Tại sao cư dân trên lưu vực các dòng sông lớn ở châu Á, châu Phi có thể sớm phát triển thành xã hội có giai cấp và nhà nuớc ? Trả lời: - Theo quy luật phát triển của lịch sủ xã hội loài người, con người bước vào xã hội có giai cấp và nhà nước khi xuất hiện công cụ lao động bằng kim loại, đặc biệt la công cụ sát (trường hợp các quốc gia cổ đại phương Tây : Hi Lạp - Rôma). - Tuy nhiên, cư dân phưong Đông cổ đại sớfn bước vào xã hội có giai cấp và nhà nước khi chưa xuất hiện đồ sắt vì : + Các quốc gia cổ đại phương Đông xuất hiện bên lưu vực của các dòng sông lớn như sồng Nin ở Ai Cập, sông Ơphorát và Tigơrơ ở Lưỡng Hà, sông Ấn và sông Hằng ở Ấn Độ Hoàng Hà và Trường Giang ở Trung Quốc. + Bên lưu vực các dòng sông lớn đã có những điếu kiện hết sức thuận lợi cho đờ sống con người như : đất đai phì nhiêu và mềm, dễ canh tác, mưa nhiều tạo ra nguồn nước tưới phong phú, khí hậu ấm nóng... Chính điều kiện tự nhiên thuận lợi như trên mà con người chỉ với công cụ lao động bằng đá, tre, gỗ và thời kì đầu đồ đồng (khoảng 5500 đến 5000 năm cách ngày nay) đã có sản xuất, phát triển kinh tế - xã hội và sớm bước vào xã hội có giai cấp và nhà nước.
