Những đứa con trong gia đình – Nguyễn Thi Bài làm: I. GIỚI THIỆU CHUNG 1.Tác giả – Nguyễn Thi tên khai sinh: Nguyễn Hoàng Ca, bút danh khác Nguyễn Ngọc Tấn (1928 – 1968). – Quê quán: Nam Định – Mồ côi cha sớm, mẹ đi bước nữa, sống nhờ họ hàng, vất vả, tủi cực từ nhỏ. – Năm 1943 vào Sài Gòn cùng người anh, vừa đi làm kiếm sống vừa tự học – Trong kháng chiến chống Pháp, làm công tác tuyên huấn, vừa chiến đấu, vừa hoạt động văn nghệ. – Năm 1945 tập kết ra Bắc công tác ở toàn soạn Tạp chí Văn nghệ quân đội. – Sáng tác nhiều thể loại: bút kí, truyện ngắn, tiểu thuyết… – Năm 1962 tình nguyện trở lại chiến trường miền Nam, công tác tại Cục chính trị Quân giải phóng miền Nam, một trong những thành viên sáng lập và phụ trách Tạp chí Văn nghệ quân giải phóng. – Năm 1968 hi sinh trong cuộc tổng tiến công nổi dậy tết Mậu Thân tại Sài Gòn. – Năm 2000 được tặng giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật. Tác phẩm tiêu biểu: Trăng sáng (1960), Đôi bạn (1962), Nguyễn Ngọc Tấn – Nguyễn Thi toàn tập (4 quyển)… 2.Tác phẩm a. Hoàn cảnh sáng tác: Viết ngay trong những ngày chiến đấu ác liệt khi ông đang công tác ở Tạp chí Văn nghệ quân giải phòng. b. Nội dung: Truyện ngắn viết về những đứa con của một gia đình có truyền thống cách mạng. Đó là hình ảnh thu nhỏ của cả miền Nam đau thương, anh dũng trong thời chống Mĩ, gánh chịu tang tóc do đế quốc Mĩ gây ra, đồng thời cũng lập được chiến tích lừng lẫy. Đó cũng là hình ảnh thu nhỏ của cả dân tộc Việt Nam, muôn người là một, đoàn kết chiến đấu giải phóng quê hương, xây dựng đất nước. II. Tìm hiểu tác phẩm: 1. Tình huống truyện Đây là câu chuyện của gia đình anh giải phóng quân tên Việt. Nhân vật này rơi vào một tình huống đặc biệt: Trong một trận đánh, anh bị thương nặng phải nằm lại giữa chiến trường, nhiều lần ngất đi tỉnh lại. Truyện được kể theo dòng nội tâm của nhân vật khi đứt, khi nối (ngất đi, tỉnh lại). 2. Những thành viên trong gia đình: ĐIểm chung: – Gan góc, dũng cảm, khao khát được chiến đấu giết giặc. – Căm thù giặc sâu sắc – Giàu tình nghĩa, rất mực chung thủy, son sắt với quê hương và cách mạng. Mỗi nhân vật có một nét độc đáo riêng biệt. a. Nhân vật chú Năm – Ghi lại tất cả những sự kiện diễn ra trong gia đình bởi đó là sự kết tinh đầy đủ thống của gia đình. – Là người lao động chất phác nhưng rất giàu tình cảm, cũng dạt dào cảm xúc khi cất lên điệu hò và Việt chính là hiện thân, là nơi gửi gắm những câu hò của chú Năm. – Chú Năm chính là khúc thượng nguồn trong “dòng sông truyền thống” của gia đình Việt. b. Nhân vật má của Việt – Cũng là hiện thân của truyền thống, nhân vật phụ nữ mang đậm tính cách của Nguyễn Thi. – Rất gan góc, căm thù giặc sâu sắc. – Rất mực thương chồng, thương con, đảm đang, tháo vát, nén chặt nỗi đau thương để nuôi con, đánh giặc. Một người mẹ suốt đời vất vả, lam lũ nhưng rất đỗi kiên cường, cao cả. c. Nhân vật Chiến – Trải qua hoàn cảnh bi thương, sớm trưởng thành, già dặn trước tuổi. – Mang những nét đẹp của mẹ: gan góc, đảm đang, tháo vát, căm thù giặc sâu sắc. – Có một tính cách rất đa dạng: là cô gái mới lớn, tính khí còn trẻ con, biết nhường nhịn em, trừ việc đi “bộ đội”, thực hiện lời thề như “dao chém đá” Nếu giặc còn thì tao mất. d. Nhân vật Việt – Đứa con tiêu biểu trong gia đình – Tính tình dễ mến, trẻ con, hiếu động, hay giành phần hơn với chị – Vô tư, trong sáng, mọi việc đều phó thác cho chị “ lăn kềnh ra ván cười khì khì… chụm con đom đóm úp trong lòng bàn tay” – Yêu quý đồng đội nhưng giấu việc có chị, giấu chị “như giấu của riêng vì sợ mất chị”. – Chững chạc trong tư thế chiến sĩ trẻ, dũng cảm, kiên cường, gan góc, quả cảm, không khuất phục trước quân thù. – Luôn trong tư thế chiến đấu với giặc. * Nhân vật Việt tiêu biểu, mang đầy đủ phẩm chất của người Việt Nam; kiên cường, bất khuất, không sợ hi sinh… III. TỔNG KẾT Những đứa con trong gia đình của Nguyễn Thi miêu tả đặc sắc những nhân vật trong gia đình Việt, mỗi người đều mang nét tính cách của người dân Việt Nam: kiên cường, bất khuất, trung hậu, đảm đang, dũng cảm đứng lên tiêu diệt giặc bảo vệ độc lập cho nước nhà
