I - KIẾN THỨC CẦN NHỚ. Khoảng vân i: \(i = \frac{{\lambda D}}{a}\) => xs = k.i; xt = (k + 1/2)i Trong đó: λ là bước sóng ánh sáng (m) D là khoảng cách từ mặt phẳng S1S2 đến màn M a là khoảng cách giữa hai khe S1S2 II - CÁC DẠNG - PHƯƠNG PHÁP GIẢI 1. Dạng 1: Xác định tính chất vân tại điểm M biết trước tọa độ \(x_M\) Phương pháp: Bước 1: Lập tỉ số \(\frac{{{x_M}}}{i} = a\) Bước 2: Xét: Nếu \(a = k \in Z\) thì M là vân sáng bậc k Nếu \(a = k + 0,5(k \in Z)\) thì M là vân tối 2. Dạng 2: Xác định số vân sáng, tối trên màn - TH 1: Màn đối xứng hay M, N đối xứng nhau qua vân sáng trung tâm (MN = L ) - Cách giải đại số: \( - \frac{L}{2} \le {x_M} \le \frac{L}{2} \leftrightarrow \left\langle \begin{array}{l} - \frac{L}{2} \le ki \le \frac{L}{2} \to \left\{ \begin{array}{l} - \frac{L}{{2i}} \le k \le \frac{L}{{2i}}\\k \in Z\end{array} \right.{\rm{ (1)}}\\ - \frac{L}{2} \le (k + 0,5) \le \frac{L}{2} \to \left\{ \begin{array}{l} - \frac{1}{2} - \frac{L}{{2i}} \le k \le - \frac{1}{2} + \frac{L}{{2i}}\\k \in Z\end{array} \right.{\rm{ (2)}}\end{array} \right.\) (1): xác định số vân sáng (2): xác định số vân tối - Cách giải nhanh: Số vân sáng: \({N_S} = 2\left( {\frac{L}{{2i}}} \right) + 1\) , trong đó: \(\left( {\frac{L}{{2i}}} \right)\) là phần nguyên của \(\frac{L}{{2i}}\) Ví dụ: \(\left( {\frac{L}{{2i}}} \right) = \left( {3,7} \right) = 3\) Số vân tối: Nếu phần thập phân của \(\frac{L}{{2i}} < 0,5\)thì Nt = NS - 1 Nếu phần thập phân của \(\frac{L}{{2i}} \ge 0,5\)thì Nt = NS + 1 - TH 2: M, N không đối xứng nhau qua vân sáng trung tâm (M, N khác phía so với vân sáng trung tâm) - Cách giải đại số: \( - ON \le {x_M} \le OM \leftrightarrow \left\langle \begin{array}{l} - ON \le ki \le OM \to \left\{ \begin{array}{l} - \frac{{ON}}{i} \le k \le \frac{{OM}}{i}\\k \in Z\end{array} \right.{\rm{ (1)}}\\ - ON \le (k + 0,5) \le OM \to \left\{ \begin{array}{l} - \frac{1}{2} - \frac{{ON}}{i} \le k \le - \frac{1}{2} + \frac{{OM}}{i}\\k \in Z\end{array} \right.{\rm{ (2)}}\end{array} \right.\) (1): xác định số vân sáng (2): xác định số vân tối - Cách giải nhanh: \({N_S} = \left( {\frac{{ON}}{i}} \right) + \left( {\frac{{OM}}{i}} \right) + 1\) \({N_t} = \left( {\frac{{ON}}{i} + 0,5} \right) + \left( {\frac{{OM}}{i} + 0,5} \right)\) - TH 3: M, N cùng phía so với vân sáng trung tâm - Cách giải đại số: \(ON \le {x_M} \le OM \leftrightarrow \left\langle \begin{array}{l}ON \le ki \le OM \to \left\{ \begin{array}{l}\frac{{ON}}{i} \le k \le \frac{{OM}}{i}\\k \in Z\end{array} \right.{\rm{ (1)}}\\ON \le (k + 0,5) \le OM \to \left\{ \begin{array}{l} - \frac{1}{2} + \frac{{ON}}{i} \le k \le - \frac{1}{2} + \frac{{OM}}{i}\\k \in Z\end{array} \right.{\rm{ (2)}}\end{array} \right.\) (1): xác định số vân sáng (2): xác định số vân tối - Cách giải nhanh: \({N_S} = \left( {\frac{{OM}}{i}} \right) - \left( {\frac{{ON}}{i}} \right)\) \({N_t} = \left( {\frac{{OM}}{i} + 0,5} \right) - \left( {\frac{{ON}}{i} + 0,5} \right)\)