A. KIẾN THỨC TRỌNG TÂM 1. Khái niệm : Hiện tượng quang điện trong Là hiện tượng ánh sáng giải phóng các electron liên kết để chúng trở thành electron dẫn, đồng thời cũng tạo ra nhưng lỗ trống cùng tham gia vào quá trình dẫn điện. Chất quang dẫn : Là chất dẫn điện kém khi không bị chiếu sáng và trở thành chất dẫn điện tốt khi bị chiếu sáng thích hợp. 2. Ứng dụng : Quang điện trở : Là một điện trở gồm một sợi dây bằng chất quang dẫn gắn trên một đế cách điện. Điện trở của quang điện trở có thể thay đổi từ vài $M\Omega$ xuống đến vài chục $\Omega$ Pin quang điện : Là một nguồn điện chạy bằng năng lượng ánh sáng trong đó quang năng được biến đổi thành điện năng. Giá trị của Pin quang điện từ 0,5V đến 0,8V. B. BÀI TẬP VÀ HƯỚNG DẪN GIẢI Câu 1 trang 162 SGK Vật lí 12. Chất quang dẫn là gì? Chất quang dẫn là chất bán dẫn có tính dẫn điện kém khi không bị chiếu sáng và trở thành chất dẫn điện tốt khi bị chiếu ánh sáng thích hợp Câu 2 trang 162 SGK Vật lí 12. Hiện tượng quang điện trong là gì? Giải thích tính quang dẫn của một chất. - Hiện tượng quang điện trong là hiện tượng các electron liên kết được ánh sáng giải phóng để trở thành các electron dẫn. Một số chất bán dẫn như: Ge, Si, PbS,... Câu 3 trang 162 SGK Vật lí 12. Trình bày cấu tạo và hoạt động của một pin quang điện. Trả lời: Pin quang điện gồm hai lớp bán dẫn tiếp xúc nhau: một bán dẫn loại p (gồm đa số là lỗ trống mang điện tích dương) và một lớp bán dẫn n (gồm đa số là electrôn dẫn mang điện tích âm). Giữa lớp p và lớp n hình thành một lớp đặc biệt gọi là lớp chặn, có tác dụng ngăn không cho electrôn di chuyển từ lớp bán dẫn n sang lớp bán dẫn p. Khi chiếu ánh sáng vào bề mặt lớp p thì trong lớp này xuất hiện rất nhiều các electrôn dẫn. Chúng ngay lập tức khuếch tán sang lớp n khiến lớp bán dẫn p trở nên nhiễm điện dương còn lớp n thừa electrôn trở nên nhiễm điện âm. Ở phía trên lớp p có một lớp kim loại mỏng (vừa cho phép ánh sáng đi qua, vừa có tác dụng dẫn điện) nối với một điện cực. Điện cực này là điện cực dương. Ở phía dưới lớp n là một đế bằng kim loại đóng vai trò của điện cực âm. Nối hai điện cực của pin quang điện với một mạch ngoài thì trong mạch ngoài có dòng điện một chiều chạy từ cực dương sang cực âm. Bài 4 trang 162 sgk vật lí 12. Hãy ghép nửa câu ở phần trên với nửa câu ở phần dưới để thành một câu có nội dung đúng. A. pin hóa học... B. Pin nhiệt điện... C. Pin quang điện.... a) ... hoạt động dựa vào hiện tượng quang điện trong xảy ra bên cạnh một lớp chặn. b) ... hoạt động dựa vào sự hình thành các hiệu điện thế điện hóa ở hai điện cực. c) ... hoạt động dựa vào sự hình thành hiệu điện thế khi các êlectron tự do khuếch tán từ đầu nóng sàn đầu lạnh của một dây kim loại. Hướng dẫn. A - b; B - c; C - a. Bài 5 trang 162 sgk vật lí 12. Điện trở của một quang điện trở có đặc điểm nào dưới đây? A. Có giá trị rất lớn. B. Có giá trị rất nhỏ. C. Có giá trị không đổi. D. Có giá trị thay đổi được. Hướng dẫn. Đáp án: D. Bài 6 trang 162 sgk vật lí 12. Suất điện động của một pin quang điện có đặc điểm nào dưới đây? A. Có giá trị rất lớn. B. Có giá trị rất nhỏ. C. Có giá trị không đổi, không phụ thuộc điều kiện bên ngoài. D. Chỉ xuất hiện khi pin được chiếu sáng. Hướng dẫn. Đáp án: D.
