Trong bài viết này:Thiết lập laptop, Cài đặt phần mềm, Truy cập mạng với laptop, Sống và làm việc cùng laptop Ngày nay, máy tính xách tay (laptop hoặc notebook) đang ngày càng trở nên mạnh mẽ hơn, đồng thời, nó cũng là một công cụ làm việc khi đang di chuyển rất tốt ngoài điện thoại thông minh và máy tính để bàn. Nếu vừa chuyển sang sử dụng máy tính xách tay hay phải dùng laptop của người khác thì hẳn là bạn sẽ khá lóng ngóng. Đừng lo lắng, bạn có thể tiến hành theo những bước dưới đây để làm quen với mọi dòng máy tính xách tay, và chẳng bao lâu nữa, bạn sẽ sử dụng laptop một cách chuyên nghiệp. Phương pháp 1: Thiết lập laptop 1. Nếu bạn ở nhà thì nên cắm điện máy tính xách tay để sử dụng. Máy tính xách tay có thể hết pin nhanh chóng, đặc biệt là nếu bạn thực hiện đồng thời nhiều tác vụ. Trừ trường hợp bạn đang di chuyển hoặc ở bên ngoài thì tốt nhất là bạn nên cắm điện máy tính xách tay để sử dụng khi có điều kiện. 2. Đặt đế của máy tính xách tay lên bàn, phía trước mặt nếu bạn đang ngồi. Máy tính xách tay được gọi là "laptop" vì bạn có thể sử dụng máy trên đùi mình (“lap”: đùi; “top”: bên trên), nhưng như vậy không có nghĩa rằng đây là vị trí thích hợp nhất. Bạn nên chọn góc độ mà bàn tay và cổ tay cảm thấy thoải mái – hãy di chuyển máy tính xách tay cho đến đi bạn tìm được tư thế thích hợp. Không nên đặt máy tính xách tay lên bề mặt mềm, xù xì hay thô ráp vì lỗ thông gió có khả năng sẽ bị bít lại. Hầu hết máy tính xách tay đều có quạt thông gió nằm ở bên hông hoặc phía dưới thân máy, khu vực này cần được thông thoáng để laptop hoạt động ổn định. 3. Mở màn hình lên cho đến khi bạn cảm thấy vừa tầm. Đa số máy tính xách tay đều có chốt hoặc bản lề cho phép chúng ta gập/mở màn hình. Nếu máy tính xách tay không đẩy màn hình lên được thì bạn cũng đừng mạnh tay! Bạn nên thay bản lề khác thay vì cố gắng bẻ màn hình lên. Không mở màn hình quá cỡ. Góc tù 45 độ là phù hợp với hầu hết laptop. Màn hình hoặc bản lề có thể bị hỏng hoặc gãy nếu bị mở quá cỡ. 4. Tìm nút nguồn và mở máy. Trên hầu hết máy tính xách tay, nút nguồn thường nằm phía trên bàn phím. Nút nguồn có thể được đánh dấu bởi ký hiệu quốc tế 'power on' hình tròn với đoạn thẳng xuyên từ trên xuống đến nửa hình tròn. 5. Chờ máy khởi động. Máy tính xách tay có cấu hình mạnh nhưng lại mang tính di động cao, vì thế ổ cứng của máy thuộc loại chuyên dụng và mất nhiều thời gian để khởi động hơn so với máy tính để bàn và điện thoại thông minh. 6. Sử dụng thiết bị điều hướng của máy tính xách tay. Trên hầu hết máy tính xách tay, đây là khu vực phẳng có khả năng cảm ứng và được gọi là trackpad, thiết bị này cho phép chúng ta sử dụng ngón tay thay cho chuột. Bạn chỉ cần lướt ngón tay trên bàn cảm ứng để di chuyển con trỏ chuột. Trackpad đa điểm – loại bàn cảm ứng sử dụng nhiều ngón tay này mang đến nhiều thao tác giao diện người dùng hơn so với trackpad một chạm. Bạn có thể trải nghiệm trên máy tính của mình bằng cách di chuyển một, hai hoặc ba ngón tay trên bàn cảm ứng và thử những 'cử chỉ' hoặc thao tác khác nhau. Máy tính xách tay Lenovo thường có một nút màu đỏ giống như cần điều khiển gọi là "trackpoint", nút này nằm giữa phím 'G' và 'H' trên bàn phím. Người dùng có thể sử dụng trackpoint với ngón tay tương tự như một cần điều khiển rất nhạy cảm. Một số dòng máy tính xách tay cũ hơn còn có bi điều khiển (trackball). Khi bạn xoay viên bi trên trackball thì con trỏ chuột sẽ di chuyển. Một số máy tính xách tay còn được trang bị bút cảm ứng. Với dòng máy này, bút sẽ đi kèm với máy tính. Để di chuyển con trỏ chuột, bạn di bút trên màn hình và ấn đầu bút vào màn hình muốn nhấp chuột. Nếu cảm thấy thiết bị điều hướng trên máy tính xách tay nhỏ và khó thao tác, bạn có thể sử dụng chuột. Hãy tìm cổng USB trên thân máy và cắm đầu cáp hoặc đầu thu của chuột vào. Máy tính xách tay sẽ nhận ra và tự động thiết lập để bạn có thể sử dụng. 7. Sử dụng phím bên trái của trackpad như nút chuột trái. Trên hầu hết trackpad, bạn có thể nhấp chuột bằng cách sử dụng phím nằm ở dưới cùng bên trái bàn cảm ứng. Một số trackpad còn cho phép nhấn nhẹ trên bề mặt cảm ứng để nhấp chuột. Hãy trải nghiệm - có thể bạn sẽ khám phá được thêm những tính năng khác mà trước đây bạn chưa biết. 8. Sử dụng phím bên phải của trackpad như nút chuột phải. Bạn có thể mở "trình đơn ngữ cảnh" hoặc "nhấp phải" chỉ bằng cách nhấn vào phím nằm dưới cùng bên phải bàn di cảm ứng. 9. Tìm ổ đĩa quang trên máy tính xách tay. Nếu máy tính xách tay của bạn không phải 'netbook' (loại máy tính nhỏ gọn siêu di động) thì sẽ có ổ đĩa quang dùng để cài đặt phần mềm hoặc xem đa phương tiện. Ổ đĩa quang thường nằm phía bên phải hoặc bên trái khung máy tính xách tay. Trên máy tính xách tay Windows và Mac OS, bạn có thể mở ổ đĩa quang bằng cách nhấn vào nút nhỏ nằm trên khay đĩa, hoặc nhấp phải vào biểu tượng ổ đĩa quang trên hệ điều hành và chọn "Eject".
Phương pháp 2: Cài đặt phần mềm 1. Thường xuyên cập phần mềm trên máy tính. Máy tính xách tay có thể đi kèm với một số phần mềm phụ trợ cơ bản: chương trình xử lý văn bản, máy tính và một số phần mềm chia sẻ ảnh đơn giản. Ngoài ra còn có phần mềm đặc biệt dành cho việc xử lý nguồn điện và đồ họa; những chương trình này đòi hỏi nhiều bản cập nhật trình điều khiển (driver) để có thể vận hành ổn định. Để cài thêm phần mềm thì không quá phức tạp, chỉ cần biết cách thực hiện, bạn sẽ có thể gia tăng khả năng của máy tính xách tay (trong hầu hết trường hợp là miễn phí). Bạn sẽ cần cập nhật phiên bản Windows với máy tính xách tay chạy trên nền tảng Windows. Máy tính xách tay Windows thường sử dụng Windows Update hoặc phần mềm của nhà sản xuất để cập nhật Windows. Với máy tính xách tay Mac, hãy sử dụng tùy chọn nâng cấp được tích hợp sẵn trên MacOS. Bạn có thể dễ dàng tìm thấy tính năng này trên máy tính xách tay Mac. 2. Cài đặt phần mềm văn phòng. Phần mềm trợ năng được tích hợp sẵn trong máy tính xách tay có thể đáp ứng được nhu cầu soạn thảo hoặc ghi chú cơ bản, nhưng nếu sử dụng với mục đích học tập hay làm việc chuyên nghiệp, bạn sẽ cần bộ phần mềm đầy đủ hơn. Tương tự như phần mềm độc quyền Microsoft Word, phần mềm miễn phí OpenOffice cũng có khả năng xử lý văn bản, bảng tính và bản trình chiếu. Google Docs là giải pháp trực tuyến thay thế cho bộ công cụ văn phòng. Google Docs là phần mềm văn phòng 'dựa trên nền tảng đám mây' cung cấp nhiều tính năng tương tự như OpenOffice và Microsoft Office. Phần mềm miễn phí này khá mạnh mẽ, đặc biệt thích hợp nếu bạn cần chia sẻ tài liệu với người khác. Nếu bạn chỉ cần sử dụng Microsoft Office và vẫn còn là học sinh/sinh viên, bạn có thể tải miễn phí hoặc mua giảm giá. Hãy kiểm tra điều này trước khi mua bản sao phần mềm ngoài cửa hàng máy tính. 3. Cài đặt phần mềm biên tập ảnh để sắp xếp, chỉnh sửa và chia sẻ hình ảnh. Máy tính xách tay có khả năng được nhà sản xuất tích hợp sẵn một số phần mềm xử lý ảnh cơ bản. Bạn có thể nâng cấp những phần mềm này dễ dàng và nhanh chóng (một số trường hợp không tốn phí). Sử dụng Photo Stream để sắp xếp và chia sẻ ảnh. Nếu bạn có iPhone hoặc máy tính xách tay Mac, bạn có thể thiết lập Photo Stream và chia sẻ hình ảnh. Bạn có thể sử dụng Picasa để sắp xếp và chia sẻ ảnh. Picasa là sản phẩm của Google, chương trình này cung cấp nhiều công cụ cơ bản giúp bạn thao tác với hình ảnh như cắt, chỉnh sửa, thậm chí là thay đổi màu sắc và tạo ảnh toàn cảnh (panorama).
Phương pháp 3: Truy cập mạng với laptop 1. Nếu nhà bạn chưa có mạng thì việc cần làm là thiết lập mạng. Tuy là một thiết bị di động mạnh mẽ, nhưng máy tính xách tay sẽ không thể phát huy toàn bộ khả năng nếu thiếu đi kết nối Internet. Thông thường, máy tính xách tay đều được tích hợp sẵn phần mềm để truy cập mạng dễ dàng hơn. 2. Đa số máy tính xách tay đều có cổng Ethernet ở bên hông hoặc phía sau. Sau khi bạn cắm cáp Ethernet từ bộ định tuyến hoặc bộ điều giải vào cổng này, máy tính xách tay sẽ tự động nhận ra kết nối. 3. Với máy tính xách tay Mac, hãy sử dụng hệ điều hành Mac OS để kết nối máy tính với Internet. Bạn có thể xem thêm trên mạng về cách kết nối máy tính xách tay Mac thông qua cáp Ethernet hoặc Wi-Fi. 4. Trên máy tính xách tay Windows, chúng ta sử dụng hệ điều hành Windows để kết nối máy tính với Internet. Nếu máy tính xách tay được cắm card mạng không dây khác hoặc mới thì có thể bạn cần dùng phần mềm đi kèm với card mạng thay vì sử dụng tiện ích Wi-Fi tích hợp sẵn trong máy. 5. Những lúc ra khỏi nhà hoặc di chuyển, bạn có thể sử dụng Wi-Fi miễn phí. Trường học, thư viện và quán cà phê thường cung cấp Wi-Fi miễn phí, thậm chí bạn còn có thể sử dụng được Wi-Fi ở những nơi không ngờ đến (chẳng hạn như một số siêu thị, ngân hàng và các địa điểm ngoài trời khác).
Phương pháp 4: Sống và làm việc cùng laptop 1. Bổ sung chuột không dây. Chuột gắn ngoài sẽ giúp bạn làm việc trên máy tính xách tay dễ hơn – bạn sẽ không phải xoay cổ tay nhiều để sử dụng bàn cảm ứng hoặc chuột cảm ứng. 2. Sử dụng kết hợp máy tính xách tay với màn hình khác để có không gian làm việc hai màn hình với hiệu suất cao. Bạn có thể bố trí máy tính xách tay và màn hình thứ hai thành một không gian làm việc rộng, hoặc thiết lập để màn hình thứ hai phản chiếu những gì diễn ra trên màn hình laptop (rất hữu ích nếu bạn thuyết trình). 3. Sử dụng laptop để phát phim và trình chiếu ảnh trên TV. Một số máy tính xách tay có kết nối HDMI hoặc DV-I cùng với đầu DVD/Blu-Ray với khả năng phát video HD độ phân giải cao – đây chính là điều mà bạn cần để phát phim hoặc chương trình truyền hình được ghi lại trên TV. 4. Kết nối máy tính xách tay với loa để có một máy phát MP3 mạnh mẽ với công suất lớn. Thậm chí máy tính xách tay còn được tích hợp âm thanh kỹ thuật số, đầu ra âm thanh SPDIF hoặc 5.1 mang đến âm thanh có độ trung thực cao. Máy tính xách tay có thể kết nối với dàn âm thanh của xe hơi. Bạn có thể tìm hiểu cách thực hiện điều này, nhưng hãy cẩn thận – nếu bạn đang lái xe mà vươn tay đến máy tính xách tay để đổi nhạc thì sẽ rất dễ gây tai nạn. 5. Laptop có thể được sử dụng như máy tính để bàn. Nếu bạn muốn sử dụng laptop như máy tính để bàn, chỉ cần cắm dây màn hình vào cổng VGA, kết nối chuột, bàn phím và loa (nếu cần). Lời khuyên Bố trí máy tính xách tay và khu vực làm việc sao cho an toàn và hiệu quả. Laptop thường kém an toàn và hiệu quả hơn so với máy tính dể bàn do có bàn phím nhỏ hơn, điều này đòi hỏi bạn phải vặn cổ tay để sử dụng toàn bộ phím. Bên cạnh đó, máy tính xách tay cũng gọn nhẹ, có thể đặt ở bất cứ đâu nên dễ dẫn đến tư thế sử dụng không phù hợp. Bỏ laptop vào túi chống sốc khi di chuyển. Máy tính xách tay rất mỏng manh và dễ hư hỏng nếu va đập vào những đồ vật khác khi nằm trong túi không có lớp lót. Bạn nên cân nhắc đầu tư túi chống sốc đựng laptop – hoặc tự làm nếu bạn có một chiếc áo hoodie không dùng nữa. Cảnh báo Thường xuyên sao lưu máy tính xách tay. Nếu bạn chỉ làm việc và lưu dữ liệu trên máy tính xách tay thì sẽ vô cùng khốn đốn nếu chẳng may laptop của bạn bị hư hỏng. Hãy thường xuyên sao lưu dữ liệu, đặc biệt là nếu bạn sử dụng máy tính xách tay để làm việc. Luôn để mắt đến tài sản của mình. Máy tính xách tay là một sản phẩm công nghệ có giá trị, mang tính di động cao và dễ dàng bán lại nên rất hấp dẫn trong mắt kẻ xấu. Bạn cần thực hiện các bước phòng ngừa cơ bản khi đi du lịch, đừng nên để laptop trên ghế xe hơi hoặc nơi không người trông coi và luôn phải cẩn thận với môi trường xung quanh. Không nên làm đổ đồ ăn thức uống lên máy tính xách tay! Máy tính xách tay có nhiều cổng mở để thông gió và bàn phím hở nằm phía trên bo mạch nóng được lắp đặt vừa khít, vì thế sẽ là thảm họa nếu bạn làm đổ cà phê lên laptop. Chế độ bảo hành của máy tính xách tay thường không bao gồm những trường hợp này. Bạn nên lưu ý để đồ uống xa máy tính xách tay – chẳng hạn như ở phía bên kia của bàn hay thậm chí là trên bàn khác (nếu có thể) – khi bạn làm việc và ăn uống. Không làm rơi hoặc để máy tính bị tác động khi đang vận hành. Hầu hết máy tính xách tay sử dụng ổ cứng có thể dễ dàng hỏng nếu bất thình lình bị tác động khi đang vận hành. Một lực tác động đủ mạnh sẽ gây ra sự cố va chạm (lỗi xảy ra khi đĩa đang quay nhanh trong ổ cứng tiếp xúc với đầu đọc của ổ đĩa). Bạn sẽ phải tốn rất nhiều tiền để sửa chữa. Vì thế hãy cẩn thận và nhẹ nhàng với máy tính xách tay. Máy tính xách tay bị nóng. Nhiều máy tính xách tay, đặc biệt là những loại có cấu hình mạnh, sẽ bị nóng dưới đế nếu sử dụng lâu. Điều này có thể gây ra sự không thoải mái hoặc khiến bạn bị nổi rôm sảy nếu thường xuyên sử dụng máy tính xách tay trên đùi. Máy tính xách tay với card đồ họa và bộ xử lý mạnh mẽ dành cho việc chơi game rất dễ bị nóng. Bạn nên đặc biệt cẩn thận với dòng máy tính xách tay này. Hạn chế sử dụng máy tính xách tay trong môi trường nắng hoặc nóng. Khi đó, màn hình sẽ bị chói và khó đọc, đồng thời máy cũng sẽ nóng nhanh hơn. Bạn nên cân nhắc việc mua bộ tản nhiệt nếu laptop quá nóng. Những thiết bị có quạt này sẽ làm mát không khí bên dưới laptop, đồng thời giảm sự tích tụ nhiệt.
