Tóm tắt lý thuyết 1. Cấu trúc của prôtêin a. Thành phần hóa học Phân tử prôtêin có cấu trúc đa phân mà đơn phân là các axit amin. Có 20 loại acid amin khác nhau. Từ 20 loại này có thể cấu tạo nên vô số các protein khác nhau về thành phần, số lượng, và trình tự các acid amin, đảm bảo tính đa dạng và đặc thù của từng loại protein. Cấu tạo mỗi đơn phân gồm có 3 thành phần chính: Nhóm COOH, nhóm NH2 và gốc R liên kết với cacbon trung tâm (Cả COOH và NH2 , cả 1 nguyên tử H đều liên kết với C - C này gọi là C alpha). b. Cấu trúc vật lí: Cấu trúc bậc 1: Các axit amin liên kết với nhau tạo nên 1 chuỗi axit amin là chuỗi pôlipeptit. Chuỗi pôli peptit có dạng mạch thẳng. Cấu trúc bậc 2: Cấu trúc bậc 2 là cấu trúc vòng xoắn lò xo đều đặn hoặc gấp nếp beta, các nếp gấp và vòng xoắn được cố định bởi các liên kết hidro giữa các acid amin gần nhau. Cấu trúc bậc 3: Chuỗi xoắn cuộn xếp tạo thành cấu trúc đặc thù trong không gian 3 chiều, tạo nên tính đặc trưng cho từng loại protein bằng các liên kết đisunfua, liên kết ion, vander_van… tăng tính bền vững của phân tử protein Cấu trúc bậc 4: 2 hay nhiều chuỗi cuộn xếp bậc 3 liên kết với nhau tạo thành phần phân tử protein hoàn chỉnh, có cấu hình không gian đặc trưng cho từng loại protein, giúp nó thực hiện được chức năng hoàn chỉnh. 2. Chức năng của prôtêin Tham gia cấu tạo nên tế bào và cơ thể (nhân, màng sinh học, bào quan...) Ví dụ protein tham gia cấu tạo màng sinh học Dự trữ các axit amin. Ví dụ: Protein trong sữa, trong các loại hạt... Vận chuyển các chất (Hêmôglôbin). Ví dụ: Hemoglobin trong máu Bảo vệ cơ thể (kháng thể). Ví dụ: Kháng thể Thu nhận thông tin (các thụ thể). Xúc tác cho các phản ứng (enzim). Tham gia trao đổi chất (hoocmôn). Theo LTTK Education tổng hợp
