Tóm tắt lý thuyết 1. Những điều kiện bên ngoài nào ảnh hưởng đến quang hợp? a. Ánh sáng Những điều kiện bên ngoài nào ảnh hưởng đến quang hợp là ánh sáng , nước, lượng CO2 và nhiệt độ. Trồng cây dầy dẫn tới thiếu ánh sáng, thiếu không khí, gây khó khăn cho quá trình quang hợp, cây chế tạo được ít chất hưu cơ, thu hoạch thấp. Nhiều loại cây cảnh có nhu cầu ánh sáng không cao (cây ưa bóng), vì thế nếu trồng trong nhà, ánh sáng yếu vẫn đủ cho cây quang hợp nên cây vẫn xanh tốt. VD: Cây thiết mộc lan, Cây trúc nhật, Cây vạn niên thanh.... Hình 1: Cây ưa sáng Hình 2: Cây ưa tối b. Nước Nước là phương tiện vận chuyển các chất trong cây. Hình 3: Nước là phương tiện vận chuyển các chất Nước là nguyên liệu cho quá trình quang hợp Hình 4: Nước là nguyên liệu cho quá trình quang hợp Hình 5: (1) Cây thiếu nước - (2) cây ngập nước c. Hàm lượng khí Cacbonic Khi tăng hàm lượng khí cacbonic thì sản phẩm quang hợp tăng. Nhưng nếu tăng quá 0.2% hàm lượng khí cacbonic trong không khí cây sẽ bị đầu độc chết. d. Nhiệt độ Quang hợp của cây chỉ diễn ra bình thường ở nhiệt độ trung bình từ 20 - 300C. Nhiệt độ quá cao (400C) và quá thấp (00C) quang hợp của hầu hết các cây sẽ bị giảm và ngưng trệ vì các lục lạp hoạt động kém và bị phân hủy. 2. Quang hợp của cây xanh có ý nghĩa gì? Nhờ quá trình quang hợp cây xanh đã tạo ra các chất cần cho sự sống của các sinh vật. Hình 6: Ý nghĩa quang hợp Bài tập minh họa Bài 1: Tại sao trong trồng trọt muốn thu hoạch cao thì không nên trồng cây với mật độ quá dày? Hướng dẫn: Không đủ ánh sáng cần thiết cho quang hợp. Bài 2: Tại sao muốn cây sinh trưởng tốt cần phải chống nóng,chống rét cho cây? Hướng dẫn: Nhằm tạo điều kiện nhiệt độ thuận lợi cho quá trình quang hợp, cây sẽ tạo nhiều chất hữu cơ hơn, cây lớn nhanh, sinh trưởng tốt. Bài 3: a. Khí oxi do quang hợp nhả ra cần cho sự hô hấp của những sinh vật nào? b. Hô hấp của sinh vật và nhiều hoạt động sống của con người đều thải ra khí cacbonic vào không khí, nhưng vì sao tỉ lệ chất khí này trong không khí không tăng? c. Chúng ta phải làm gì để điều hòa hàm lượng khí cacbonic, khí oxi trong không khí? Hướng dẫn: a. Động vật, thực vật và con người. b. Do cây xanh quang hợp lấy vào khí cacbonic nên hàm lượng khí này không tăng. c. Trồng nhiều cây xanh BÀI TẬP VÀ HƯỚNG DẪN GIẢI Câu 1: Trang 76 - sgk Sinh học 6 Nêu những điều kiện bên ngoài ảnh hưởng đến quang hợp. Hướng dẫn giải: Các điều kiên bên ngoài ảnh hưởng đến quang hợp: Ánh sáng: cần thiết cho quang hợp. Dựa vào nhu cầu ánh sáng, chia cây thành 2 nhóm: ưa sáng và ưa bóng Nước: thành phần nhiều nhất trong cây, là phương tiện vận chuyển chất trong cây và tham gia điều hòa nhiệt độ của cây Hàm lượng khí cacbonic: nguyên liệu cho quang hợp Nhiệt độ Câu 2: Trang 76 - sgk Sinh học 6 Vì sao cần trồng cây theo đúng thời vụ? Hướng dẫn giải: Người ta phải trồng cây đúng thời vụ là vì: các loại cây khác nhau có nhu cầu khác nhau về các điều kiện ngoại cảnh. Cho nên, muốn cho cây sinh trưởng, phát triển tốt thì phải trồng cây vào thời điểm có khí hậu, thời tiết phù hợp nhất đổi với cây. Có như vậy cây mới sử dụng được các yếu tố ánh sáng, nhiệt độ, độ ẩm... của môi trường phù hợp nhất và hiệu quả nhất. Câu 3: Trang 76 - sgk Sinh học 6 Không có cây xanh thì không có sự sống ngày nay trên Trái Đất, điều đó có đúng không? Vì sao? Hướng dẫn giải: Cây xanh quang hợp tạo ra chất hữu cơ nuôi sống mọi sinh vật trên Trái Đất Cây xanh quang hợp tạo ra khí O2 và hấp thụ khí CO2 góp phần duy trì nồng độ các chất khí trong khí quyển phù hợp nhu cầu của mọi cơ thể sống trên Trái Đất. Câu 4: Trang 76 - sgk Sinh học 6 Là một học sinh em có thể làm gì để tham gia vào việc bảo vệ và phát triển cây xanh địa phương? Hướng dẫn giải: Tích cực tham gia phong trào trồng cây gây rừng Tham gia chăm sóc bảo vệ cây Gương mẫu thực hiện những quy định về bảo vệ môi trường, không chặt đốn, bẻ cành làm hư hại cây xanh.
