Giáo án Hoá 12 - Chương 3 - KHÁI NIỆM, PHÂN LOẠI VÀ DANH PHÁP CỦA AMIN

I. KHÁI NIỆM

• Khi thay thế một hay nhiều nguyên tử hiđro trong phân tử NH3 bằng một hay nhiều gốc hiđrocacbon ta được amin.

Ví dụ : CH3–NH2 ; CH3–NH–CH3; CH2=CH–CH2NH2 ; C6H5NH2

• Công thức chung của dãy đồng đẳng amin: CnH2n+2-2a+kNk.
• Amin no đơn chức mạch hở: CnH2n+3N hay CnH2n+1NH2

II. PHÂN LOẠI
Amin được phân loại theo 2 cách thông dụng nhất :
a) Theo đặc điểm cấu tạo của gốc hiđrocacbon

• Amin thơm : anilin C6H5NH2,…
• amin béo (amin no) : etylamin,…
• amin dị vòng : piroliđin,…

b) Theo bậc của amin

• Bậc của amin được tính bằng số nguyên tử H trong phân tử NH3 được thay thế bằng gốc hiđrocacbon. Theo đó các amin được phân loại thành : amin bậc I, bậc II hay bậc III.

Ví dụ : CH3CH2CH2NH2 CH3CH2 NHCH3 (CH3)3N
amin bậc I amin bậc II amin bậc III

III. DANH PHÁP

• Amin bậc I (RNH2) có 2 cách gọi tên

Cách 1: Tên gốc hiđrocacbon + amin
Cách 2: Tên hiđrocacbon + số chỉ vị trí nhóm NH2 + amin

Ví dụ: Tên gọi của một số amin

Hợp chất	Tên gốc - chức	Tên thay thế	Tên thường
CH3NH2	Metylamin	Metanamin
C2H5NH2	Etylamin	Etanamin
CH3CH2CH2NH2	Propylamin	Propan - 1 – amin
CH3CH(NH2)CH3	Isopropylamin	Propan - 2 – amin
H2N(CH2)6NH2	Hexametylenđiamin	Hexan - 1,6 – điamin
C6H5NH2	Phenylamin	Benzenamin	Anilin
CH2=CH–CH2NH2	Anlylamin	Prop-2-en-1-amin

• Amin bậc II hoặc bậc III đọc theo tên gốc chức:

Tên gốc hiđrocacbon + amin
CH3–NH–C2H5 : Etylmetylamin
(CH3)3 –N : Trimetylamin