Bài 1 trang 154 sgk vật lý 10. Tóm tắt nội dung về cấu tạo chất. Bài giải: Bài 2 trang 154 sgk vật lý 10. So sánh các thể khí, lỏng, rắn về các mặt sau đây: - Loại phân tử; - Tương tác phân tử; - Chuyển động phân tử. Bài giải: Ở thể khí các nguyên tử, phân tử ở xa nhau (khoảng cách giữa các nguyên tử, phân tử lớn gấp hàng chục lần kích thước của chúng). Lực tương tác giữa các nguyên tử, phân tử rất yếu nên các nguyên tử, phân tử chuyển dộng hoàn toàn hỗn độn. Do đó, chất khí không có hình dạng và thể tích riêng. Chất khí luôn chiếm loàn bộ thể lích của bình chứa và có thể nén được dễ dàng Ở thể rắn, các nguyên tử, phân tử ở gần nhau (khoảng cách giữa các nguyên tử, phân tử chỉ vào cỡ kích thước của chúng). Lực tương tác giữa các nguyên tử, phân tử chất rắn rất mạnh nên giữ dược các nguyên tử, phân lử này ở các vị trí xác định và làm cho chúng chỉ có thể dao động xung quanh các vị trí cân bằng xác định này. Do đó các vật rắn có thể tích và hình dạng riêng xác định. Thể lỏng được coi là trung gian giữa thể khí và thể rắn. Lực tương tác giữa các phân tử chất lỏng lớn hơn lực tương tác giữa các nguyên tử, phân tử chất khí nên giữ được các nguyên tử, phân tử không chuyển động phân tán ra xa nhau. Nhờ đó chất lỏng có thể tích riêng xác định. Tuy nhiên, lực này chưa đủ lớn như trong chất rắn để giữ các nguyên lử, phân tử ở những vị trí xác định. Các nguyên tử, phân tử ở thể lỏng cũng đao động xung quanh các vị trí cân bằng, nhưng những vị trí này không cố định mà di chuyển. Do đó chất lỏng không có hình dạng riêng mà có hìh dạng của phần bình chứa nó. Bài 3 trang 154 sgk vật lý 10. Nêu các tính chất của chuyển động của phân tử. Bài giải: - Các nguyên tử, phân tử chuyển động không ngừng. - Các phân tử chuyển động càng nhanh thì nhiệt độ của vật càng cao. Bài 4 trang 154 sgk vật lý 10. Định nghĩa khí lí tưởng. Bài giải: Chất khí trong đó các phân tử được coi là các chất điểm và chỉ tương tác với nhau khi va chạm được gọi là khí lí tưởng. Bài 5 trang 154 sgk vật lý 10. Tính chất nào sau đây không phải là của phân tử ? A. Chuyển động không ngừng. B. Giữa các phân tử có khoảng cách. C. Có lúc đứng yên, có lúc chuyển động. D. Chuyển động càng nhanh thì nhiệt độ của vật càng cao. Bài giải: Chọn câu C Bài 6 trang 154 sgk vật lý 10. Khi khoảng cách giữa các phân tử rất nhỏ, thì giữa các phân tử A. Chỉ có lực hút. B. Chỉ có lực đẩy. C. Có cả lực hút và lực đẩy, nhưng lực đẩy lớn hơn lực hút. D. Có cả lực hút và lực đẩy, nhưng lực đẩy nhỏ hơn lực hút. Chọn đáp án đúng. Bài giải: Chọn đáp án C Bài 7 trang 155 sgk vật lý 10. Tính chất nào sau đây không phải là của phân tử của vật chất ở thế khí ? A. Chuyển động hỗn loạn. B. Chuyển động không ngừng. C. Chuyển động hỗn loạn và không ngừng. D. Chuyển động hỗn loạn xung quanh các vị trí cân bằng cố định. Bài giải: Chọn đáp án D Bài 8 trang 155 sgk vật lý 10. Nêu ví dụ chứng tỏ giữa các phân tử có lực hút, lực đẩy. Bài giải: * Giữa các phân tử có tồn tại lực hút. VD: Để 2 giọt nước tiếp xúc nhau, chúng bị lực hút vào nhau nhập thành một giọt. * Giữa các phân tử tồn tại lực đẩy. VD: Xét một khối khí đựng trong xilanh có pittông đóng kín. Ta nén khí bằng cách đẩy pittông không thể đi xuống được nữa và lúc đó nếu ta bỏ tay ra thì pittông bị chất khí đẩy di chuyển ngược trở lên. Điều đó chứng tỏ khi các phân tử khí tiến sát gần nhau thì giữa chúng có xuất hiện lực đẩy.
