Sinh học 6 Bài 24: Phần lớn nước vào cây đi đâu?

  1. Tác giả: LTTK CTV
    Đánh giá: ✪ ✪ ✪ ✪ ✪

    Tóm tắt lý thuyết
    1. Thí nghiệm xác định phần lớn nước vào cây đi đâu?
    a. Thí nghiệm của Dũng và Tú:

    Video 1: Nước trong cây đi đâu?​

    [​IMG]

    Hình 1: Thí nghiệm của nhóm Dũng và Tú​

    • Tiến hành thí nghiệm
      • Bước 1: Trồng 2 cây tươi vào 2 chậu: Chậu A: ngắt bỏ lá và Chậu B: không ngắt bỏ lá

      • Bước 2: Trùm túi nilông vào cả 2 cây.

      • Bước 3: Để 2 cây sau 1 giờ, quan sát hiện tượng.
    • Nhận xét:
      • Chậu đã ngắt bỏ lá sau 1h thành túi vẫn trong.

      • Chậu chưa ngắt bỏ lá sau 1h thấy thành túi mờ không nhìn rõ lá nữa.
    • Kết luận: Thí nghiệm chỉ chứng minh được ở cây có lá đã có hiện tượng thoát hơi nước, cây không có lá không có hiện tượng đó. Thí nghiệm chưa chứng minh được lượng nước thoát ra là do rễ hút lên.
    b. Thí nghiệm của Tuấn và Hải
    [​IMG]

    Hình 2: Thí nghiệm của Tuấn và Hải​

    • Tiến hành thí nghiệm
      • Bước 1: Hai lọ thủy tinh A và B có mức nước bằng nhau trên phủ lớp dầu. Lọ A: cây tươi có rễ, thân, lá. Lọ B: cây tươi có rễ, thân, không có lá

      • Bước 2: Đặt cả 2 lọ lên bàn cân sao cho cân thăng bằng.
    • Nhận xét: Mực nước ở lọ A giảm hẳn, mực nước ở lọ B giữ nguyên. Cán cân lệch về phía đĩa có lọ B.
    • Kết luận:
      • Thí nghiệm đã chứng minh được lượng nước do rễ hút lên đã được thoát ra ngoài qua lá.
      • Vì mức nước của lọ A (cây có lá) đã bị giảm, chứng tỏ rễ của cây có lá đã hút một lượng nước. Mức nước ở lọ B (cây không có lá) gần như giữ nguyên. Do vậy cán cân lệnh về phía đĩa có lọ B.
    [​IMG]

    Hình 3: Hơi nước thoát qua lỗ khí ​

    2. Ý nghĩa của sự thoát hơi nước ở lá
    [​IMG]

    Hình 4: ý nghĩa của sự thoát hơi nước ở lá​

    • Tạo sức hút giúp vận chuyển nước và muối khoáng từ rễ lên lá.

    • Giúp lá cây khỏi bị đốt nóng dưới ánh nắng mặt trời.
    3. Những điều kiện bên ngoài nào ảnh hưởng đến sự thoát hơi nước qua lá?
    Các điều kiện bên ngoài như: ánh sáng, nhiệt độ, độ ẩm không khí đã ảnh hưởng đến sự thoát hơi nước.

    4. Tổng kết
    [​IMG]

    Hình 5: Tổng kết Phần lớn nước vào cây đi đâu?​


    Bài tập minh họa
    Bài 1:
    Vì sao vào những ngày nắng nóng, khô hanh, có gió khô thổi mạnh người ta thường phải tưới nhiều nước hơn những ngày râm mát, nồm ẩm hay lặng gió?

    Hướng dẫn:
    Vì những ngày đó cây bị mất nước nhiều. Nên cần cung cấp thêm lượng nước.

    Bài 2:
    Khi nào lá cây thoát hơi nước nhiều?

    Hướng dẫn:
    Khi trời nắng nóng, khô hanh, gió khô thổi mạnh.

    Bài 3:
    Nếu cây thiếu nước sẽ xảy ra hiện tượng gì?

    Hướng dẫn:
    Lá không quang hợp được, các hoạt động sống khác cũng bị ngưng, cây khô héo và cũng có thể bị chết.

    Bài 4:
    Tại sao khi đánh cây đi trồng ở nơi khác người ta phải chọn ngày râm mát và tỉa bớt lá hoặc cắt ngắn ngọn?

    Hướng dẫn:
    Nhằm mục đích làm giảm sự thoát hơi nước qua lá khi cây chưa bén rễ.

    BÀI TẬP VÀ HƯỚNG DẪN GIẢI
    Câu 1: Trang 82 - sgk Sinh học 6

    Hãy mô tả 1 thí nghiệm chứng minh có sự thoát hơi nước qua lá

    Hướng dẫn giải:
    • Thí nghiệm
      • Chuẩn bị 2 cây và bọc kín phần thân và lá: 1 cây không có lá, 1 cây có lá
      • Để ở nơi có ánh sáng và quan sát
    Câu 2: Trang 82 - sgk Sinh học 6

    Vì sao sự thoát hơi nước qua lá có ý nghĩa quan trọng đối với cây?

    Hướng dẫn giải:
    • Hiện tượng thoát hơi nước qua lá giúp cho việc vận chuyển nước và muối khoáng từ rễ lên lá và giữ cho lá khỏi bị đốt nóng dưới ánh sáng mặt trời.
    Câu 3: Trang 82 - sgk Sinh học 6

    Tại sao khi đánh cây đi trồng ở nơi khác người ta phải chọn ngày râm mát và tỉa bớt lá hoặc cắt ngắn ngọn.

    Hướng dẫn giải:
    Khi đánh cây bộ rễ bị tổn thương, lúc mới trồng rễ chưa hồi phục nên chưa thể hút nước đế bù vào lượng nước vẫn bị thoát qua lá. Lúc đó nếu để nhiều lá, cây bị mất quá nhiều nước sẽ héo và rất dễ chết. Vì vậy, khi đánh cây đi trồng nơi khác, người ta phải chọn ngày râm mát, phải tiả bớt lá hoặc cắt bớt ngọn nhằm giảm bớt sự mất nước do thoát hơi qua lá.

    Câu 4: Trang 82 - sgk Sinh học 6

    Từ thí nghiệm của nhóm 1, hãy cho biết nhóm 2 có thể thay cân bằng dụng cụ gì mà vẫn chứng minh được phần lớn nước do rễ hút vào cây thoát hơi qua lá?

    Hướng dẫn giải:
    Nhóm 2 có thể thay chiếc căn hằng 2 túi nilon trong suốt để bọc kín 2 lọ cây có lá và không có lá. Quan sát sau một giờ ta sẽ thấy mức nước trong lọ A bị giảm đi rõ rệt do rễ cây đã hút một lượng nước, thành túi nilon cây bị mờ đi do nước được hút vào cây đã thoát hơi qua lá và đọng lại thành những giọt nhỏ. Trong khi đó, mức nước ở lọ B gần như giữ nguyên. thành túi bọc cây không có lá vẫn còn trong suốt, chứng tỏ trong thời gian thí nghiệm, cây không lá hầu như không hút nước và nước hầu như không thoát ra ngoài.