1. Đặc điểm chung. a) Nước ta có mạng lưới sông ngòi dày đặc, phân bố rộng khắp trên cả nước. - Nước ta có 2360 sông dài > 10km. - 93% các sông nhỏ và ngắn. - Các sông lớn: sông Hồng, sông Mê Công… b) Sông ngòi nước ta chảy theo hai hướng chính là Tây Bắc – Đông Nam và hướng vòng cung. - Các con sông chảy hướng Tây Bắc – Đông Nam : sông Hồng, sông Thái Bình, sông Đà.. - Các con sông chảy hướng vòng cung (chủ yếu ở vùng núi Đông Bắc): sông Thương, sông Lục Nam, sông Gâm, sông Cầu.... c) Sông ngòi nước ta có hai mùa nước: mùa lũ và mùa cạn khác nhau rõ rệt. - Mùa lũ nước sông dâng cao và chảy mạnh. - Lượng nước chiếm 70 – 80% lượng nước cả năm. - Thời gian diễn ra mùa lũ khác nhau giữa các vùng: + Các sông ở Bắc Bộ: mùa lũ từ tháng 6 -10. + Các sông ở Trung Bộ: mùa lũ vào thời kì thu đông, từ tháng 9 - 12. + Các sông ở Nam Bộ: mùa lũ từ tháng 7 - 11. d) Sông ngòi nước ta có hàm lượng phù sa lớn. - Sông ngòi vận chuyển tới 839 tỉ m3 nước hàng trăm triệu tấn phù sa. - Hàm lượng phù sa lớn, 200 triệu tấn/năm. 2. Khai thác kinh tế và bảo vệ sự trong sạch của các dòng sông. a) Giá trị của sông ngòi. - Thuỷ điện: Thuỷ điện Hoà Bình, Trị An, Yaly… - Thuỷ lợi: Cung cấp nước tưới tiêu cho việc sản xuất của nhân dân. - Bồi đắp lên đồng bằng màu mỡ để trồng cây lương thực - Thuỷ sản. - Giao thông, du lịch…. b) Sông ngòi nước ta đang bị ô nhiễm. - Rừng cây bị chặt phá nhiều, nước mưa và bùn cát dồn xuống dòng sông, gây ra những trận lũ đột ngột và dữ dội. - Nước thải công nghiệp, sinh hoạt, các chất độc hại cũng làm cho nguồn nước ô nhiễm * Biện pháp - Không đốt, chặt phá rừng bừa bãi - Không vứt các chất thải chưa được xử lý trực tiếp xuống nguôn nước. - Phải xử lý nước thải từ các khu công nghiệp và các đô thị lớn. - Cần phải tích cực, chủ động phòng chống lũ lụt, bảo vệ và khai thác hợp lý các nguồn lợi từ sông ngòi.
