Tóm tắt lý thuyết 1. Dãy hoạt động hoá học của kim loại được xây dưng như thế nào? a. Thí nghiệm 1 Cho đinh Sắt vào dung dịch CuSO4 Cho mẩu Đồng vào dung dịch FeSO4 Video 1: Phản ứng giữa Fe và dung dịch CuSO4 Thí nghiệmTiến hànhHiện tượng + Phương trình hóa họcỐng nghiệm 1Cho đinh sắt vào dd CuSO4Có chất rắn màu đỏ bám ngoài đinh sắt: Fe + CuSO4 → FeSO4 + CuỐng nghiệm 2Cho dây đồng vào dd FeSO4Không có hiện tượng xảy ra Kết luận: Fe hoạt động hóa học mạnh hơn Cu b. Thí nghiệm 2 Cho dây đồng vào dd AgNO3 Cho dây bạc vào dd CuSO4 Video 2: Phản ứng của dây đồng với dd AgNO3 Thí nghiệmTiến hànhHiện tượng + Phương trình hóa họcỐng nghiệm 1Cho dây đồng vào dd AgNO3Có chất rắn màu xám bám ngoài dây đồng Cu + 2AgNO3→ Cu(NO3)2 + 2AgỐng nghiệm 2Cho dây bạc vào dd CuSO4Không có hiện tượng xảy ra Kết luận: Cu hoạt động hóa học mạnh hơn Ag c. Thí nghiệm 3 Cho đinh sắt vào dd HCl Cho dây đồng vào dd HCl Video 3: Phản ứng của đinh Sắt và dung dịch HCl Thí nghiệmTiến hànhHiện tượng + Phương trình hóa họcỐng nghiệm1Cho đinh sắt vào dd HClCó bọt khí thoát ra, sắt tan dần Fe + 2HCl → FeCl2 + H2Ống nghiệm 2Cho dây đồng vào dd HClKhông có hiện tượng xảy ra Kết luận: Fe đẩy được Hiđro ra khỏi dd axit, Cu không đẩy được Hiđro ra khỏi dd axit 4. Thí nghiệm 4 Video 4: Phản ứng của Natri và nước Thí nghiệmTiến hànhHiện tượng + Phương trình hóa họcCốc 1Cho mẩu kim loại Natri vào nước có giấy tẩm phenolphtaleinMẩu Na tan dần, giấy có màu đỏ, có khí bay lên 2Na + 2H2O → 2NaOH + H2Cốc 2Cho đinh sắt vào nước có giấy tẩm phenolphtaleinKhông hiện tượng gì xảy ra Kết luận: Na hoạt động hóa học mạnh hơn Fe Dãy hoạt động hóa học của một số kim loại: K, Na, Mg, Al, Zn, Fe, Pb, (H), Cu, Ag, Au 2. Dãy hoạt động hóa học của kim loại có ý nghĩa như thế nào? (1). Mức độ hoạt động hóa học của các kim loại giảm dần từ trái qua phải. (2). Kim loại đứng trước Mg phản ứng với nước ở điều kiện thường tạo thành kiềm và giải phóng khí hiđro. 2Na + 2H2O → 2NaOH + H2 (3). Kim loại đứng trước H phản ứng với một số axit (HCl, H2SO4 loãng …) giải phóng khí H2 Fe + 2HCl → FeCl2 + H2 (4). Kim loại đứng trước (trừ K, Na..) đẩy kim loại đứng sau ra khỏi dung dịch muối. Cu + 2AgNO3 → Cu(NO3)2 + 2Ag 3. Tổng kết Hình 1: Sơ đồ tư duy bài Dãy hoạt động hóa học của kim loạiBài tập minh họa Bài 1: Hoà tan hoàn toàn 8,9 gam hỗn hợp gồm Mg và Zn bằng dung dịch H2SO4 loãng dư thấy thu được 4,48 lít H2 (đktc). Phần trăm số mol của Mg trong hỗn hợp là: Hướng dẫn: Gọi số mol của Mg và Zn lần lượt là x và y (mol) Ta có phương trình phản ứng như sau: Mg + H2SO4 → MgSO4 + H2 x → x Zn + H2SO4 → ZnSO4 + H2 y → y Ta có khối lượng hỗn hợp Mg và Zn là 8,9 gam nên: 24x + 65y = 8,9 Mặt khác, sau phản ứng thu được 4,48 lít khí nên: \(\left\{ \begin{array}{l} 24x + 65y = 8,9\\ x + y = \frac{{4,48}}{{22,4}} = 0,2 \end{array} \right. \Rightarrow \left\{ \begin{array}{l} x = 0,1\\ y = 0,1 \end{array} \right.\) Phần trăm số mol của Mg trong hỗn hợp là 50% (vì hai số mol của Mg và Zn bằng nhau)
