Giáo án Toán 9 - Chương 4 - PHƯƠNG TRÌNH BẬC HAI MỘT ẨN VÀ CÔNG THỨC NGHIỆM

  1. Tác giả: LTTK CTV
    Đánh giá: ✪ ✪ ✪ ✪ ✪

    1. Các kiến thức cần nhớ
    Định nghĩa phương trình bậc hai một ẩn
    - Phương trình bậc hai một ẩn ( hay gọi tắt là phương trình bậc hai) là phương trình có dạng: $a{x^2} + bx + c = 0\,\,(a \ne 0)$
    Trong đó $a,b,c$ là các số thực cho trước, $x$ là ẩn số.
    - Giải phương trình bậc hai một ẩn là đi tìm tập nghiệm của phương trình bậc hai một ẩn đó.
    Công thức nghiệm của phương trình $a{x^2} + bx + c = 0\,\,(a \ne 0)$
    Xét phương trình bậc hai một ẩn $a{x^2} + bx + c = 0\,\,(a \ne 0)$
    và biệt thức $\Delta = {b^2} - 4ac$.
    TH1. Nếu $\Delta < 0$ thì phương trình vô nghiệm.
    TH2. Nếu $\Delta = 0$ thì phương trình có nghiệm kép: ${x_1} = {x_2} = - \dfrac{b}{{2a}}$.
    TH3. Nếu $\Delta > 0$ thì phương trình có hai nghiệm phân biệt: ${x_{1}} = \dfrac{{ - b + \sqrt \Delta }}{{2a}}$, ${x_{2}} = \dfrac{{ - b - \sqrt \Delta }}{{2a}}$.

    2. Các dạng toán thường gặp
    Dạng 1: Nhận dạng phương trình bậc hai một ẩn

    Phương pháp:
    Phương trình bậc hai một ẩn ( hay gọi tắt là phương trình bậc hai) là phương trình có dạng:
    $a{x^2} + bx + c = 0\,\,(a \ne 0)$ trong đó $a,b,c$ là các số thực cho trước, $x$ là ẩn số.

    Dạng 2: Giải phương trình bậc hai một ẩn không dùng công thức nghiệm
    Phương pháp:
    Ta thường sử dụng các cách sau:
    Cách 1: Đưa phương trình đã cho về dạng vế trái là một bình phương, vế còn lại là một số hoặc một bình phương.
    Cách 2: Đưa phương trình về dạng phương trình tích.

    Dạng 3: Giải phương trình bậc hai một ẩn bằng cách sử dụng công thức nghiệm.
    Phương pháp:
    Xét phương trình bậc hai: $a{x^2} + bx + c = 0\,\,(a \ne 0)$
    Bước 1: Xác định các hệ số $a,b,c$ và tính biệt thức $\Delta = {b^2} - 4ac$
    Bước 2: Kết luận
    - Nếu $\Delta < 0$ thì phương trình vô nghiệm.
    - Nếu $\Delta = 0$ thì phương trình có nghiệm kép: ${x_1} = {x_2} = - \dfrac{b}{a}$
    - Nếu $\Delta > 0$ thì phương trình có hai nghiệm phân biệt: ${x_1} = \dfrac{{ - b + \sqrt \Delta }}{{2a}};{x_2} = \dfrac{{ - b - \sqrt \Delta }}{{2a}}$.

    Dạng 4: Xác định số nghiệm của phương trình bậc hai
    Phương pháp:
    Xét phương trình bậc hai: $a{x^2} + bx + c = 0\,\,(a \ne 0)$
    1. PT có nghiệm kép $ \Leftrightarrow \left\{ \begin{array}{l}a \ne 0\\\Delta = 0\end{array} \right.$
    2. PT có hai nghiệm phân biệt $ \Leftrightarrow \left\{ \begin{array}{l}a \ne 0\\\Delta > 0\end{array} \right.$
    3. PT vô nghiệm $ \Leftrightarrow a \ne 0;\,\Delta < 0$.