Tóm tắt lý thuyết 1. Đặc điểm sản xuất nông nghiệp Việc trồng trọt được tiến hành quanh năm, có thể xen canh, luân canh nhiều loại cây trồng nếu có đủ nước tưới. Môi trường đới nóng phân hoá đa dạng nên hoạt động nông nghiệp ở vùng nhiệt đới, nhiệt đới gió mùa, xích đạo có các đặc điểm khác nhau. Trong điều kiện khí hậu nóng, mưa nhiều hoặc mưa tập trung theo mùa, đất dễ bị xói mòn. Cần phải bảo vệ rừng, trồng cây che phủ đất và làm thủy lợi, phòng chống thiên tai, lựa chọn cây trồng thích hợp. Hình 9.1. Biểu đồ nhiệt độ và lượng mưa ở môi trường xích đạo ẩm 2. Các sản phẩm nông nghiệp chủ yếu Trổng trọt: Cây lương thực: Lúa nước, các loại ngũ cốc. Cây công nghiệp nhiệt đới như: cà phê, cao su, hồ tiêu, mía, bông vải... có giá trị xuất khẩu cao. Chăn nuôi Chưa phát triển bằng trồng trọt như: trâu, bò, lợn, gia cầm... Bài tập minh họa Câu hỏi 1: Tìm ví dụ để thấy ảnh hưởng của khí hậu nhiệt đới và khí hậu nhiệt đới gió mùa đến sản xuất nông nghiệp. Trả lời: Nền nhiệt ẩm cao, khí hậu phân mùa tạo điều kiện cho chúng ta phát triển nền nông nghiệp lúa nước, tăng vụ, đa dạng hóa cây trồng, vật nuôi. Cần tận dụng mặt thuận lợi này để không ngừng nâng cao năng suất cây trồng và nhanh chóng phục hồi lớp phủ thực vật trên đất trống bằng mô hình nông-lâm kết hợp. Tính chất thường của các yếu tố thời tiết và khí hậu gây khó khăn cho hoạt động canh tác, cơ cấu cây trồng, kế hoạch thời vụ, phòng chống thiên tai, phòng trừ dịch bệnh…trong sản xuất nông nghiệp. Câu hỏi 2: Để khắc phục những khó khăn do khí hậu nhiệt đới gió mùa gây ra, trong sản xuất nông nghiệp cần thực hiện những biện pháp chủ yếu nào? Trả lời: Làm thuỷ lợi, trồng cây che phủ đất. Phòng chống thiên tai: bão, lũ lụt, hạn hán. Phòng trừ sâu bênh có hại cho cây trồng, vật nuôi. Câu hỏi số 3: Nêu các loại nông sản chính của đới nóng. Xác định trên bản đồ thế giới, các nước và các khu vực ở đới nóng sản xuất nhiều các loại nông sản đó. Trả lời: Cây lương thực: Ở vùng nhiệt đới gió mùa ( Đông Nam Á và Nam Á ) lúa nước là cây lương thực quan trọng nhất. Ngoài ra còn trồng các loại ngũ cốc, cây công nghiệp nhiệt đới. Cây công nghiệp: Cà phê: Nam Mĩ, Tây Phi, Đông Nam Á. Cao su: Đông Nam Á. Dừa: Các nước ven biển, nhất là Khu vực Đông Nam Á. Mía: Nam Á, Đông Nam Á, Nam Mĩ. Ngoài ra còn có bông, lạc, hồ tiêu, chà là, cọ dầu… Chăn nuôi không phát triển bằng trồng trọt. Theo LTTK Education tổng hợp
