Bài 11: Trách nhiệm của thanh niên trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước - GDCD 9

  1. Tác giả: LTTK CTV
    Đánh giá: ✪ ✪ ✪ ✪ ✪

    A. Kiến thức trọng tâm
    I. Đặt vấn đề

    Gợi ý trả lời câu hỏi:

    a) Hãy nêu vai trò, vị trí của thanh niên trong sự nghiệp CNH, HĐH đất nước qua bài phát biểu của đỗng chí Tổng Bí thư Nông Đức Mạnh ?

    Vai trò và vị trí của thanh niên:

    • Thanh niên đảm đương trách nhiệm của lịch sử, mỗi người vươn lên tự rèn luyện.
    • Là lực lượng lòng cốt khơi dậy hào khí Việt Nam và lòng tự hào dân tộc.
    • Quyết tâm xoá tình trạng nước nghèo và kém phát triển.
    • Thực hiện thắng lợi CNH, HĐH
    b) Tại sao đồng chí Tổng Bí Thư lại cho rằng: Thực hiện mục tiêu CNH, HĐH đất nước là "trách nhiệm vẻ vang và cũng là thời cơ rất to lớn." của thế hệ trẻ thanh niên ngày nay?

    • Thực hiện mục tiêu CNH, HĐH đất nước là "Trách nhiệm vẻ vang và cũng là thời cơ to lớn." của thế hệ thanh niên ngày nay vì:
    • ý nghĩa cuộc sống mỗi người là tự vươn lên, gắn với xã hội, quan tâm tới mọi người, nhân dân và tổ quốc.
    • Là mục tiêu phấn đấu cảu thế hệ trẻ trở thành lực lượng xung kích.
    • Vai trò cống hiến của trẻ cho đất nước
    c) Để thực hiện tốt trách nhiệm của thế hệ trẻ trong giai đoạn cách mạng hiện nay, đồng chí Tổng Bí thư đòi hỏi thanh niên phải học tập, phải rèn luyện những gì và như thế nào?

    Trách nhiệm của thế hệ trẻ trong giai đoạn hiện nay:

    • Lao động, học tập vươn lên chiếm lĩnh đỉnh cao văn hoá- khoa học.
    • Kế thừa và phát huy truyền thống văn hoá dân tộc, có lòng yêu nước nồng nàn.
    • Sống tình nghĩa thuỷ chung với gia đình, bạn bè, biết ơn người có công, thương người nghèo khó.
    II. Nội dung bài học

    1. Công nghiệp hoá, hiện đại hoá

    2. ý nghĩa của công nghiệp hoá, hiện đại hoá

    • Tạo tiền đề phát triển mọi mặt: Kinh tế, xã hội, con người
    • Là nhiệm vụ trung tâm của cả thời kì quá độ nên chủ nghĩa xã hội.
    • Để thực hiện lý tưởng " dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ , văn minh"
    3. Trách nhiệm của thanh niên trong sự nghiệp CNH, HĐH đất nước

    • Ra sức học tập văn hoá, khoa học kĩ thuật, tu dưỡng đạo đức, tư tưởng chính trị; Rèn luyện sức khoẻ và các kĩ năng, phát triển năng lực.
    • Tham gia lao động sản xuất, hoạt động chính trị - xã hội để bảo vệ và phát triển đất nước.
    • Thanh niên phải là lực lượng nòng cốt, lực lượng xung kích trong sự nghiệp đó.
    B. BÀI TẬP VÀ HƯỚNG DẪN GIẢI
    Câu 1: Tại sao Đảng và nhân dân ta lại tin tưởng vào thế hệ thanh niên trong việc thực hiện mục tiêu CNH, HĐH đất nước?

    Hướng dẫn giải:
    Vì tuổi trẻ, sức khoẻ, năng động, sáng tạo, trí tuệ và giàu nghị lực của thế hệ thanh niên. Thanh niên là đội ngũ có thể đảm bảo được yêu cầu, hoàn thành được nhiệm vụ CNH, HĐH đất nước.

    Câu 2 : Em hãy nêu vài tấm gương về thanh niên đã phấn đấu vì sự nghiệp xây dựng và bảo vệ tổ quốc trước đây cũng như hiện nay?Em học được gì ở họ?

    Hướng dẫn giải:
    - Tấm gương thanh niên trước đây có: Võ Thị Sáu, Lý Tự Trọng, Đặng Thuỳ Trâm, Nguyễn Văn Thạc...Với tình yêu tổ quốc, sự hy sinh cao cả cho đất nước

    - Tấm gương thanh niên ngày nay: Nguyễn Thị Nhẫn (1981), quê Hồng Giang- Lục Ngạn- Bắc Giang. Vệ sinh môi trường, làm sạch đẹp quê hương.

    Qua những việc làm của họ em nhận thấy họ đều là những thanh niên yêu nước, sẵn sang hi sinh vì đất nước thời kháng chiến và ra sức để xây dựng đất nước vào thời bình. Từ đó, em nhận thấy mình cũng có phần trách nhiệm trong việc xây dựng đất nước, cần phải cố gắng học tập để ít năm nữa có thể cống hiến sức và lực mình cho đất nước.

    Câu 3: Em có nhận xét gì về những biểu hiện ở một số thanh niên học sinh hiện nay, như : đua xe máy, lười học, nghiện ma tuý, đua đòi ăn chơi,... ?

    Hướng dẫn giải:
    Những biểu hiện của một số thanh niên như đua xe máy, lười học, nghiện ma tuý, đua đòi ăn chơi,...là những biểu hiện đáng lên án. Đây là những thanh niên thích ăn chơi đua đòi để thỏa mãn nhu cầu, sở thích của mình mà không quan tâm đến để ý đến người khác. Nếu những tật xấu này vẫn tồn tại thì chắc chắn họ sẽ có một tương lai không mấu tươi sáng, thậm chí có những hậu quả khôn lường.

    Câu 4: Trong thanh niên học sinh có quan niệm : “Được đến đâu thì hay đến đó”, “Nước đến chần mới nhảy”.

    Em có đồng tình với quan niệm đó không? Vì sao?

    Hướng dẫn giải:
    Qủa thực, trong thanh niên học sinh hiện nay có nhiều người sống với quan niệm: “Được đến đâu thì hay đến đó”, “nước đến chân mới nhảy”.

    Tuy nhiên, em không đồng tình với quan niệm này. Bởi vì, đây là những thanh niên không có lý tưởng sống, không có mục đích sống cho mình, không có hoài bão ước mơ chỉ thích ăn chơi đua đòi, phá tiền bố mẹ. Sẽ không có tương lai nếu những người này không biết thay đôi cách sống và nhìn nhận đúng đắn về những hành động mà mình đang làm.

    Câu 5: Em hiểu thế nào về câu nói : “Cống hiến thì nhìn về phía trước, hưởng thụ thì nhìn về phía sau ?”

    => Xem hướng dẫn giải
    Hướng dẫn giải:
    Em hiểu câu này như sau:

    “Cống hiến nhìn về phía trước” nghĩa là: Khi mình công hiến sức lực của mình cho lí tưởng cao đẹp, mình tin tưởng rằng sự cống hiến, sự hi sinh đó cho một tương lai tốt đẹp của đất nước của dân tộc, trong đó có cả của bản thân mình.

    “Hưởng thụ nhìn về phía sau” nghĩa là: Khi mình được hưởng thụ, mình hãy nhớ công lao của bao thế hệ cha anh, của những người đi trước đã đổ xuống để mình có được ngày hôm nay.

    Câu 6: Trong những việc làm dưới đây, việc làm nào biểu hiện trách nhiệm hoặc thiếu trách nhiệm của thanh niên, vì sao ?

    a) Nỗ lực học tập, rèn luyện toàn diện ;

    b) Tích cực tham gia các hoạt động tập thể, hoạt động xã hội ;

    c) Chưa có ý thức vận dụng những điều đã học vào thực tế ;

    d) Có ý thức giúp đỡ bạn bè và mọi người xung quanh ;

    đ) Sống, học tập, làm việc luôn nghĩ đến bổn phận đối với gia đình và xã hội:

    e) Học tập vì quyền lợi của bản thân ;

    g) Học tập, làm việc vì sự phát triển thịnh vượng và bền vững của dân vì hạnh phúc của nhân dân ;

    h) Vượt mọi khó khăn thực hiện kế hoạch đặt ra ;

    i) Ngại tham gia các phong trào của Đoàn và nhà trường tổ chức ;

    k) Dồn hết sức lực vào việc học tập.

    Hướng dẫn giải:
    Những việc làm biểu hiện trách nhiệm:

    a) Nỗ lực học tập, rèn luyện toàn diện ;

    b) Tích cực tham gia các hoạt động tập thể, hoạt động xã hội ;

    d) Có ý thức giúp đỡ bạn bè và mọi người xung quanh ;

    đ) Sống, học tập, làm việc luôn nghĩ đến bổn phận đối với gia đình và xã hội:

    g) Học tập, làm việc vì sự phát triển thịnh vượng và bền vững của dân vì hạnh phúc của nhân dân ;

    h) Vượt mọi khó khăn thực hiện kế hoạch đặt ra ;

    Những biểu hiện thiếu trách nhiệm của thanh niên:

    c) Chưa có ý thức vận dụng những điều đã học vào thực tế ;

    e) Học tập vì quyền lợi của bản thân ;

    i) Ngại tham gia các phong trào của Đoàn và nhà trường tổ chức ;

    k) Dồn hết sức lực vào việc học tập.

    Câu 7: Hãy xây dựng một kế hoạch học tập, rèn luyện cho năm học lớp 9 bản thân và trao đổi trong tổ học tập.

    Hướng dẫn giải:
    Học sinh tự liên hệ vào mục đích mình muốn đạt được để đưa ra bảng kế hoạch hợp lý nhất.

    Ví dụ: Mục đích của em trong năm học này là đạt được học sinh giỏi toàn diện:

    Những ý cần nêu trong bảng kế hoạch học tập của em:

    Lên lớp học từ thứ hai đến thứ 7

    Về nhà giúp đỡ bố mẹ làm việc nhà lúc rảnh rỗi

    Học bài và làm bài đầy đủ, tối học bài và làm thêm bài nâng cao

    Chủ nhật sáng học nhóm với bạn bè, chiều về giúp mẹ việc nhà.

    Nhờ bạn kèm cặp cho những môn yếu hơn

    Thể dục hàng ngày để có sức khỏe tốt...