I. KIẾN THỨC CẦN NHỚ - Bảng chia ${\bf{8}}$ và phép chia trong phạm vi ${\bf{8}}$ Xuất phát từ phép nhân $8$, ta có thể nhẩm được giá trị của phép chia \(8\): Bảng chia \(8\): \(\begin{array}{l}8:8 = 1\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,48:8 = 6\\16:8 = 2\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,56:8 = 7\\24:8 = 3\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,64:8 = 8\\32:8 = 4\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,72:8 = 9\\40:8 = 5\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,80:8 = 10\end{array}\) - Tìm được giá trị \(\dfrac{{\bf{1}}}{{\bf{8}}}\) của một số hoặc một hình đơn giản: +) Chia số ban đầu cho \(8\). +) Chia hình đã cho thành \(8\) phần bằng nhau và tô màu một phần. II. CÁC DẠNG TOÁN Dạng 1: Tính nhẩm Dựa vào bảng nhân và chia \(8\) đã học, nhẩm tính các kết quả của phép nhân, chia trong phạm vi \(8\) Ví dụ: \(56:8\) Giải: Nhẩm \(8 \times 7 = 56\) nên \(56:8 = 7\) Dạng 2: Toán đố Bước 1: Đọc và phân tích đề bài, cho giá trị của một số nhóm bằng nhau, yêu cầu tìm giá trị của “mỗi”hoặc “một” nhóm. Bước 2: Muốn tìm giá trị của một nhóm, ta lấy giá trị của các nhóm chia cho số nhóm. Bước 3: Trình bày lời giải. Bước 4: Kiểm tra cách trình bày và kết quả vừa tìm được. Ví dụ: Một sợi dây dài \(32cm\) được cắt thành \(8\) đoạn bằng nhau. Mỗi đoạn dài bao nhiêu xăng-ti-mét ? - Phân tích đề và tìm cách giải: Muốn tìm độ dài một đoạn thẳng thì ta lấy độ dài của cả sợi dây đem chia cho \(8\) Giải: Mỗi đoạn dây dài số xăng-ti-mét là: \(32:8 = 4\left( {cm} \right)\) Đáp số: \(4cm\) Dạng 3: Giá trị \(\dfrac{{\bf{1}}}{{\bf{8}}}\) Muốn tìm $\dfrac{1}{8}$ của một số, ta cần chia số đó cho $8$. Muốn tìm \(\dfrac{1}{8}\) của một hình thì cần chia hình đó thành \(8\) phần bằng nhau và tô một phần. Ví dụ: Tô màu $\dfrac{1}{8}$số ô vuông dưới đây ? Giải: Hình trên có \(24\) ô vuông. Ta có: \(24:8 = 3\) Vậy để tô \(\dfrac{1}{8}\) số ô vuông ở hình trên thì em cần tô màu \(3\)ô vuông. Dạng 4: Tính giá trị biểu thức Muốn tính giá trị của biểu thức, ta cần ghi nhớ quy tắc chung: + Biểu thức có chứa nhân/chia và cộng trừ thì cần làm phép toán nhân/chia trước, sau đó đến các phép toán cộng/trừ. + Biểu thức chỉ có chứa phép nhân và phép chia thì ta thực hiện các phép toán theo thứ tự từ trái sang phải. Ví dụ: Tính \(\begin{array}{l}a)\,\,32:8 \times 3\\b)\,\,32 - 8:8\end{array}\) Giải: \(\begin{array}{l}a)\,\,32:8 \times 3 = 4 \times 3 = 12\\b)\,\,32 - 8:8 = 32 - 1 = 31\end{array}\) Dạng 5: Tìm x Muốn tìm thừa số chưa biết, ta lấy tích chia cho thừa số đã biết. Ví dụ: Tìm \(x\), biết: \(x \times 8 = 64\) Giải: \(x\) là thừa số trong phép nhân. Muốn tìm thừa số ta lấy tích chia cho thừa số đã biết. \(\begin{array}{l}x \times 8 = 64\\x\,\,\,\,\,\,\,\,\, = 64:8\\x\,\,\,\,\,\,\,\,\, = \,\,\,\,\,\,\,8\end{array}\) Dạng 6: So sánh Bước 1: Tính giá trị các biểu thức, phép tính. Bước 2: So sánh và dùng dấu >; < hoặc = thích hợp. Ví dụ: Phép toán có giá trị bé nhất là: A.\(32:8\) B. \(48:8\) C. \(80:8\) Giải: Tính giá trị của các phép toán: \(\begin{array}{l}32:8 = 4\\48:8 = 6\\80:8 = 10\end{array}\) Vì \(10 > 6 > 4\) nên phép toán có giá trị nhỏ nhất là \(32:8\) Dạng 7. Số dư của phép chia - Thực hiện phép chia và tìm số dư. - Trong phép chia, số dư bé nhất là \(1\) và số dư lớn nhất là số kém số chia một đơn vị.
