Tóm tắt lý thuyết 1. Cách mạng Hà Lan a. Tình hình Nê-đec-lan trước cách mạng Nê-đéc-lan nghĩa là "Vùng đất thấp" vì phần lớn đất ở đây thấp hơn so với mực nước biển, là quốc gia bao gồm Bỉ và Hà Lan ngày nay. Từ thế kỉ XVI, Nê-đéc-lan trở thành thuộc địa của Tây Ban Nha. Về kinh tế: Thế kỉ XVI, Nê-đéc-lan có nền kinh tế Tư bản chủ nghĩa bậc nhất Châu Âu. Thủ công nghiệp: dệt len, bông,... phát triển. Ngoại thương: Mở rộng buôn bán với Anh, và các nước vung Baltic. Hình thành các trung tâm thương mại nổi tiếng như: Amsterdam, Utrecht,... Xã hội: Hình thành tầng lớp quý tộc mới. Giai cấp tư sản Nê-đéc-lan ra đời, thế lực kinh tế ngày càng lớn mạnh. Tư tưởng Tân giáo ngày càng tiến bộ và lớn mạnh. Chính trị: Thực dân Tây Ban Nha tăng cường khai thác, vơ véc, kiềm hãm sự phát triển của thuộc địa, đàn áp khốc liệt vào Tân giáo. ⇒ Mâu thuẫn trong lòng xã hội Nê-đéc-lan ngày càng gây gắt. Giữa nhân dân Nê-đéc-lan với Tây Ban Nha. Giữa Tân giáo và Cựu giáo. Quan hệ sản xuất phong kiến với Quan hệ sản xuất Tư bản ⇒ Cách mạng bùng nổ. b. Diễn biến 2. Cách mạng Tư sản Anh a. Nước Anh trước cách mạng Nguyên nhân gián tiếp: Kinh tế: đầu thế kỷ XVII, nền kinh tế nước Anh phát triển nhất châu Âu nhờ buôn bán nô lệ da đen, len dạ. Xã hội: tư sản, quý tộc mới giàu lên nhanh chóng. Chính trị: chế độ phong kiến kìm hãm lực lượng sản xuất tư bản chủ nghĩa. (Sac-lơ I đặc ra nhiều thứ thuế, duy trì đặc quyền phong kiến, làm cho đời sống của nhân dân ngày cang cơ cực). ⇒ Mâu thuẫn giữa tư sản, quý tộc mới với phong kiến. ⇒ Cách mạng bùng nổ. Nguyên nhân trực tiếp: Tháng 4-1640 Vua Sac lơ I triệu tập quôc hội để tăng thuế nhằm đàn áp cuộc nổi dây của người Xcốt-len. Quốc hội không phê duyệt, và công kích chính sách bạo ngược của nhà vua, đòi kiểm soát quân đội, tài chính và giáo hội. Sac-lơ I dùng vũ lực đàn áp Quốc hội, bị thất bại phải chạy lên phía Bắc Luân Đôn chuẩn bị lực lượng phản công. b. Diễn biến Năm 1642 - 1648: nội chiến ác liệt giữa Vua-Quốc hội. Năm 1649: xử tử vua, nước cộng hòa ra đời, cách mạng đạt đến đỉnh cao. 1653-1658: Crôm-oen lập nền độc tài (một bước tụt lùi) Năm 1688: Quốc hội tiến hành chính biến đưa Vin-hem Ô-ran-giơ lên ngôi vua, sau đó chế độ quân chủ lập hiến được xác lập. c. Tính chất, ý nghĩa lịch sử Tính chất: Cách mạng tư sản không triệt để. Vì chưa giải quyết vấn đề ruộng đất cho nông dân, giai cấp tư sản không dám duy trì nền cộng hoà mà phải liên minh với thế lực phong kiến để thiết lập nên nhà nước quân chủ lập hiến. Ý nghĩa: Lật đổ chế độ phong kiến mở đường cho chủ nghĩa tư bản ở Anh phát triển. Mở ra thời kỳ quá độ từ chế độ phong kiến sang chế độ tư bản. ⇒ Đây là cuộc Cách Mạng Tư sản có ý nghĩa trọng đại trong thời kỳ quá độ từ chế độ Phong kiến sang chế độ Tư bản Chủ nghĩa. ⇒ Cách mạng Tư sản là: Cuộc cách mạng do giai cấp Tư sản lãnh đạo, lật đổ chế độ phong kiến mở đường cho Chủ nghĩa tư bản phát triển.
