Tóm tắt lý thuyết 1. Cây cần nước và muối khoáng a. Nhu cầu nước của cây *Thí nghiệm 1 chứng minh cây cần nước: Bạn Minh trồng lúa vào hai khay đất, bạn tưới nước đều cả hai chậu cho đến khi cây 2 chậu bén rễ, tươi tốt như nhau. Hình 1: Hai chậu lúa bén rễ, tươi tốt như nhau Những ngày tiếp theo bạn tưới nước hằng ngày cho chậu A, còn chậu B không tưới nước. Hình 2: Chậu A vẫn xanh tốt, chậu B úa vàng ⇒ Tất cả các cây đều cần nước, nếu không có nước cây sẽ chết. *Thí nghiệm 2 chứng minh nước chiếm tỉ lệ lớn trong thực vật ⇒ Nước rất cần cho cây, nhưng cần ít hay nhiều phụ thuộc vào từng loại cây, các giai đoạn sống, các bộ phận khác nhau của cây. b. Nhu cầu cần muối khoáng của cây * Thí nghiệm 3 Hình 3: Chậu A thiếu muối đạm, Chậu B bón đủ đạm, lân, kali... ⇒ Muối đạm rất cần cho sự sinh trưởng và phát triển của cây. ⇒ Rễ cây chỉ hấp thụ muối khoáng hòa tan trong đất, cây cần 3 loại muối khoáng chính: đạm, lân, kali. 2. Cây hút nước và muối khoáng Hình 4: Con đường hút nước và muối khoáng hòa tan qua lông hút Nước và muối khoáng trong đất được lông hút hấp thụ chuyển qua vỏ tới mạch gỗ đi lên các bộ phận của cây. Rễ mang các lông hút có chức năng hút nước và muối khoáng hòa tan nhờ vào lông hút. 3. Những điều kiện bên ngoài ảnh hưởng đến sự hút nước và muối khoáng của cây a. Các loại đất trồng khác nhau Hình 2: Các loại đất trồng khác nhau b. Thời tiết, Khí hậu Hình 3: Ảnh hưởng của thời tiết, khí hậu tới cây trồng Các yếu tố bên ngoài như thời tiết, khí hậu, các loại đất khác nhau… có ảnh hưởng tới sự hút nước và muối khoáng của cây. Cần cung cấp đủ nước và muối khoáng thì cây trồng mới sinh trưởng tốt. 4. Tổng kết Hình 4: Sơ đồ tư duy bài Sự hút nước và muối khoáng của rễ Bài tập minh họa Bài 1: Cày ,cuốc, xới đất có lợi gì. Hướng dẫn: Khi cày, cuốc, xới đất làm cho hạt đất nhỏ, tơi ra giúp cho rễ dễ len lỏi vào trong đất, làm cho đất giữ được không khí và nước. Bài 2: Bộ phận nào của rễ có chức năng chủ yếu hập thụ nước và muối khoáng hòa tan? Hướng dẫn: Bộ phận của rễ có chức năng chủ yếu hập thụ nước và muối khoáng hòa tan là tê bào lông hút. Bài 3: Hãy xác định những câu dẫn dưới đây là đúng hay sai rồi ghi vào chỗ trống: Hướng dẫn: 1 - Đúng 2 - Đúng 3 - Sai. Vì các yếu tố thời tiết, khí hậu, các loại đất không ảnh hưởng đến sự hút nước và muối khoáng của cây. 4 - Sai. Vì Miền sinh trưởng chỉ có chức năng làm rễ dài ra. Bài 4: Chọn những từ phù hợp trong số những từ cho trong ngoặc rồi điền vào chỗ trống trong những trường hợp sau: 1. Cần cung cấp đủ……….;……….cây sẽ sinh trưởng tố cho năng suất cao. 2. Nhu cấu…………và……..là khác nhau đối với từng loại cây và các giai đoạn sống khác nhau trong chu kì sống của cây 3. Nước và muối khoáng trong đất được……….hấp thụ chuyển qua…….tới………….đi lên các bộ phận của cây. Hướng dẫn: 1. Nước, muối khoáng. 2. Nước, muối khoáng 3. Lông hút, Vỏ, mạch gỗ. BÀI TẬP VÀ HƯỚNG DẪN GIẢI Câu 1: Bộ phận nào của rễ có chức năng chủ yếu hấp thụ nước và muối khoáng ? Hướng dẫn giải: Nước và muối khoáng hòa tan trong đất. được lông hút hấp thụ, chuyển qua vỏ tới mạch gỗ. Rễ mang các lông hút có chức năng hút nước và muối khoáng hòa tan trong đất. Câu 2: Chỉ trên tranh vẽ con đường hấp thụ nước và muối khoáng hoà tan từ đất vào cây. Hướng dẫn giải: Các em quan sát kĩ hình 11.2 trang 37 SGK để mô tả: con đường hấp thụ nước và muối khoáng hòa tan từ đất vào cây Câu 3: Vì sao bộ rễ cây thường ăn sâu, lan rộng, số lượng rễ con còn nhiều? Hướng dẫn giải: Bộ rễ là cơ quan thu nhận chất dinh dưỡng (nước và muối khoáng) cho cây. Cho nên khi cây càng lớn. nhu cầu nước và muối khoáng càng nhiều thì bộ rễ cây phải phát triển để hút đủ nước và muối khoáng phục vụ hoạt động sống của cây. Mặt khác, khi cây càng lớn thì bộ rễ càng phải ăn sâu, lan rộng mới giữ cây đứng vững.
