Trong bài viết này: Xác định chim cần giúp đỡ hay không, Di chuyển chim ra ràng, Giúp chim ra ràng sống sót Chim ra ràng là chim con mới ra khỏi tổ. Nếu bạn bắt gặp chim ra ràng, thường thì nó hoàn toàn ổn và bạn không cần giúp đỡ. Tuy nhiên, nếu bạn thấy chú chim không ổn và muốn giúp đỡ nó thì có một vài điều bạn có thể làm. Điều quan trọng nhất là bạn cần chăm sóc kỹ cho chim để nó có thể trở về môi trường sống tự nhiên khi đã đủ cứng cáp và khỏe mạnh để tự sinh tồn. Phương pháp 1: Xác định chim cần giúp đỡ hay không 1. Xác định xem đó là chim non hay chim ra ràng.[1] Chim ra ràng là chim con đã có đủ lông và tự rời khỏi tổ nhưng vẫn được chim bố mẹ nuôi dưỡng, chăm sóc. Đây là một giai đoạn tự nhiên trong quá trình phát triển của chim, tuy nhiên chúng ta thường hiểu nhầm, vì phần lớn chim ra ràng chúng ta gặp thực ra không cần giúp đỡ. Mặt khác, chim non cần được ở trong tổ. Chúng chưa có đủ lông và chưa thể đứng hay đậu trên cành. Nếu bạn tìm thấy chim non chứ không phải chim ra ràng, nhiều khả năng nó sẽ cần bạn giúp đỡ. 2. Để chim một mình, trừ khi nó đang gặp nguy hiểm, chẳng hạn như bị đe dọa bởi thú săn mồi hay phương tiện giao thông. Chim mới ra ràng rời khỏi tổ và sống dưới mặt đất là bình thường. Trên thực tế, trong giai đoạn này chúng vẫn được chim bố mẹ nuôi dưỡng. Tuy nhiên, nếu thấy chim ra ràng ở dưới mặt đất gặp nguy hiểm, bạn nên đặt nó lên cây để tránh các mối đe dọa. Chim ra ràng đã biết đậu, nên bạn có thể đặt nó lên một cành hoặc bụi cây cao hơn mặt đất một chút. Nếu chú chim ở trong sân, bạn cần giữ chó và mèo trong nhà. Lưu ý, chim non còn rất non nớt và trên mình không có lông, nên nó sẽ khó sống sót khi ở ngoài tổ. 3. Không chạm vào chim ra ràng trừ khi nó thực sự cần giúp đỡ.[2] Bạn nên để chú chim một mình và theo dõi nó một lúc từ xa. Bạn cần để ý đến tiếng chim và những chú chim khác xung quanh. Rất có thể chim bố mẹ sẽ quay lại thăm chim con trong vòng 1 giờ.[3]
Phương pháp 2: Di chuyển chim ra ràng 1. Rửa tay trước và sau khi tiếp xúc với chim. Không rửa tay có thể khiến bạn bị lây nhiễm virus H5N1, hay virus cúm gia cầm, cũng như lây lan mầm bệnh hoặc vi khuẩn sang chim. Tuy nhiên, nếu chim con đang gặp nguy hiểm nghiêm trọng, bạn có thể dùng khăn lót, hoặc nhẹ nhàng nhấc nó lên sau đó rửa sạch tay. 2. Di chuyển chim ra ràng hoặc chim non ra khỏi vùng nguy hiểm.[4] Nếu thấy chim ra ràng ở trên đường hoặc gần thú săn mồi, bạn có thể giúp mang nó ra xa. Bạn dùng khăn giấy hoặc một mảnh vải, nhẹ nhàng bắt lấy chim và mang nó ra chỗ khác. Cố gắng nhẹ tay và tiếp xúc với chim nhanh nhất có thể. 3. Đưa chim non trở lại tổ. Vì chim non chưa sẵn sàng sống ngoài tổ nên việc mang chúng trở lại chiếc tổ ấm áp và an toàn là rất quan trọng. Trước khi nhấc chim non lên, bạn cần quan sát xung quanh, tìm chim bố mẹ và những chú chim non khác để xác định được vị trí tổ. Nếu không tìm thấy tổ chim, bạn cần làm một chiếc mới.[5] Bạn có thể dùng một chiếc giỏ hoặc hộp nhỏ, lót thêm vật liệu mềm, chẳng hạn như khăn giấy, để làm đệm. Sau đó, bạn đặt chim non và tổ mới ở gần nơi bạn tìm thấy nó. Để đảm bảo an toàn cho chim, bạn nên đặt tổ ở trên cao, nhờ vậy chim bố mẹ sẽ dễ dàng tìm thấy chim non còn thú săn mồi thì không. Khứu giác của loài chim không nhạy lắm, nên chim bố mẹ sẽ tiếp tục chăm sóc chim non dù bạn đã để lại một chút mùi của con người khi nhấc nó lên. .[6][7]
Phương pháp 3: Giúp chim ra ràng sống sót 1. Liên hệ với trung tâm cứu hộ động vật hoang dã hoặc trung tâm lâm nghiệp địa phương nhanh nhất có thể. Mục đích là để chú chim sớm được giao cho các chuyên gia chăm sóc. Bạn cần tìm hiểu xem họ có sẵn lòng nhận chăm sóc chú chim không. Những tổ chức này có thể không có đủ chỗ cho các loài động vật phổ biến, nhưng họ sẽ có cơ sở vật chất để nuôi dưỡng chim ra ràng mồ côi thuộc các loài quý hiếm hay có nguy cơ bị tuyệt chủng. Nếu nơi bạn sống không có nhân viên chăm sóc động vật dã và bạn phải tự chăm sóc chú chim, bạn có thể liên hệ với các tổ chức động vật hoang dã cấp bang hoặc quốc gia để nhờ giúp đỡ.[8] 2. Giữ chim trong lồng hoặc hộp đựng. Bạn cần đảm bảo chú chim không thể ra khỏi lồng hay tự làm mình bị thương. Lồng nhốt chim cần rộng rãi, được đặt ở nơi ấm áp và không bị thú săn mồi đe dọa. Lót lồng chim với đệm mềm. Bạn nhớ đặt lồng ở nơi ấm và yên tĩnh. ĐỪNG đặt bát nước vào lồng chim. Thức ăn đã cung cấp cho chim non đủ lượng nước cần thiết, do đó cho thêm bát nước vào lồng có thể khiến chim bị đuối nước. 3. Xác định loài chim. Trước khi chăm sóc chú chim, bạn cần tìm hiểu xem nó thuộc loài nào và cần những gì để tồn tại. Các loài chim khác nhau có chế độ ăn khác nhau, vậy nên bạn cần tìm hiểu chú chim ăn loại thức ăn nào trước khi cho nó ăn. Lưu ý rằng, cho chim ăn loại thức ăn không phù hợp có thể khiến nó bị ốm. Nếu không xác định được chú chim thuộc loài nào, bạn có thể tham khảo sách về các loại chim nơi bạn sống. Tra cứu trực tuyến để tìm hiểu về loài chim và cách chăm sóc phù hợp. 4. Xác định loại thức ăn cho chim. Việc cho chim ăn đúng loại thức ăn là vô cùng quan trọng. Một số loài chim chủ yếu ăn hoa quả và côn trùng, một số loài khác có thể chỉ cần ăn cám. Việc chọn được loại thức ăn phù hợp phụ thuộc rất nhiều vào chủng loại và tuổi của chim. Khi đã xác định được chim thuộc loài nào, bạn lưu ý chim ăn thịt có thể ăn cám chim xay nhuyễn với giun đất, còn chim ăn hoa quả có thể ăn cám chim xay nhuyễn với các loại quả tươi, chẳng hạn như việt quất, dâu tằm, và quả mâm xôi Hầu hết các cửa hàng thú cưng đều bán cám cho chim con. 5. Cho chim ăn. Khi đã tìm được loại thức ăn phù hợp, bạn có thể dùng một chiếc thìa nhỏ, hay cắt một đầu chiếc ống hút thành hình cái thìa và nhẹ nhàng bón thức ăn cho chim. Bạn có thể sử dụng ống tiêm thay cho thìa, nhưng chỉ bơm một lượng thức ăn nhỏ để chim có thể nuốt dễ dàng. Cho chim ăn là một trách nhiệm lớn. Bạn sẽ cần phải cho chim ăn thường xuyên, kể cả vào ban đêm.[9] Ở một số nơi, bạn thậm chí cần xin phép chính quyền địa phương để có thể nuôi chim hoang dã. Hãy nhớ rằng các cửa hàng chim và thú cưng có thể giúp bạn tìm nhân viên chăm sóc động vật hoang dã và tìm hiểu cách cho chim ăn phù hợp. Bạn có thể nhẹ nhàng mát-xa cổ họng chim để hỗ trợ nuốt thức ăn và giúp chim giữ ấm. Không ép chim ăn. Việc ép chim ăn có thể khiến chim mổ bạn và dẫn đến bội thực. Bạn chỉ nên ép chim ăn khi chim đã ra ràng và chưa quen với việc nhận thức ăn từ bạn. Không cố mở miệng chim, nó có thể mổ bạn. Nếu cần thiết phải khiến chim mở miệng, bạn nên đeo găng tay mỏng để tránh làm tổn thương da. 6. Chuẩn bị thả chim về tự nhiên. Bạn nên nuôi chim trong thời gian ngắn nhất có thể nếu có ý định trả nó về tự nhiên. Khi chim quen với bạn, hay xem bạn là đồng loại, nó sẽ không sợ người và không thể sống sót trong môi trường hoang dã. Lời khuyên Tham khảo lời khuyên từ các tổ chức bảo tồn chim địa phương hoặc quốc gia nếu bạn cần giúp đỡ. Không cho chim non uống nước. Nước có thể tràn vào phổi và khiến chim bị sặc. Chim non đã hấp thụ đủ lượng nước cần thiết từ trong thức ăn. Nếu là chim đã ra ràng, bạn có thể cho chim uống một vài giọt bằng cách để nước nhỏ giọt từ đầu ống tiêm ở trước mặt chim. Chim sẽ tự mổ giọt nước và uống.
