Sinh học 7 Bài 20: Thực hành Quan sát một số thân mềm

Tóm tắt lý thuyết

1. Giới thiệu một số loài động vật trong ngành thân mềm

Video 1: Một số loài thân mềm​

2. Thực hành Quan sát một số loài động vật thân mềm

2.1. Cấu tạo vỏ

• Vỏ ốc có cấu tạo phức tạp nhất, có đầy đủ cấu tạo 3 lớp, thích nghi với lối sống bò, chậm chạm.

Hình 1: Ốc sên sống trên cạn​

1- Tua đầu; 2- Tua miệng; 3- Lỗ miệng
4- Mắt; 5- Chân; 6- Lỗ thở
7- Vòng xoắn vỏ; 8- Đỉnh vỏ

Hình 2: Cấu tạo mặt trong của vỏ ốc​

1- Đỉnh vỏ; 2- Mặt trong vòng xoắn
3- Vòng xoắn cuối; 4- Lớp xà cừ
5- Lớp sừng ở ngoài

Hình 3: Mai mực là vỏ đá vôi tiêu giảm​

1- Giai vỏ; 2- Vết các lớp đá vôi
Cấu tạo đơn giản nhất là mai mực, chỉ còn lớp giữa phát triển (phần còn lại của vỏ tiêu giảm) thích nghi với lối sống bơi lội tích cực trong nước biển.
2.2. Cấu tạo ngoài

Hình 4: Cấu tạo ngoài của trai sông​

1- Chân trai; 2- Lớp áo; 3- Tấm mang
4- Ống hút; 5- Ống thoát; 6- Vết bám cơ khép vỏ; 7- Cơ khép vỏ; 8- Vỏ trai

Hình 5: Cấu tạo ngoài của mực​

1- Tua dài; 2- Tua ngắn; 3- Mắt; 4. Đầu; 5- Thân; 6- Vây bơi; 7- Giác bám
2.3. Cấu tạo trong

​

1- Áo; 2- Mang; 3- Khuy cài áo; 4-Tua dài; 5- Miệng; 6- Tua ngắn
7- Phễu phụt nước; 8- Hậu môn; 9- Tuyến sinh dục
3. Bảng thu hoạch

STT​	Đặc điểm quan sát​	Ốc​	Trai​	Mực​
1	Số lớp cấu tạo vỏ	3	3	1
2	Số chân (tua)	1	1	10
3	Số mắt	2	Không	2
4	Có giác bám	Không	Không	Có
5	Lông trên tua miệng	Không	Không	Có
6	Dạ dày, Ruột, gan, túi mực …(Ống TH phát triển)	Có ống TH (không có túi mực)	Có ống TH (không có túi mực)	Có ống TH (có túi mực)

Bài tập minh họa

Bài 1:

Phát biểu sau đây là đúng hay sai?
(1) Ốc sên xếp vào ngành thân mềm vì chúng có thân mềm không phân đốt.
(2) Cơ thể trai gồm 3 phần: đầu trai, thân trai và thân trai.
(3) Mực di chuyển nhờ chân rìu.
(4) Trai lấy thức ăn nhờ cơ chế lọc nước hút vào.
Hướng dẫn:

(1) Đúng
(2) Sai.

​

(3)Sai. Vì mực không có chân rìu.
(4) Đúng.

​