Đề bài: Phân tích bài thơ Nhàn của Nguyễn Bỉnh Khiêm BÀI LÀM: Nguyễn Bỉnh Khiêm (1491 – 1585) sống gần trọn 1 thế kỉ đầy biến động của chế độ phong kiến Việt Nam: Lê – Mạc xưng hùng, Trịnh – Nguyễn phân tranh. Trong những chấn động làm cho sứt mẻ các quan hệ nền tảng của chế độ phong kiến, ông vừa vạch trần những thần thế bất minh làm cho xáo trộn cuộc sống quần chúng, vừa kiểm soát an ninh trung thành cho những trị giá đạo lí phải chăng đẹp qua những bài thơ giàu chất học thuyết về bồ thế thái, bằng thái độ thâm trầm của bậc đại nho. Nhàn là bài thơ Nôm nổi danh của nhà thơ nêu lên quan niệm sống của 1 bậc ẩn sĩ thanh cao, vượt ra mẫu tầm thường xấu xa của cuộc sống bon chen vì lợi danh. thi sĩ đã phổ biến lần đứng trên lập trường đạo đức nho giáo để biểu thị quan niệm sống của mình. những suy ngẫm đó gắn kết có quan niệm đạo lí của quần chúng, trình bày 1 nhân sinh quan lành mạnh giữa cuộc đời đảo điên. Nhàn là cách xử thế thân thuộc của nhà nho trước thực tại, lánh đời thoát trần, sắm vui trong bất chợt cây cỏ, giữ mình trong sạch. Hành trình hường nhà của Nguyễn Bỉnh Khiêm nằm trong quy luật ấy, tậu về mang quần chúng, đối nghịch với bọn người tầm thường bằng cách thức nhắc hàm ý vừa ngông ngạo, vừa thâm thúy. Cuộc sống nhàn tản hiện lên sở hữu bao điều thú vị. “Một mai, một cuốc, một cần câu, Thơ thẩn dầu ai vui thú nào” Ngay trước mắt người đọc sẽ hiện lên một Nguyễn Bỉnh Khiêm thật dân dã trong dòng bận rộn giống như một lão nông thực thụ. Nhưng chậm tiến độ là cả một phương pháp tuyển lựa thú hưởng nhàn cao quý của nhà nho sắm về cuộc sống “ngư, tiều, canh, mục” như một phương pháp đối chọi dứt khoát có các dòng vui thú khá, nhằm khẳng định ý nghĩa thanh cao tuyệt đối trong khoảng cuộc sống đậm chất dân quê này! Dáng vẻ thơ được phác họa trong câu thơ độc đáo, đem đến vẻ ung dung bình thản của thi sĩ trong cuộc sống nhàn tản thật sự. Thực ra, sự hiện diện của mai, cuốc, cần câu chỉ là 1 phương pháp điểm tô cho dòng tha thẩn khác đời của nhà thơ mà thôi. các đồ vật cần lao quen thuộc của người bình dân trở nên hiện thân của cuộc sống không vướng bận toan lo tục lụy. Đằng sau các liệt kê của nhà thơ, ta nhận ra các nghĩ suy của ông ko tách rời quan điểm thân dân của 1 con người chọn thế cục ẩn sĩ làm bé sống của riêng mình. Trạng Trình đã trông thấy trong khoảng cuộc sống của quần chúng. # cất đựng những vẻ đẹp cao cả, 1 triết lí nhân sinh vững bền. Đó cũng là cơ sở giúp nhà thơ khẳng định 1 thái độ sống khác người đầy bản lĩnh. “Ta dại ta tìm nơi vắng vẻ, Người khôn người tới chốn lao xao” hai câu thực là 1 cách thức phân biệt rõ ràng giữa thi sĩ sở hữu những người nào, những vui thú nào về tinh ranh giới nhận thức cũng như chỗ đứng giữa thế cục. Phép đối cực chuẩn đã tạo thành 2 đối cực: 1 bên là nhà thơ xưng ta một phương pháp ngạo nghề, 1 bên là người, 1 bên là dại của ta, 1 bên là khôn của người, một nơi vắng vẻ mang 1 chốn lao xao. Đằng sau những đối cực ấy là các hàm ý tạo thành nghịch đề khẳng định cho thái độ sống cùa Nguyễn Bĩnh Khiêm. Bản thân nhà thơ rộng rãi lần đã khái niệm dại – khôn bằng bí quyết đề cập ngược này. Bởi vì dương thế lấy lẽ dại – khôn để tính toán, tranh giành thiệt hơn, bởi vậy bản tính dại – khôn là thói thực dạng ích kỉ làm tầm thường con người, cuốn con người vào dục vọng rẻ hèn. Mượn bí quyết nhắc ấy, thi sĩ chứng tỏ được một chỗ đứng cao hơn và đối chọi với bọn người mờ mắt vì bụi phù hoa giữa chốn lao xao. Nguyễn Bỉnh Khiêm cũng chủ động trong việc sắm nơi vắng vẻ – không vướng hồng trần. Nhưng không giống lối nói ngược của tắt thở Nguyên thuở xưa “Người đời thức giấc cả, 1 minh ta say” đầy u uất, Trạng Trình đã cười cợt vào thói thường bằng chiếc nhếch môi lặng lẽ mà sâu cay, phê phán vào cả một thị trấn hội chạy theo danh lợi, bằng phong độ của 1 bậc chính nhân quân tử ko bận tâm các trò khôn – dại. Cũng bởi vậy, nhà thơ mới cảm nhận được rất nhiều vẻ đẹp của cuộc sống nhàn tản: “Thu ăn măng trúc, đông ăn giá Xuân tắm hồ sen, hạ tắm ao” Khác hẳn với lối thu giãn vật chất đắm mình trong vinh hoa, Nguyễn Bỉnh Khiêm đã thụ hưởng các khuyến mại của một đột nhiên hào phóng bằng 1 tấm lòng hòa hợp có khi không. hưởng thụ lộc từ tự dưng bốn mùa Xuân – Hạ – Thu – Đông, thi sĩ cũng được hấp thụ tinh lực đất trời để tẩy rửa bao lo toan vướng bận riêng tư. Cuộc sống đó với dấu ấn lánh đời thoát nét gần gũi với triết lí “vô vi” của đạo Lão. “Thoát tục” của đạo Phật. Nhưng gạt sang một bên những học thuyết siêu hình, ta nhìn thấy con người nghệ sĩ thực sự của Nguyễn Bỉnh Khiêm, hòa hợp sở hữu trùng hợp 1 bí quyết đẳng cấp bằng đầy đủ loại hồn nhiên trong sạch của lòng mình. tuy nhiên, những hình ảnh măng trúc, giá, hồ sen còn với ý nghĩa biểu tượng gắn kết với phẩm chất thanh cao của người quân tử, sống ko hổ hang mang lòng mình. Hòa hợp có bỗng nhiên là một Tuyết Giang cu li Tử đang sống đúng có thiên lương của mình. quan điểm về chữ Nhàn của nhà thơ được phát triển trọn vẹn bằng sự khẳng định: “Rượu tới cội cây, ta sẽ uống, Nhìn xem phú quý tựa nằm mê. Mượn điển tích một phương pháp rất bỗng dưng, Nguyễn Bỉnh Khiêm đă kể lên thái độ sống dứt khoát đoạn tuyệt với công danh phú quý. quan điểm đó vốn dĩ sắp mang đạo Lão – Trang, sở hữu phần yếm thế thụ động, nhưng đặt trong thời đại nhà thơ đang sống lại diễn đạt ý nghĩa hăng hái. Cuộc sống của các kẻ chạy theo công danh phú quý vốn dĩ ông căm ghét và lên án trong phần đông bài thơ về người thương thế thái của mình: “Ơ thể mới hay người bạc ác, Giàu thì sắm tới, khó thì lui” (Thói đời) Phú quý đi sở hữu chức quyền đối mang Nguyễn Bỉnh Khiêm chỉ là cuộc sống của bọn người bạc ác mánh lới, giẫm đạp lên nhau mà sống. Bọn chúng là bầy chuột lớn gây hại quần chúng mà ông khôn cùng căm ghét và lên án trong bài thơ ‘‘Tăng thử” (Ghét chuột) của mình. cho nên, sở hữu thể hiểu thái độ nhìn xem phú quý tựa chiêm bao cũng là cách thi sĩ tuyển lựa con đường sống gần gũi, chia sẻ mang dân chúng. Cuộc sống thanh bạch mà thanh cao của người bình dân đáng quý đáng trọng vì đem đến sự thảnh thơi cũng như giữ cho nhàn bí quyết không bị hoen ố vẩn đục trong xã hội chạy theo thần thế kim tiền. duyên cớ học thuyết của Nguyễn Bỉnh Khiêm gắn liền mang quan niệm sống lành vững phải chăng đẹp của nhân dân. Bài thơ “Nhàn” bao quát rất nhiều thuyết lí, tình cảm, trí tuệ của Nguyễn Bỉnh Khiêm, diễn tả trọn vẹn một nhân cách của bậc đại ẩn tìm về mang bỗng dưng, sở hữu cuộc sống của quần chúng để đối chọi một phương pháp triệt để có cả 1 phố hội phong kiến trên tuyến đường suy vong thối nát. Bài thơ là kinh nghiệm sống, bản lĩnh cứng cỏi của 1 con người chân chính.
