_{ct}}}{{{m}_{dd}}}.100\%=\frac{10}{50}.100\%=20\%$ 2. NỒNG ĐỘ MOL CỦA DUNG DỊCH (CM) * Nồng độ mol (kí hiệu CM) của dung dịch cho biết số mol chất tan có trong một lít dung dịch. Công thức tính: ${{C}_{M}}=\frac{n}{{{V}_{dd}}}$ Trong đó: CM là nồng độ mol (mol/lit) n là số mol chất tan (mol) Vdd là thể tích dung dịch (lit) - Các công thức được suy ra từ công thức tính nồng độ mol của dung dịch: + Công thức tính số mol chất tan: n = CM . V + Công thức tính thể tích dung dịch: ${{V}_{dd}}=\frac{n}{{{C}_{M}}}$ Ví dụ: Tính khối lượng H2SO4 có trong 50 ml dung dịch H2SO4 2M Giải: Số mol H2SO4 có trong dung dịch H2SO4 2M là: ${{n}_{{{H}_{2}}S{{O}_{4}}}}$ = CM . V = 2 . 0,05 = 0,1 mol => Khối lượng H2SO4 là: ${{m}_{{{H}_{2}}S{{O}_{4}}}}$ = n . M = 0,1.98 = 9,8 gam * Công thức chuyển đổi giữa nồng độ phần trăm và nồng độ mol: Công thức tính nồng độ phần trăm: $C\%=\frac{{{m}_{ct}}}{{{m}_{dd}}}.100\%$ (1) Khối lượng dung dịch được tính theo công thức: mdd = Ddd . V với Ddd là khối lượng riêng của dung dịch (gam/lít) ; V là thể tích của dung dịch (lít) Khối lượng chất tan là: mct = n . M Thay vào (1) ta có: $C\%=\frac{n.M}{{{D}_{dd}}.V}.100\%=\frac{n}{V}.\frac{M}{{{D}_{dd}}}.100\%$ Mà ${{C}_{M}}=\frac{n}{V}$ => $C\%=\frac{{{C}_{M}}.M}{{{D}_{dd}}}.100\%$ => Công thức chuyển từ nồng độ phần trăm sang nồng độ mol: ${{C}_{M}}=\frac{C\%.{{D}_{dd}}}{M.100\%}$ Lưu ý: Công thức tính này lấy đơn vị của Ddd là gam/lít, thường các đầu bài cho đơn vị của Ddd là gam/ml nên ta cần đổi lại đơn vị để áp dụng công thức.
