Ôn tập văn học trung đại Việt Nam - Ngữ văn 11

  1. Tác giả: LTTK CTV
    Đánh giá: ✪ ✪ ✪ ✪ ✪

    Tóm tắt bài
    1. Những vấn đề chung
    • Bối cảnh lịch sử: Thời kì xã hội phong kiến Việt Nam có nhiều biến động
    • Phân kì văn học
      • Thế kỉ X – hết thế kỉ XIV
      • Thế kỉ XV – hết thế kỉ XVII
      • Thế kỉ XVIII – nửa đầu XIX
      • Nửa cuối thế kỉ XIX
    2. Nội dung
    a. Nội dung yêu nước
    • Nét mới:
      • Đề cao vai trò đối với người trí thức, hiền tài
      • Tư tưởng canh tân đất nước
      • Tư tưởng đổi mới, tìm hướng đi mới cho cho cuộc đời trong hoàn cảnh xã hội bế tắc
      • Yêu nước mang âm hưởng bi tráng
    b. Nội dung nhân đạo
    • Nét mới:
      • Hướng vào quyền sống của con người nhất là con người trần thế
      • Khẳng định ý thức cá nhân: ý thức về hạnh phúc, tài năng, và bản lĩnh cá nhân
      • Cảm hứng thế sự
    * Thơ văn Nguyễn Đình Chiểu

    • Nội dung:
      • Lí tưởng nhân nghĩa
      • Lòng yêu nước
    • Nghệ thuật:
      • Bút pháp đạo đức trữ tình
      • Đậm đà sắc thái Nam bộ
    • Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc: Hình tượng người nghĩa sĩ là một tượng đài bi tráng, bất tử
    3. Đặc điểm của văn học Trung đại
    a. Tư duy nghệ thuật:
    • Kiểu mẫu nghệ thuật có sẵn đã thành công thức
      • Câu cá mùa thu – Nguyễn Khuyến
        • Đề tài: mùa thu
        • Thi liệu:
          • thu thiên
          • thu diệp
          • thu thủy
          • Ngư ông
    b. Phá vỡ tính quy phạm:
    • Mùa thu mộc mạc, đơn sơ, trong trẻo
    • Ngôn ngữ: Sử dụng linh hoạt, biến hóa, sáng tạo những từ ngữ thuần Việt. Đó chính là sư phá vỡ tính quy phạm
    c. Quan niệm thẫm mĩ:
    • Hướng về cái đẹp trong quá khứ, thiên về cái tao nhã, ưa sử dụng điển tích, điển cố, những thi liệu Hán học
    d. Bút pháp nghệ thuật: Ước lệ tượng trưng
    • Thể loại: Các sáng tác trong giai đoạn này thường tuân theo các đặc điểm thể loại:
    • Ví dụ:
      • Hát nói
      • Văn tế
      • Thơ....