Từ không khí người ta chiếu xiên tới mặt nước nằm ngang một chùm tia sáng hẹp song song gồm hai ánh sáng đơn sắc: màu vàng, màu chàm. Khi đó chùm tia khúc xạ gồm hai chùm tia sáng hẹp là chùm màu vàng và chùm màu chàm, trong đó góc khúc xạ của chùm màu vàng nhỏ hơn góc khúc xạ của chùm màu chàm. vẫn chỉ là một chùm tia sáng hẹp song song. gồm hai chùm tia sáng hẹp là chùm màu vàng và chùm màu chàm, trong đó góc khúc xạ của chùm màu vàng lớn hơn góc khúc xạ của chùm màu chàm. chỉ là chùm tia màu vàng còn chùm tia màu chàm bị phản xạ toàn phần. Hướng dẫn giải: Cũng giống như hiện tượng tán sắc ánh sáng khi qua lăng kính, chùm sáng khi bị khúc xạ vào trong nước cũng tuân theo nguyên tắc: Tia đỏ lệch ít, tia tím lệch nhiều nhất. Ta có thể minh họa bằng hình vẽ trên, so với phương của tia tới thì tia màu vàng lệch ít hơn màu tím. Do vậy, góc khúc xạ màu vàng lớn hơn góc khúc xạ màu tím.
Ánh sáng đơn sắc có tần số $5.10^{14}$ Hz truyền trong chân không với bước sóng 600nm. Chiết suất tuyệt đối của một môi trường trong suốt ứng với ánh sáng này là 1,52. Tần số của ánh sáng trên khi truyền trong môi trường trong suốt này nhỏ hơn $5.10^{14}$ Hz còn bước sóng bằng 600nm. lớn hơn $5.10^{14}$ Hz còn bước sóng nhỏ hơn 600nm. vẫn bằng $5.10^{14}$ Hz còn bước sóng nhỏ hơn 600nm. vẫn bằng $5.10^{14}$ Hz còn bước sóng lớn hơn 600nm. Hướng dẫn giải: Ánh sáng khi truyền từ môi trường trong suốt này đến môi trường trong suốt kia thì tần số không đổi. Trong môi trường chiết suất n, vận tốc: \(v=\dfrac{c}{n}\), suy ra bước sóng: \(\lambda'=\dfrac{\lambda}{n}\) Do vậy, khi truyền trong môi trường này thì bước sóng giảm đi (nhỏ hơn 600nm).
Tia hồng ngoại là những bức xạ có bản chất là sóng điện từ. khả năng ion hoá mạnh không khí. khả năng đâm xuyên mạnh, có thể xuyên qua lớp chì dày cỡ cm. bước sóng nhỏ hơn bước sóng của ánh sáng đỏ. Hướng dẫn giải: Tia hồng ngoại có bản chất là sóng điện từ, mang năng lượng nhỏ nên tác dụng nổi bật là tác dụng nhiệt (không thể ion hóa không khí, không đâm xuyên và bước sóng lớn hơn ánh sáng đỏ)
Khi nói về tia tử ngoại, phát biểu nào dưới đây là sai? Tia tử ngoại bị thuỷ tinh hấp thụ mạnh và làm ion hoá không khí. Tia tử ngoại có tác dụng mạnh lên kính ảnh. Tia tử ngoại có bước sóng lớn hơn bước sóng của ánh sáng tím. Tia tử ngoại có bản chất là sóng điện từ. Hướng dẫn giải: Tia tử ngoại có bước sóng nhỏ hơn bước sóng của ánh sáng tím (năng lượng thì lớn hơn)
Tia Rơnghen có cùng bản chất với sóng âm. bước sóng lớn hơn bước sóng của tia hồng ngoại. cùng bản chất với sóng vô tuyến. điện tích âm. Hướng dẫn giải: Tia Rơnghen là sóng điện từ nên nó có cùng bản chất với sóng vô tuyến.
Phát biểu nào sau đây là sai khi nói về ánh sáng đơn sắc? Chiết suất của một môi trường trong suốt đối với ánh sáng đỏ lớn hơn chiết suất của môi trường đó đối với ánh sáng tím. Ánh sáng đơn sắc là ánh sáng không bị tán sắc khi đi qua lăng kính. Trong cùng một môi trường truyền, vận tốc ánh sáng tím nhỏ hơn vận tốc ánh sáng đỏ. Trong chân không, các ánh sáng đơn sắc khác nhau truyền đi với cùng vận tốc. Hướng dẫn giải: Chiết suất của môi trường trong suốt với ánh sáng tím lớn hơn ánh sáng đỏ. Trong cùng 1 môi trường truyền, thì ntím > nđỏ, mà \(v=\dfrac{c}{n}\) nên vtím < vđỏ Trong chân không, các ánh sáng đơn sắc khác nhau đều truyền đi với cùng vận tốc là c = $3.10^8$ (m/s)
Phát biểu nào sau đây là đúng khi nói về quang phổ? Quang phổ liên tục của nguồn sáng nào thì phụ thuộc thành phần cấu tạo của nguồn sáng ấy. Mỗi nguyên tố hóa học ở trạng thái khí hay hơi nóng sáng dưới áp suất thấp cho một quang phổ vạch riêng, đặc trưng cho nguyên tố đó. Để thu được quang phổ hấp thụ thì nhiệt độ của đám khí hay hơi hấp thụ phải cao hơn nhiệt độ của nguồn sáng phát ra quang phổ liên tục. Quang phổ hấp thụ là quang phổ của ánh sáng do một vật rắn phát ra khi vật đó được nung nóng. Hướng dẫn giải: Mỗi nguyên tố hóa học ở trạng thái khí hay hơi nóng sáng dưới áp suất thấp cho một quang phổ vạch riêng, đặc trưng cho nguyên tố đó. Quang phổ đó gọi là quang phổ vạch phát xạ.
Khi nói về quang phổ, phát biểu nào sau đây là đúng? Các chất rắn bị nung nóng thì phát ra quang phổ vạch. Mỗi nguyên tố hóa học có một quang phổ vạch đặc trưng của nguyên tố ấy. Các chất khí ở áp suất lớn bị nung nóng thì phát ra quang phổ vạch. Quang phổ liên tục của nguyên tố nào thì đặc trưng cho nguyên tố đó. Hướng dẫn giải: Mỗi nguyên tố hóa học có một quang phổ vạch đặc trưng của nguyên tố ấy. Vì vậy, phân tích quang phổ vạch phát xạ dùng để nhận biết sự có mặt của các nguyên tố hóa học.
Trong thí nghiệm Y-âng về giao thoa với nguồn sáng đơn sắc, hệ vân trên màn có khoảng vân i. Nếu khoảng cách giữa hai khe còn một nửa và khoảng cách từ hai khe đến màn gấp đôi so với ban đầu thì khoảng vân giao thoa trên màn giảm đi bốn lần. không đổi. tăng lên hai lần. tăng lên bốn lần. Hướng dẫn giải: Khoảng vân: \(i=\dfrac{\lambda D}{a}\) Khi \(a'=\dfrac{a}{2}\), \(D'=2D\) \(\Rightarrow i'=4.\dfrac{\lambda D}{a}=4i\)
Phát biểu nào sau đây là đúng? Ánh sáng đơn sắc là ánh sáng bị tán sắc khi đi qua lăng kính. Ánh sáng trắng là hỗn hợp của vô số ánh sáng đơn sắc có màu biến thiên liên tục từ đỏ đến tím. Chỉ có ánh sáng trắng mới bị tán sắc khi truyền qua lăng kính. Tổng hợp các ánh sáng đơn sắc sẽ luôn được ánh sáng trắng. Hướng dẫn giải: Ánh sáng trắng là hỗn hợp của vô số ánh sáng đơn sắc có màu biến thiên liên tục từ đỏ đến tím (định nghĩa ánh sáng trắng)