Tóm tắt lý thuyết 1. Vẽ góc trên nửa mặt phẳng Ví dụ 1: Cho tia Ox. Vẽ góc xOy sao cho \(\widehat {xOy} = {40^0}\). Giải Đặt thước đo góc trên nửa mặt phẳng có bờ chứa tia Ox sao tâm của thước trùng với gốc O của tia Ox và tia Ox đi qua vạch 0 của thước. Kẻ tia Oy đi qua vạch 40 của thước đo góc. \(\widehat {xOy}\) là góc phải vẽ. Nhận xét: Trên nửa mặt phẳng cho trước có bờ chứa tia Ox, bao giờ cũng vẽ được một và chỉ một tia Oy sao cho \(\widehat {xOy} = {m^0}\) Ví dụ 2: Hãy vẽ góc ABC biết \(\widehat {ABC} = {30^0}.\) Giải Vẽ tia BC bất kì Vẽ tia BA tạo với tia BC góc \({30^0}\) \(\widehat {ABC}\) là góc phải vẽ 2. Vẽ hai góc trên nửa mặt phẳng Ví dụ 3: Cho tia Ox. Vẽ hai góc xOy và xOz trên cùng một nửa mặt phẳng có bờ chứa tia Ox sao cho \(\widehat {xOy} = {30^0},\,\widehat {xOz} = {45^0}.\) Trong ba tia Ox, Oy, Oz tia nào nằm giữa hai tia còn lại? Giải Vẽ hai tia Oy, Oz như hình a. Ta thấy tia Oy nằm giữa hai tia Ox, Oz (vì \({30^0}\, < \,{45^0}\)) Nhận xét: Trên hình b, \(\widehat {xOy} = {m^0},\,\widehat {xOz} = {n^0},\) vì \({m^0}\, < \,\,{n^0}\) nên tia Oy nằm giữa hai tia Ox và Oz. Bài tập minh họa Bài 1: Vẽ liên tiếp các hình theo các cách diễn đạt sau: a. \(\widehat {nAx} = {180^0}\) b. \(\widehat {mAx} = {135^0}\) c. \(\widehat {kAx} = {45^0}\), tia Ak nằm trong góc xAm d. \(\widehat {nAy} = {90^0}\), tia Ay nằm trong góc xAm. Giải Bài 2: Vẽ từng hình theo mỗi cách diễn đạt sau a. Hai góc xOy và yOz kề bù, với \(\widehat {xOy} = {135^0}\) b. Hai góc mOn và nOt kề bù và phụ nhau, với \(\widehat {nOm} = {30^0}\) c. Cho tia Ap. Vẽ \(\widehat {qAp} = {30^0}\) d. Cho tia Bt. Vẽ \(\widehat {rBt} = {90^0}\) e. Cho tia Ck. Vẽ \(\widehat {hCk} = {45^0}\) Giải Bài tập dạng này có nhiều trường hợp về hình vẽ. Chỉ yêu cầu HS vẽ đúng một trường hợp, riêng với các ý c, d và e chú ý có 2 trường hợp về hình vẽ. Bài 3: Vẽ \(\widehat {mOn} = {30^0}\). Vẽ tiếp góc nOp kề bù với góc mOn. Vẽ tiếp góc pOq phụ với góc mOn đồng thời tia Oq nằm trong góc nOp. Cho biết số đo của góc nOq? Giải Từ giả thiết ta vẽ được hình Vì góc nOp kề bù với góc mOn suy ra góc mOp là góc bẹt. Vì \(\widehat {mOn} = {30^0}\) và góc pOq phụ với góc mOn nên \(\widehat {pOq} = {60^0}\) Vì \(\widehat {mOn} = {30^0}\) và góc nOp kề bù với góc mOn nên \(\widehat {nOp} = {150^0}\) Do tia Oq nằm trong góc nOp nên \(\widehat {nOp} = \widehat {nOq} + \widehat {qOp}\) hay \(\widehat {nOq} + {60^0} = {150^0}\) Từ đó \(\widehat {nOq} = {90^0}.\)
