Nội dung bài học gồm 2 phần: Kiến thức trọng tâm Hướng dẫn giải các câu hỏi A. Kiến thức trọng tâm I. Đặt vấn đề Gợi ý trả lời câu hỏi: a. Em có nhận xét gì về cách cư xử, thái độ và việc làm của các bạn trong các trường hợp trên? - Cách cử xử và thái độ việc làm của Mai: Không kiêu căng, không coi thường người khác Luôn lễ phép đối với người lớn, chan hòa với bạn bè, giúp đỡ mọi người. => Được mọi người quý mến. - Cách cử xử và thái độ việc làm của Hải: Không buồn khi bị phân biệt mà còn tự hào -> Tôn trọng người cha của mình. - Cách cử xử và thái độ việc làm của Quân và Hùng: Không nghe giảng bài mà còn cười, đọc truyện trong giờ học -> Chưa tôn trọng giáo viên và bạn bè xung quanh. b. Theo em, trong những hành vi đó, hành vi nào đáng để chúng ta học tập, hành vi nào cần phê phán? Vì sao? Hành vi của Mai và Hải cần phải học tập bởi hai bạn đã biết tôn trọng nhân phẩm, danh dự cũng như lợi ích của người khác. Hành vi của Quân và Hùng là những hành vi cần phê phán bởi hai bạn đã không tôn trọng danh dự, nhân phẩm và lợi ích của người khác. II. Nội dung bài học. * Khái niệm: Tôn trọng người khác là sự đánh giá đúng mực, coi trọng danh dự, phẩm giá và lợi ích của người khác, thể hiện lối sống văn hóa của mỗi người. * Ý nghĩa: Nhận được sự tôn trọng của người khác đối với mình. Mọi người tôn trọng lẫn nhau là cơ sở để quan hệ xã hội trở nên lành mạnh, trong sáng và tốt đẹp hơn. * Trách nhiệm học sinh: Cần phải tôn trọng mọi người ở mọi nơi mọi lúc. Thể hiện cử chỉ, hành động và lời nói tôn trọng người khác. B. BÀI TẬP VÀ HƯỚNG DẪN GIẢI Câu 1: Những hành vi nào sau đây thể hiện rõ sự tôn trọng người khác? Vì sao? a) Đi nhẹ, nói khẽ đi vào bệnh viện b) Chỉ làm theo sở thích của mình không cần biết đến mọi người xung quanh. c) Nói chuyện riêng, làm việc riêng và đùa giỡn trong giờ học. d) Cười đùa ầm ĩ khi đi dự hoặc gặp các đám tang. e) Bật nhạc to khi đã quá khuya f) Châm chọc, chễ giễu người khuyết tật g) Cảm thông, chia sẻ khi người khác gặp nhiều bất hạnh. h) Coi thường, miệt thị những người nghèo khó i) Lắng nghe ý kiến của mọi người. j) Công kích, chê bai khi người khác có sở thích không giống mình k) Bắt nạt người yêu hơn mình. l) Gây gổ, to tiếng với người xung quanh m) Vứt rác ở nơi công cộng. n) Đổ lỗi cho người khác. Hướng dẫn giải: * Các hành vi thể hiện sự tôn trọng người khác: - Đi nhẹ, nói khẽ đi vào bệnh viện: Đi nhẹ nói khẽ là một trong những quy định của bệnh viện. Do đó, trước tiên là mình đã chấp hành đúng quy định của bệnh viện. Sau đó là mình giữ trật tự, giữ yên tĩnh cho các bệnh nhân -> Tôn trọng đến người khác. - Cảm thông, chia sẻ khi người khác gặp nhiều bất hạnh: Đó là một đạo lí tốt của dân tộc, lá lành đùm lá rách. Mình không nên khinh bỉ và miệt thị người nghèo mà hãy tôn trọng họ như tôn trọng bao nhiều người khác. Câu 2: Em tán thành hay không tán thành với mỗi ý kiến dưới đây? Tại sao? a) Tôn trọng người khác là tự hạ thấp mình. b) Muốn người khác tôn trọng mình thì mình phải biết tôn trọng người khác. c) Tôn trọng người khác là sự tôn trọng mình. Hướng dẫn giải: Ý kiến (a) em không tán thành là bởi vì: Ai cũng cần được tôn trọng, mình tôn trọng người khác thì người khác sẽ tôn trọng lại mình. Khi mình tôn trọng người khác là sự đánh giá đúng mực, coi trọng danh dự, phẩm giá của người khác chứ không phải hạ thấp mình. Ý kiến (b) và (c) em tán thành là bởi vì: Có tôn trọng người khác thì mình mới nhận lại được sự tôn trọng của họ. Và tôn trọng người khác là thể hiện lối sống có văn hóa của mỗi người. Câu 3: Hãy dự kiến những tình huống mà em thường gặp trong cuộc sống để có cách ứng xử thể hiện sự tôn trọng mọi người, theo các gợi ý sau: a) Ở trường ( trong quan hệ với bạn bè, thầy cố giáo…) b) Ở nhà ( trong mối quan hệ với ông bà, bố mẹ, anh chị em…) c) Ở ngoài đường, nơi công cộng…. Hướng dẫn giải: * Tình huống về cách ứng xử thể hiện sự tôn trọng mọi người ở trường: Lễ phép, đoàn kết cũng như kính trọng với thầy cô giáo. Sống chan hòa, đoàn kết và vui vẻ với bạn bè. Cảm thông, chia sẻ với những bạn gặp nhiều khó khăn. * Tình huống về cách ứng xử thể hiện sự tôn trọng mọi người ở nhà: Kính trọng và vâng lời ông bà, cha mẹ. Yêu thương, nhường nhịn anh chị em trong gia đình. * Tình huống về cách ứng xử thể hiện sự tôn trọng mọi người ở nơi cộng đồng: Tôn trọng nội quy nơi cộng đồng. Không gây khó chịu, phiền hà khiến người khác phải nhắc nhở hay bực mình. Câu 4: Em hãy sưu tầm một vài câu ca dao, tục ngữ nói về sự tôn trọng người khác? Hướng dẫn giải: * Một vài câu ca dao, tục ngữ nói về sự tôn trọng người khác: Khó mà biết lẽ biết lời Biết ăn biết ở hơn người giàu sang Lời nói không mất tiền mua Lựa lời mà nói cho vừa lòng nhau Cười người chớ vội cười lâu Cười người hôm trước, hôm sau người cười Áo rách cốt cách người thương Ăn có mời, làm có khiến Kính già yêu trẻ “ Yêu mọi người, tin vài người, đừng xúc phạm đến ai”. (Sếch – pia).
