A. Kiến thức trọng tâm 1. Truyện đọc: “Bốn mươi năm vẫn nghĩa nặng tình sâu” Gợi ý trả lời câu hỏi: a) Những chi tiết nào trong truyện thế hiện sự kính trọng và biết ơn của những học sinh cũ đối với thầy Bình? Mọi người vây quanh chào hỏi thầy thắm thiết Tặng thầy những bó hoa tươi thắm Không khí thật cảm động Thầy trò bắt tay mặt mừng b) Em hiểu thế nào là tôn sư trọng đạo? Tôn sư trọng đạo là tôn trọng, kính yêu và biết ơn đối với những người làm thầy giáo, cô giáo ( đặc biệt là những thầy cô giáo đã dạy mình) ở mọi lúc mọi nơi, coi trọng những điều thầy dạy, coi trọng và làm theo đạo lí mà thầy đã dạy mình. c) Em hãy nêu một số biểu hiện thiếu tôn sư trọng đạo trong học sinh hiện nay? Có thái độ vô lễ với thầy cô, gặp không chào hỏi, nói trống không không có thưa gửi, cãi lại thầy cô giáo, coi thường những môn học mà mình cho là tầm thường… Ra vào lớp không xin phép, đi hiên ngang Không làm bài tập và không học bài Sử dụng tài liệu quay cóp trong thi cử Không thực hiện nội quy của trường, lớp đề ra. 2. Nội dung bài học * Khái niệm: Tôn sư trọng đạo là tôn trọng, kính yêu và biết ơn đối với những người làm thầy giáo, cô giáo ở mọi lúc mọi nơi, coi trọng những điều thầy dạy, coi trọng và làm theo đạo lí mà thầy đã dạy mình. * Biểu hiện: Có thái độ, tình cảm, hành động làm vui lòng thầy cô giáo. Có hành động đền ơn đáp nghĩa, làm những điều tốt đẹp xứng đáng với sự dạy dỗ của thầy cô. * Ý nghĩa: Tôn sư trọng đạo là truyền thống quý báu của dân tộc ta Là nét đẹp trong tâm hồn của mỗi người, giúp con người sống có nhân nghĩa, thủy chung thể hiện đạo lí làm người. B. BÀI TẬP VÀ HƯỚNG DẪN GIẢI Bài tập a: Trong những hành vi sau đây, hành vi nào thể hiện thái độ tôn sư trọng đạo ? Hành vi nào cần phê phán ? Vì sao ? (1) Ngày chủ nhật, Năm ra chợ, gặp cô giáo cũ, Năm đứng nghiêm, bỏ mũ chào cô. (2) Thầy Minh ra bài tập Toán cho học sinh về nhà làm. Mãi chơi nên Hoa không làm bài tập. (3) Anh Thắng là một sinh viên đại học, nhân ngày Nhà giáo Việt Nam 20-11, anh Thắng đã viết thư hỏi thăm cô giáo cũ dạy anh từ hổi lớp Một . (4) Giờ trả bài tập làm văn, An bị điểm kém. Vừa nhận được bài kiểm tra từ tay thầy giáo, An đã vò nát và đút bài vào ngăn bàn. Hướng dẫn giải: Hành vi thái độ tôn sư trọng đạo là hành vi (1) và (3): (1) Năm đã có hành vi tôn trọng lễ phép khi gặp cô giáo cũ: đứng nghiêm và bỏ mũ chào cô. (3) Anh Thắng viết thư hỏi thăm cô giáo cũ dạy từ hồi lớp 1, chứng tỏ anh Thắng đã không quên công ơn dạy dỗ của cô giáo cũ đã dạy mình từ hồi còn là lớp 1, mặc dù bây giờ anh đã là sinh viên. Hành vi cần phê phán là hành vi (2) và (4): (2) Hoa đã không làm bài tập khi thầy giáo giao cho. Điều đó thể hiện Hoa không biết vâng lời thầy, chăm lo học hành (4) An có thái độ vô lễ, thiếu tôn trọng thầy. Bài tập b: Em hãy tìm một số câu ca dao, tục ngữ nói về sự kính trọng và lòng biết ơn thầy giáo, cô giáo? Hướng dẫn giải: Những câu ca dạo tục ngữ nói về sự kính trọng và biết ơn thầy, cô giáo là : Ca dao : Muốn sang thì bắc cầu Kiều Muốn con hay chữ thì yêu lấy thầy. Tục ngữ : Không thầy đố mà làm nên. Châm ngôn : Nhất tự vi sư, bán tự vi sư. Bài tập c: Trong những câu dưới đây, theo em, câu nào thể hiện rõ nhất về tôn sư trọng đạo ? (1) Ân trả, nghĩ đền. (2) Không thầy đố mà làm nên. (3) Ăn khoai nhớ kẻ cho dây mà trồng. (4) Muốn sang thì bắc cầu Kiều Muốn con hay chữ thì yêu lấy thầy. (5) Một chữ cũng là thầy, nửa chữ cũng là thầy. (Nhất tự vi sư, bán tự vi sư) Hướng dẫn giải: Câu thể hiện về tôn sư trọng đạo trong những câu trên là câu : Một chữ cũng là thầy, nửa chữ cũng là thầy (Nhất tự vi sư, bán tự vi sư).
