Đề bài Trình bày diễn biến chính các cuộc khởi nghĩa chống Thực dân Pháp của nhân dân Cam-pu-chia. Lời giải chi tiết Dưới ách thống trị của thực dân Pháp, nhiều cuộc khởi nghĩa diễn ra sôi nổi trong cả nước: - Cuộc khởi nghĩa của Hoàng thân Si-vô-tha (1861-1892): + Bất bình về thái độ nhu nhược của triều đình, Si-vô-tha đã tập hợp đông đảo quần chúng nhân dân nổi dậy khởi nghĩa, tấn công thẳng vào quân Pháp ở cố đô U-đông và Phnôm-Pênh, mở rộng địa bàn hoạt động. + Tháng 10-1892, Si-vô-tha qua đời vì bệnh nặng. Sau đó, phong trào suy yếu dần và tan rã. - Cuộc khởi nghĩa của A-cha-xoa (1863-1866): + Ban đầu, A-cha Xoa tham gia phong trào của Si-vô-tha. Do phong trào này bị đàn áp, ông và nhiều nghĩa quân phải lánh sang Việt Nam, ở vùng Châu Đốc, Tịnh Biên. Nhân dân Việt Nam sẵn sàng giúp đỡ A-cha-xoa chống Pháp. + Từ vùng núi Thất Sơn, A-cha Xoa lấy Châu Đốc, Hà Tiên làm bàn đạp tấn công quân Pháp ở Cam-pu-chia. Năm 1864, có lần nghĩa quân đã chiếm được tỉnh Cam-pốt và áp sát Phnôm-Pênh. Hoạt động của nghĩa quân trong các năm 1864-1865 càng mạnh mẽ. + Ngày 19-3-1866, do bị thương mạn-h, A-cha Xoa bị Pháp bắt, cuộc khởi nghĩa thất bại. - Cuộc khởi nghĩa của Pu-côm-bô (1866-1867): + Năm 1866, Pu-côm-bô phát động cuộc khởi nghĩa và lập căn cứ ở Tây Ninh. + Nghĩa quân đã liên minh chiến đấu chặt chẽ người dân tộc ở Việt Nam. Khi lực lượng mạnh, Pu-côm-bô tiến quân về nước kiểm soát Pa-man, tấn công U-đông (17-12-1866). + Ngày 3-12-1867, Pu-côm-bô hy sinh, cuộc khởi nghĩa thất bại.