Những câu hát châm biếm Cùng với truyện cười, những câu hát châm biếm thể hiện khá tập trung những đặc sắc của nghệ thuật trào lộng dân gian Việt Nam nhằm phơi bày các hiện tượng ngược đời, phê phán những thói hư tật xấu, những hạng người và hiện tượng đáng cười trong xã hội I. Nội dung và nghệ thuật bài ca dao: * Bài 1: Bài ca dao chế giễu những hạng người lắm tật, vừa nghiện ngập, vừa lười biếng. Bài (1) giới thiệu về chú tôi như thế nào? – Giới thiệu bức chân dung chú tôi để cầu hôn cho chú. Bức chân dung biếm hoạ, giễu cợt, mỉa mai. Người lắm tật, lười biếng (hay; giỏi) – Yếm? Tửu? Hai dòng đầu có ý nghĩa gì? – Vừa để bắt vần, vừa để giới thiệu nhât vật. Đồng thời thể hiện sự đối lập: Cô yếm đào (trẻ, đẹp >< chú tôi). Vậy bài (1) châm biếm hạng người nào trong xã hội? * Bài 2: Bằng cách nhại lại lời của thầy bói để phê phán bọn chúng lừa dối người để kiếm tiền. Đồng thời phê phán sự mê tín dị đoan, phản khoa học. Bài 2 nhại lại lời của ai nói với ai? – Nhại lại lời thầy bói nói với người xem bói. Thầy bói đã phán những gì? Em có nhận xét gì về lời của thầy bói phán? (ENB). Cách thầy phán là kiểu nói dựa, nước đôi rất rõ ràng như đinh đóng cột về những sự thật hiển nhiên => vô nghĩa, ấu trĩ, nực cười. Do đó đã lật tẩy chân dung, tài cán của thầy. Đây là nghệ thuật “Gậy ông đập lưng ông” mang ý gây cười và phê phán sâu sắc. Bài ca dao phê phán hiện tượng nào trong xã hội? Hãy tìm những bài ca dao có nội dung tương tự ? – Kẻ hành nghề mê tín, dốt nát, lừa bip, lợi dụng lòng tin người khác để kiếm tiền. Đồng thời phê phán sự mê tín dị đoan phản khoa học. Một số bài có nội dung phê phán thầy bói: 1/ Hồn rằng hồn thác ban ngày Thương cha nhớ mẹ, hồn rày thác đêm. 2/ Thầy lo xem tướng cho người Tướng thầy thì để cho ruồi nó xem. 3/ Nhà này có quái trong nhà Có con chó đực cắn ra đằng mồm Nhà bà có con chó đen Người lạ nó cắn, người quen nó mừng Nhà bà có cái cối xay Bốn chân xuống đất, ngỗng quay lên trời. Nêu nội dung và nghệ thuật văn bản vừa học? (Ghi nhớ Sgk/53) II. LUYỆN tẬP * Bài tập 1: Ý kiến (c) là đúng. * Bài tập 2: Phơi bày các sự việc mâu thuẫn, phê phán thói hư tật xấu của những hạng người và sự việc đáng cười trong xã hội.
