Tóm tắt lý thuyết 1. Phân tích một chùm sáng trắng bằng lăng kính Lăng kính là một khối chất trong suốt có hình dạng hình 53.1 a. Khi chiếu một chùm sáng trắng hẹp đi qua một lăng kính thì sẽ thu được nhiều chùm sáng màu khác nhau nằm sát cạnh nhau, tạo thành một dải màu như cầu vồng. Màu của dải này biến thiên liên tục từ đỏ đến tím. Lăng kính có tác dụng tách riêng các chùm sáng màu có sẵn trong chùm sáng trắng cho mỗi chùm đi theo một phương khác nhau. 2. Phân tích một chùm sáng trắng bằng phản xạ trên mặt ghi đĩa của một đĩa CD. Có thể phân tích một chùm sáng trắng thành những chùm sáng màu khác nhau bằng cách cho nó phản xạ trên mặt ghi đĩa của một đĩa CD. Trong chùm sáng trắng có chứa nhiều chùm sáng màu khác nhau. Bài tập minh họa Bài 1 Tại sao khi đặt một vật màu tím dưới ánh sáng trắng ta thấy vật có màu tím, còn đặt một vật có màu vàng dưới ánh sáng trắng ta lại thấy vật có màu vàng? Hướng dẫn giải: Ta biết Khi phân tích ánh sáng trắng sẽ thu được 1 dải màu gồm 7 màu "biến thiên liên tục" từ đỏ đến tím, 1 vật mang màu vàng thì khi ánh sáng trắng chiếu vào vật không hấp thụ màu Vàng (có trong ánh sáng trắng) nên ánh sáng trắng truyền đến mắt ta, ta thấy vật màu trắng. còn trường hợp màu tím tương tự Nếu vật màu đỏ để trong môi trường ánh sáng đơn sắc khác (1 trong 7 màu) thì ta sẽ thấy vậy bị đổi màu. Bài 2 a. Nhìn vào các váng dầu, mỡ, bong bóng xà phòng… ở ngoài trời, ta có thấy những màu gì? b. Ánh sáng chiếu vào các váng hay bong bóng đó là ánh sáng trắng hay ánh sáng màu ? c. Có thể coi đây là một cách phân tích ánh sáng trắng hay không? Tại sao? Hướng dẫn giải: a. Tùy theo phương nhìn ta có thể thấy đủ mọi màu. b. Ánh sáng chiếu vào váng dầu, mỡ, bong bóng xà phòng…là ánh sáng trắng. c. Có thể coi đây là một cách phân tích ánh sáng trắng. Vì từ một chùm sáng ban đầu ta thu được nhiều chùm sáng màu đi theo các phương khác nhau.
