Hẳn là ai trong chúng ta cũng nhận thấy tiện ích khi sử dụng đũa một lần phải không? Nhưng ít ai biết, để chống nấm mốc và làm đũa trắng, cơ sở sản xuất đã dùng hóa chất thay vì dùng cách sấy khô do giá thành cao, và còn một số tác hại của đũa dùng một lần mà chúng ta cần phải lưu tâm tới! Lo ngại về nguy cơ tiềm ẩn các chất gây ung thư và gây ảnh hưởng sức khỏe nghiêm trọng Qua kết quả kiểm tra của chi cục an toàn vệ sinh thực phẩm Tp.HCM với mẫu đũa tre loại dùng một lần đã phát hiện hoá chất sodium sunfite có hàm lượng 87,4 – 183,2ppm, và sulfure dioxide với hàm lượng 44,4 – 93ppm. PGS.TS Trần Đáng, nguyên cục trưởng cục Vệ sinh an toàn thực phẩm (bộ Y tế) cho biết, các chất như: sodium sunfite, sulfure dioxide… về nguyên tắc không được sử dụng trong chế biến thực phẩm và những sản phẩm tiếp xúc với con người qua đường miệng, bởi “tuy hoá chất tồn dư trên đũa dùng một lần có thể không nhiều để xảy ra ngộ độc cấp tính, nhưng nó sẽ dẫn đến tổn thương mạn tính”. Hoá chất có gốc lưu huỳnh như sulfure dioxide có thể gây rối loạn tại chỗ đường tiêu hoá, rối loạn vi khuẩn đường ruột, gây loét niêm mạc đường tiêu hoá… Nếu sử dụng thường xuyên, độc chất có thể ngấm vào máu và tích luỹ, dẫn tới rối loạn chức năng gan, thận, cơ quan tạo máu… là một trong những nguyên nhân gây bệnh mạn tính và ung thư. Nguy cơ hấp thụ hóa chất trên đũa rất cao Theo PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh, viện Công nghệ sinh học – công nghệ thực phẩm, đũa dùng một lần thường được làm từ loại tre có chất lượng không tốt (tre non, tre tồn dư…), nên khả năng chịu ẩm mốc rất kém. Để chống nấm mốc và làm đũa trắng, cơ sở sản xuất sử dụng nhiều cách như sấy khô, dùng hoá chất. Sấy khô ít được sử dụng vì giá thành cao lại mất nhiều thời gian nên dùng hoá chất là cách phổ biến hơn. Trong đó, lưu huỳnh là chất dễ sử dụng bởi giá rẻ, dễ mua, cách làm đơn giản… Đũa dùng một lần khi khử bằng lưu huỳnh sẽ giải phóng sulfure dioxide. Để đũa có mùi thơm át mùi hoá chất, người ta bỏ thêm vào đũa ngũ vị hương tạo mùi. Ông Thịnh lưu ý: “Sản phẩm càng trắng thì càng độc bởi liều lượng hoá chất tẩy lớn. Nếu có cơ sở sản xuất nào đó sử dụng cả chất tẩy trắng, tẩy nấm mốc của bên công nghiệp để dùng trong lĩnh vực thực phẩm như sodium sunfite thì sẽ nguy hiểm vô cùng vì đây là chất khử rất mạnh”. Vì đũa dùng một lần sử dụng trực tiếp, không qua bất kỳ khâu rửa, hấp, tẩy nào nên nguy cơ hấp thụ hoá chất tồn dư trên đũa là rất cao. Chú ý đến các vòng tròn ở đầu đũa Các vòng tròn trên đầu chiếc đũa thể hiện số lần đã tái chế. Có 3 loại đũa dùng một lần đang được bày bán khá phổ biến là loại không vạch, loại 2 vạch, và loại 3 vạch. Tương ứng với đũa chưa từng tái chế, đã tái chế 2 lần, và đã tái chế 3 lần. Các nhà khoa học đưa ra khuyến cáo không nên thường xuyên sử dụng loại đũa này, bởi chiếc đũa được ngâm trong rất nhiều loại chất tẩy rửa qua mỗi lần tái chế, vô cùng nguy hại đến sức khỏe của người dùng. Cách nhận biết đũa dùng một lần có sấy lưu huỳnh PGS Thịnh khuyên: “ Nhận diện đũa dùng một lần sấy lưu huỳnh rất dễ: bóc lớp nylông bên ngoài đũa đi sẽ ngửi thấy mùi hăng hắc rất khó chịu. Nếu có nhu cầu đũa dùng một lần, nên chọn loại đũa màu trắng ngà, không đốm đen, bao bì bảo quản không rách thủng và nên mua một tuần trước khi dùng, ở những địa chỉ đã được giám sát về chất lượng.”
