Tóm tắt lý thuyết I. Môi trường truyền âm 1. Sự truyền âm trong chất khí. a. Thí nghiệm Khi gõ vào trống 1, quả cầu bấc treo gần trống 2 dao động. Hiện tượng đó chứng tỏ mặt trống 2 dao động do âm đã được truyền từ mặt trống 1 đến mặt trống 2 quamôi trường không khí. Biên độ dao động của quả cầu bốc ở trống 2 nhỏ hơn biên độ dao động của quả cầu bốc ở trống 1. b. Kết luận Độ to của âm càng giảm khi ở càng xa nguồn âm 2. Sự truyền âm trong chất rắn a. Thí nghiệm Bạn A gõ nhẹ đầu bút chì xuống một góc bàn, sao cho bạn B đứng cuối bàn không nghe thấy, còn Bạn C áp tai xuống mặt bàn thì nghe rõ b. Kết luận Âm truyền đến tai qua môi trường chất rắn (gỗ). 3. Sự truyền âm trong chất lỏng a. Thí nghiệm Đặt nguồn âm vào trong cốc kín, treo lơ lửng cốc trong một bình nước, ta vẫn nghe được âm phát ra. b. Kết luận Âm truyền đến tai ta qua những môi trường: Khí, rắn, lỏng. 4. Âm có thể truyền được trong chân không hay không a. Thí nghiệm Đặt một chuông điện trong 1 bình thuỷ tinh kín, ta vẫn nghe thấy tiếng chuông reo. Hút dần không khí trong bình ra, ta thấy: Không khí trong bình càng ít, tiếng chuông nghe được càng nhỏ. Khi trong bình hết không khí ta không nghe thấy tiếng chuông reo. Nếu tiếp tục cho không khí vào bình ta lại nghe thấy tiếng chuông reo b. Kết luận Âm không truyền được qua môi trường chân không Hay : Âm có thể truyền qua những môi trường rắn, lỏng, khí và không thể truyền qua chân không 5. Vận tốc truyền âm Vận tốc truyền âm trong 1 số chất ở \({20^0}C\) Không khí: 340 m/s Nước: 1500 m/s Thép: 6100 m/s Vận tốc truyền âm trong không khí nhỏ hơn trong nước, vận tốc truyền âm trong nước nhỏ hơn trong thép Vậy: Vận tốc truyền âm trong chất rắn lớn hơn trong chất lỏng, trong chất lỏng lớn hơn trong chất khí. II. Tổng kết Bài tập minh họa Bài 1: Hai nhà du hành vũ trụ ở ngoài khoảng không, có thể trò chuyện với nhau bằng cách chạm hai cái mũ của họ vào nhau. Vì: A. Âm truyền qua môi trường rắn B. Âm truyền qua môi trường khí C. Âm không truyền qua môi trường chân không D. Cả 3 ý trên Hướng dẫn giải Chọn đáp án D. Tất cả đáp án trên đều đúng. Bài 2: Khi đi câu cá, cần đi nhẹ và giữ yên lặng, vì: A. Những người đi câu cá là những người nhẹ nhàng B. Cá nghe được âm thanh truyền qua không khí sẽ bơi đi chỗ khác C. Cá nghe được âm thanh truyền qua không khí và nước sẽ bơi đi chỗ khác D. Những người thích câu cá là những người thích sự yên lặng Hướng dẫn giải Chọn đáp án C. Cá nghe được âm thanh truyền qua không khí và nước sẽ bơi đi chỗ khác
