Sinh học 10 Bài 14: Enzim và vai trò của enzim trong quá trình chuyển hóa vật chất

  1. Tác giả: LTTK CTV
    Đánh giá: ✪ ✪ ✪ ✪ ✪

    Tóm tắt lý thuyết

    1. Enzim
    • Khái niệm: Enzim là chất xúc tác sinh học được tổng hợp trong các tế bào sống.
    • Đặc điểm: làm tăng tốc độ phản ứng nhưng không bị biến đổi sau phản ứng.
    a. Cấu trúc:
    • Thành phần: chỉ gồm Prôtêin hoặc Prôtêin kết hợp với một chất không phải prôtêin.
    • Cấu trúc hóa học: có một vùng chuyên biệt gọi là trung tâm hoạt động, đây là một chỗ lõm hoặc khe hở nhỏ trên bề mặt enzim
    • Cấu hình của trung tâm hoạt động phải tương thích với cấu hình không gian của cơ chất.
    • Tên enzim = tên cơ chất + aza
      Ví dụ: enzim phân giải tinh bột: amilaza, enzim phân giải kitin: kitinaza…
    b. Cơ chế tác động:
    • Gồm các bước:
      • Enzim kết hợp với cơ chất tạo thành phức hợp Enzim – cơ chất.
      • Enzim tương tác với cơ chất tạo sản phẩm.
      • Sản phẩm tạo thành và enzim được giải phóng nguyên vẹn.
    [​IMG]
    • Ví dụ cơ chế hoạt động của enzim saccarozo
    [​IMG]
    • Liên kết enzim – cơ chất mang tính đặc thù. Mỗi enzim thường chỉ xúc tác cho một phản ứng.
    c. Các yếu tố ảnh hưởng đến hoạt tính của enzim:
    • Hoạt tính của enzim được xác định bằng lượng sản phẩm tạo thành từ một lượng cơ chất trên một đơn vị thời gian.
    • Các yếu tố ảnh hưởng lên hoạt tính của enzim:
      • Nhiệt độ: Trong giới hạn nhiệt hoạt tính của enzim tỷ lệ thuận với nhiệt độ.
      • Độ pH: Mỗi enzim chỉ hoạt động trong 1 giới hạn pH xác định.
      • Nồng độ enzim và cơ chất: Hoạt tính của enzim thường tỷ lệ thuận với nồng độ enzim và cơ chất.
      • Chất ức chế hoặc hoạt hoá enzim: Một số hoá chất có thể làm tăng hoặc giảm hoạt tính của enzim.
    2. Vai trò của enzim trong quá trình chuyển hóa vật chất:
    • Enzim xúc tác làm tăng tốc độ các phản ứng, nếu tế bào không có enzim thì các hoạt động sống không thể duy trì và tốc độ phản ứng xảy ra quá chậm.
    [​IMG]
    • Tế bào có thể điều chỉnh sự chuyển hóa bằng cách điều chỉnh tác động của enzim, theo hướng ức chế hoặc hoạt hóa.
    • Khi một enzim bị thiếu, cơ chất sẽ tích lũy lại hoặc chuyển hóa theo con đường phụ thành các chất độc hại gây nên các triệu chứng bệnh lí, gọi là bệnh rối loạn chuyển hóa.
    Theo LTTK Education tổng hợp