I. KIẾN THỨC CẦN NHỚ - Bảng chia ${\bf{6}}$ và phép chia trong phạm vi ${\bf{6}}$ Xuất phát từ phép nhân $6$, ta có thể nhẩm được giá trị của phép chia \(6\): \(\begin{array}{l}6:6 = 1\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,36:6 = 6\\12:6 = 2\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,42:6 = 7\\18:6 = 3\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,48:6 = 8\\24:6 = 4\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,54:6 = 9\\30:6 = 5\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,60:6 = 10\end{array}\) - Tìm được giá trị \(\dfrac{{\bf{1}}}{{\bf{6}}}\) của một số hoặc một hình đơn giản: +) Chia số ban đầu cho \(6\). +) Chia hình đã cho thành \(6\) phần bằng nhau và tô màu một phần. II. CÁC DẠNG TOÁN Dạng 1: Tính nhẩm Dựa vào bảng nhân và chia 6 đã học, nhẩm tính các kết quả của phép nhân, chia trong phạm vi \(6\) Ví dụ: \(42:6\) Giải: Nhẩm \(6 \times 7 = 42\) nên \(42:6 = 7\) Dạng 2: Toán đố Bước 1: Đọc và phân tích đề bài, cho giá trị của một số nhóm bằng nhau, yêu cầu tìm giá trị của “mỗi”hoặc “một” nhóm. Bước 2: Muốn tìm giá trị của một nhóm, ta lấy giá trị của các nhóm chia cho số nhóm. Bước 3: Trình bày lời giải. Bước 4: Kiểm tra cách trình bày và kết quả vừa tìm được. Ví dụ: Một sợi dây dài \(54cm\) được cắt thành \(6\) đoạn bằng nhau. Mỗi đoạn dài bao nhiêu xăng-ti-mét ? - Phân tích đề và tìm cách giải: Muốn tìm độ dài một đoạn thẳng thì ta lấy độ dài của cả sợi dây đem chia cho \(6\) Giải: Mỗi đoạn dây dài số xăng-ti-mét là: \(54:6 = 9\left( {cm} \right)\) Đáp số: \(9cm\) Dạng 3: Giá trị \(\dfrac{{\bf{1}}}{{\bf{6}}}\) Muốn tìm $\dfrac{1}{6}$ của một số, ta cần chia số đó cho $6$. Muốn tìm \(\dfrac{1}{6}\) của một hình thì cần chia hình đó thành \(6\) phần bằng nhau và tô một phần. Ví dụ: Hình nào đã được tô màu \(\dfrac{1}{6}\) ? Giải: Hình B được chia làm \(6\) phần bằng nhau và tô màu \(1\) phần nên hình đã tô \(\dfrac{1}{6}\) là hình B. Dạng 4: Tính giá trị biểu thức Muốn tính giá trị của biểu thức, ta cần ghi nhớ quy tắc chung: + Biểu thức có chứa nhân/chia và cộng trừ thì cần làm phép toán nhân/chia trước, sau đó đến các phép toán cộng/trừ. + Biểu thức chỉ có chứa phép nhân và phép chia thì ta thực hiện các phép toán theo thứ tự từ trái sang phải. Ví dụ: Tính \(\begin{array}{l}a)\;36:6 \times 3\\b)\;36 - 6:6\end{array}\) Giải: \(\begin{array}{l}a)\;36:6 \times 3 = 6 \times 3 = 18\\b)\;36 - 6:6 = 36 - 1 = 35\end{array}\) Dạng 5: Tìm x Muốn tìm thừa số chưa biết, ta lấy tích chia cho thừa số đã biết. Ví dụ: Tìm \(x\), biết: \(x \times 6 = 30\) Giải: \(x\) là thừa số trong phép nhân. Muốn tìm thừa số ta lấy tích chia cho thừa số đã biết. \(\begin{array}{l}x \times 6 = 30\\x\,\,\,\,\,\,\,\,\, = 30:6\\x\,\,\,\,\,\,\,\,\, = \,\,\,\,\,\,\,5\end{array}\) Dạng 6: So sánh Bước 1: Tính giá trị các biểu thức, phép tính. Bước 2: So sánh và dùng dấu >; < hoặc = thích hợp. Ví dụ: Phép toán có giá trị bé nhất là: A.\(36:6\) B. \(40:4\) C. \(25:5\) Giải: Tính giá trị của các phép toán: \(\begin{array}{l}36:6 = 6\\40:4 = 10\\25:5 = 5\end{array}\) Vì \(10 > 6 > 5\) nên phép toán có giá trị nhỏ nhất là \(25:5\)
