Địa lý 12 Bài 41: Vấn đề sử dụng hợp lý và cải tạo tự nhiên ở đồng bằng sông Cửu Long

  1. Tác giả: LTTK CTV
    Đánh giá: ✪ ✪ ✪ ✪ ✪

    Tóm tắt lý thuyết
    1. Các bộ phận hợp thành ĐBSCL
    • Diện tích: hơn 40 nghìn km2, dân số hơn 17,4 triệu người (năm 2006)
    • ĐBSCL gồm 13 tỉnh và thành phố: An Giang, Bến Tre, Bạc Liêu, Cà Mau, Đồng Tháp, Hậu Giang, Kiên Giang, Long An, Sóc Trăng, Tiền Giang, Trà Vinh, Vĩnh Long và thành phố Cần Thơ.
    • Vị trí địa lí:
      • Bắc giáp ĐNB
      • Tây Bắc giáp Campuchia
      • Tây giáp vịnh Thái Lan
      • Đông giáp biển Đông
    • Là đồng bằng châu thổ lớn nhất nước ta, bao gồm:
      • Phần đất nằm trong phạm vi tác động trực tiếp của sông Tiền và sông Hậu (thượng châu thổ và hạ châu thổ)
      • Phần nằm ngoài phạm vi tác động trực tiếp của 2 sông trên.
    • Phần thượng châu thổ: tương đối cao; có nhiều vùng trũng rộng lớn
    • Phần hạ châu thổ: thấp; thường xuyên chịu tác động của thủy triều và sóng biển; có các giồng đất, cồn cát và bãi bồi.
    2. Các thế mạnh và hạn chế chủ yếu
    a. Thế mạnh:
    • Đất :
      • Đất phù sa là tài nguyên quan trọng hàng đầu
      • ĐBSCL có 3 nhóm đất chính: Đất phù sa ngọt, đất phèn, đất mặn
    • Khí hậu: Cận xích đạo, lượng mưa hàng năm lớn, thuận lợi cho phát triển, sản xuất nông nghiệp
    • Sông ngòi, kênh rạch chằng chịt thuận lợi cho giao thông đường thủy, sản xuất và sinh hoạt
    • Sinh vật:
      • Thực vật: rừng tràm, rừng ngập mặn…
      • Động vật: cá và chim…
    • Tài nguyên biển phong phú: hàng trăm bãi cá, tôm…
    • Khoáng sản: đá vôi, than bùn, dầu khí…
    b. Hạn chế:
    • Mùa khô kéo dài -> đất bị nhiễm phèn, nhiễm mặn, thiếu nước...
    • Một vài loại đất thiếu dinh dưỡng, đất quá chặt, khó thoát nước…
    • Tài nguyên khoáng sản bị hạn chế…
    3. Sử dụng hợp lí và cải tạo tự nhiên ở đồng bằng sông Cửu Long
    • Có nhiều ưu thế về tự nhiên so với đồng bằng sông Hồng
    • Sử dụng hợp lí và cải tạo tự nhiên là vấn đề cấp bách:
      • Cần có nước ngọt để thau chua rửa mặn vào mùa khô
      • Tạo ra các giống lúa chịu phèn, chịu mặn
      • Duy trì và bảo vệ tài nguyên rừng
      • Chuyển dịch cơ cấu, đẩy mạnh trồng cây công nghiệp, cây ăn quả
      • Kết hợp nuôi trồng thủy sản và phát triển công nghiệp chế biến
      • Kết hợp khai thác vùng đất liền với mặt biển, đảo, quần đảo để tạo nền kinh tế liên hoàn
      • Chủ động sống chung với lũ