Táo bón là triệu chứng thường gặp ở 1/7 người lớn và 1/3 trẻ em, gây cho ta cảm giác vô cùng khó chịu và khó khăn khi đi vệ sinh. Bệnh táo bón trên lâm sàng thấy rất nhiều, nhất là ở người già và người béo. Táo bón lâu ngày là nguyên nhân trực tiếp dẫn đến bệnh trĩ. Triệu chứng táo bón: Triệu chứng chung của táo bón là khi quá 3 ngày chưa đại tiện hoặc đại tiện dưới 3 lần trong một tuần và có thể có từng cơn đau quặn bụng, phân rắn màu đen và hay von cục (dân dã gọi là cứt sắt), muốn đại tiện được thì phải rặn mạnh đến nỗi có lúc bật cả máu tươi, ở một số người có biểu hiện là khi đại tiện rồi mà vẫn cứ cảm giác vẫn còn phân trong ruột. Tuy chỉ là triệu chứng nhỏ không ảnh hưởng nhiều đến chất lượng cuộc sống nhưng táo bón gây nhiều phiền toái cho bệnh nhân. Nguyên nhân gây nên táo bón: Nguyên nhân có thể là triệu chứng khởi đầu của một bệnh lý thực thể nào đó tại đường tiêu hoá như bệnh của đại trường các bệnh toàn thân suy giáp trạng, tăng canxi máu, co thắt, nhu động giảm, phình đại trường… Bệnh ngoài đường ruột như ung thư gây chèn ép… hoặc bệnh toàn thân như chức năng tuyến giáp giảm, nhiễm độc chì, suy nhược cơ thể, một số bệnh lý thần kinh như bệnh Parkinson, thần kinh tâm thần bị ức chế như lo nghĩ, tức giận, buồn phiền… tập quán sinh hoạt thiếu điều độ… Hoặc có thể do rối loạn chức năng vận chuyển của ruột. Do thói quen ăn uống không khoa học, chế độ ăn nhiều đạm, ít chất xơ,ít vận động (thường xảy ra với người làm công tác văn phòng), ăn uống không hợp lý (thiếu chất xơ, uống ít nước làm cho phân cứng, khó thải ra ngoài), ít vận động, stress, do uống thuốc tây (một số thuốc có tác dụng phụ gây táo bón: thuốc ngủ, thuốc hạ huyết áp, thuốc chống trầm cảm, chống dị ứng, thuốc chữa dạ dày,…) có thể gây nên tình trạng táo bón. Lười đi cầu, nén hoặc nhịn việc đi cầu, do thói quen đi đại tiện không đều, bị mất ngủ, căng thẳng thần kinh, do gặp phải những vấn đề ở ruột, hoặc hút thuốc lá, uống quá nhiềutrà và cà phê. Đông y cho rằng bí đi ngoài phần nhiều do đại tràng tích nhiệt, hoặc khí trệ, hoặc lạnh ngưng lại, hoặc âm dương khí huyết suy hư, khiến cho chức năng truyền dẫn của ruột già mất điều khiển. Ngoài ra, bế tắc của phế khí cũng có thể ảnh hưởng chức năng bài phân của đại tràng, cho nên Đông y lại có phương pháp thông qua tuyên thông phế khí để chữa trị bí đi ngoài. Đối với trẻ em, chứng táo bón ở trẻ trong độ tuổi đi học thường do chế độ ăn không đủ nước và chất xơ. Những trẻ ăn chế độ ăn đặc biệt với thức ăn nhanh – giàu chất béo (thịt rán, sữa trứng khuấy sẵn) và đường (kẹo, nước ngọt nhiều đường) có thể bị táo bón thường xuyên hơn. Ngoài ra, nứt hậu môn là một nguyên nhân phổ biến khác. Cách trị táo bón: Theo tiến sĩ Felice Schnoll Sussman, chuyên gia nghiên cứu dạ dày và ruột tại Trung tâm nghiên cứu Weill Medical College (Đại học Cornell, Mỹ) khi bị táo bón hãy uống một cốc nước nóng để nó kích thích ruột, giảm bớt táo bón. Nguyên nhân vì các đồ uống nóng làm nở các mạch máu trong ruột và giúp tăng lưu lượng máu đến khu vực này. “Các đồ lỏng ấm có tác dụng như một loại thuốc giãn tĩnh mạch”, tiến sĩ Sussman nói trên tạp chí World Runners, khi đưa ra lời khuyên cho các vận động viên marathon tránh bị táo bón trong các cuộc đua. Uống một tách cà phê nóng và sau đó ngồi trên bồn cầu cũng sẽ giúp kích thích nhu động ruột. “Sau khi uống, chỉ cần ngồi lên bồn cầu vài phút, bạn cũng có thể giải quyết, ngay cả khi không cảm thấy cần phải giải quyết ngay lập tức”, tiến sĩ Sussman nói. Ngoài ra, một nghiên cứu cho thấy xoa bóp vùng đáy chậu – khu vực giữa hậu môn và bộ phận sinh dục – có thể giúp giảm táo bón. Những người hay bị táo nên ăn nhiều chất xơ, đồ ăn, đồ uống lỏng và tập luyện nhiều hơn. Họ cũng nên chạy bộ lên và xuống cầu thang hoặc nhảy lên để kích thích ruột.
