Đề bài: Phân tích bài thơ “ Viếng lăng Bác” của Viễn Phương Bài làm: Có lẽ trong lòng mỗi người dân Việt Nam ta, mỗi khi nhắc đến Chủ tịch Hồ Chí Minh, ai ai cũng đều ngập tràn cảm xúc, sự ngưỡng mộ, lòng biết ơn sâu sắc. Với những tác giả văn học, thì cảm xúc đó lại càng được thể hiện rõ. Và với nhà thơ Viễn Phương, lần đầu tiên khi từ miền Nam ra thăm lăng Bác, được nhìn thấy Bác đang nằm ngủ yên bình trong Lăng đã chợt dâng lên nỗi bồi hồi xúc động. Từ đó, bài thơ “ Viếng lăng Bác” đã ra đời, bằng lòng thành kính của nhà thơ dành cho vị lãnh tụ vĩ đại của dân tộc. Bài thơ Viếng lăng Bác được ra đời vào năm 1976, khi đất nước thống nhất, nhà thơ Viễn Phương được đi theo đoàn từ miền Nam ra thăm Lăng Bác. Người con miền Nam lần đầu được nhìn thấy Bác đã dâng trào cảm xúc, với niềm kính yêu và lòng biết ơn vô hạn, như để nói thay cho nỗi lòng của hàng ngàn con dân Việt Nam khi được đến thăm Lăng Bác. Bài thơ xuyên suốt mạch cảm xúc rung động, không kìm nén được nỗi lòng của tác giả, mở đầu bài thơ là những câu thơ như tiếng reo vui: Con ở miền Nam ra thăng lăng Bác, Đã thấy trong sương hàng tre bát ngát Ôi hàng tre, xanh xanh Việt Nam Bão táp mưa sa đứng thẳng hàng. Một tiếng con, tiếng Bác, khiến câu thơ trở nên nhẹ nhàng, chan chứa tình cảm. Đây là cuộc hành hương của người chiến sĩ, mang theo bao nỗi lòng của những người dân miền Nam ra tận miền Bắc, chỉ để được ngắm nhìn chủ tịch Hồ Chí Minh một lần. Dù Người đã không còn nữa, nhưng tác gỉa dùng từ “ thăm” rất gần gũi, tạo cho ta cảm giác như Bác rất gần gũi, thân thiết với mọi người. Và nghe như vậy, người đọc cảm giác như Bác vẫn còn sống mãi, chỉ đang ngủ một giấc thật lâu, thật dài mà thôi. Khi đến Lăng Bác, khung cảnh đầu tiên hiện ra trước mắt nhà thơ chính là hàng tre bát ngát. Cây tre chính là biểu tượng cho sự kiên cường, bất khuất của cả dân tộc ta. Dù trải qua bao khổ đau, bão táp vẫn “ đứng thẳng hàng”, không khuất phục, giống như tinh thần quật cường của cả dân tộc Việt Nam. Bằng trái tim ngưỡng mộ và yêu thương dành cho Bác, nhà thơ Viễn Phương đã dùng hình ảnh mặt trời, để biểu tượng cho Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại: Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng Thấy một mặt trời trong lăng rất đỏ. Ở đây, chỉ hai câu thơ nhưng lại có đến tận hai mặt trời, và có ý nghĩa hoàn toàn khác nhau. Mặt trời của thiên nhiên ngày ngày soi sáng cho mặt trời trong lăng, người cha già dân tộc của chúng ta. Đọc đến đây khiến chúng ta có cảm nhận rằng, Chủ tịch Hồ Chí Minh cũng như mặt trời, luôn tồn tại, sống mãi trong lòng dân tộc, để soi sáng, mang đến sự bình yên cho đất nước. Khi được hòa vào dòng người vào viếng Bác, nhà thơ không khỏi xúc động bồi hồi, tỏ rõ sự thành kính và nghiêm trang. Ngày ngày từng dòng người vào thăm Bác, hàng ngàn bông hoa kết thành tràng hoa bảy mươi fhins mùa xuân dâng người: Ngày ngày dòng người đi trong thương nhớ Kết tràng hoa dâng bảy mươi chín mùa xuân. Dù người đã ra đi, nhưng những năm tháng người tồn tại, là bảy mươi chín năm, bảy mươi chín mùa xuân tươi đẹp. Thật sự, nhà thơ đã sử dụng từ ngữ rất tinh tế và mang giàu tính biểu cảm. Khi được tận mắt thấy Bác, nhà thơ trào dâng niềm xúc động: Bác nằm trong lăng giấc ngủ bình yên Giữa một vầng trăng sáng trong dịu hiền Vẫn biết trời xanh là mãi mãi Mà sao nghe nhói ở trong tim… Dù biết Bác vẫn nằm đây, ở giữa Thủ đô đẹp đầy nắng, ở trong trái tim của cả dân tộc, nhưng nỗi đau, niềm tiếc thương, mất mát này vẫn khiến ta thấy nhói đau khi nhìn thấy Người. Đến khổ thơ cuối cùng, lời ước nguyện của tác giả thật sự khiến người đọc nghẹn ngào: Mai về miền Nam thương trào nước mắt Muốn làm con chim hót quanh lăng Bác Muốn làm đóa hoa tỏa hương đâu đây Muốn làm cây tre trung hiếu chốn này. Những dòng thơ, những lưu luyến, những ước vọng của tác giả như nói thay cảm xúc của bao người. Giây phút sắp rời xa Bác, là giây phút nghẹn ngào, cảm xúc nhất. Tác giả dùng điệp từ “muốn”, như để nhấn mạnh hơn nỗi khát khao, ước vọng được ở bên vi lãnh tụ của dân tộc. Có lẽ đây chính là những câu thơ hay nhất, bộc lộ cảm xúc nhất của Viếng lăng Bác. Thật vậy, Viếng lăng Bác là bài thơ đầy cảm xúc sâu lăng, đẹp đẽ, giọng thơ nghiêm trang, thể hiện lòng thành kính với Bác Hồ. Bài thơ là tâm tình, nỗi lòng của nhà thơ, cũng như nỗi lòng của cả dân tộc dành cho chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại.
