Tóm tắt lý thuyết 1. Quan sát và ghi lại những thông tin về một số loại thân biến dạng Hình 1: Một số loại thân biến dạng 1-Thân củ ở dưới mặt đất của cây khoai tây (cây mang chồi) 2-Thân củ ở trên mặt đất của cây su hào 3-Thân rễ và thân trên mặt đất của cây gừng 4-Thân rễ ở dưới mặt đất của cây dong ta Điểm giống và khác nhau giữa các loại củ: Giống nhau: Có chồi, lá (là thân); củ phình to (chứa chất dự trữ) Khác nhau: Củ gừng, dong có dạng rễ, dưới mặt đất; Củ su hào, khoai tây có dạng tròn, to Hình 2: Phân loại dựa vào vị trí và hình dạng 2.Đặc điểm của một số loại thân biến dạng Hình 3: Lấy que nhọn chọc vào cây xương rồng 3 cạnh a. Thân cây xương rồng mọng nước có tác dụng gì? Dự trữ b. Sống trong điều kiện nào lá biến đổi thành gai? Điều kiện thiếu nước c. Kể tên một số cây mọng nước mà em biết? ⇒ Thuốc bỏng, lô hội, dứa, thanh long … Hình 4: Một số cây mọng nước 3. Đặc điểm, chức năng của một số loại thân biến dạng Bài tập minh họa Bài 1: Thân củ có đặc điểm gì? Kể tên một số loại cây có thân củ? Hướng dẫn: Thân củ phình to để chứa chất dự trữ, trên thân củ có chồi, lá. Bài 2: Thân rễ có đặc điểm gì? Kể tên một số loại cây có thân rễ? Hướng dẫn: Thân rễ nằm dưới mặt đất, có dạng rễ, để chứa chất dự trữ. Bài 3: Củ hành có phải là thân biến dạng không? Hướng dẫn: Củ hành là thân biến dạng: Thân củ (Thân hành) Thân hành: Đoạn thân thẳng đứng, ngắn, bao phủ bởi lá biến dạng mọng nước và dày. BÀI TẬP VÀ HƯỚNG DẪN GIẢI Câu 1: Tìm những đặc điểm giống và khác nhau giữa các củ: dong ta, khoai tây, su hào. Hướng dẫn giải: Giống nhau: Đều là những loại thân biến dạng và chứa chất dự trữ cho cây. Khác nhau: Củ dong ta là dạng thân rễ nằm ở dưới đất. Củ khoai tây:dạng thân củ nằm ở dưới đất. Củ su hào: dạng thân củ nằm ở trên đất. Câu 2: Kể tên một số loại thân biến dạng, chức năng của chúng đối với cây. Hướng dẫn giải: Thân củ: khoai tây, su hào, .... chứa chất dự trữ Thân rễ: gừng, giềng, dong ta, ..... chứa chất dự trữ thân mọng nước: xương rồng, cành giao,... dự trữ nước Câu 3*: Cây xương rồng có những đặc điểm nào thích nghi với môi trường sống khô hạn? Hướng dẫn giải: Thân cây biến dạng thành thân mọng nước ( dự trữ nướ cho cây) chống chịu được điều kiện khô hạn; lá cây xương rồng biến thành gai để hạn chế sự thoát hơi nước của cây, giúp cho cây có đủ nước sống trong môi trường khô hạn, khắc nghiệt.
