Sinh học 7 Bài 36: Thực hành Quan sát cấu tạo trong của ếch đồng trên mẫu mổ

Tóm tắt lý thuyết

I. Quan sát bộ xương ếch

​

Hình 1: Bộ xương ếch​

1- Sọ, 2-Cột sống (có 1 đốt sống cổ), 3- Đốt sống cùng (trâm đuôi)
4- Các xương đai chi trước (đai vai), 5- Các xương chi trước
6-Xương đai hông, 7-Các xương chi sau

​

Hình 2: Xương đai chi trước và chi trước bên phải​

• Cấu tạo: Bộ xương gồm:
  • Xương đầu: Hộp sọ chứa não
  • Xương thân: Cột sống, xương sườn
  • Xương chi: Xương đai (đai vai, đai hông), các xương chi (chi trước, chi sau).
• Chức năng:
  • Tạo bộ khung nâng đỡ cơ thể.
  • Là nơi bám của cơ → di chuyển.
  • Tạo khoang bảo vệ não, tuỷ và nội quan.
  • Gồm nhiều xương khớp động với nhau...
  • Cơ đùi → liên quan đến di chuyển...

2. Các nội quan

​

Hình 3: Hệ mạch dưới da làm nhiệm vụ trao đổi khí (hô hấp da)​

• Da ếch trần (trơn, ẩm ướt), mặt trong có nhiều mạch máu và túi bạch huyết → trao đổi khí.

​

Hình 4: Cấu tạo trong của ếch​

1- Tim, 2- Phối, 3- Gan, 4- Mật, 5- Dạ dày, 6- Ruột
7- Ruột thẳng, 8- Thận, 9- Ống dẫn nước tiểu, 10- Bóng đái, 11- Huyệt
12- Buồng trứng, 13- Ống dẫn trứng, 14- Tử cung, 15-Các gốc động mạch
16-Động mạch chủ, 17- Tĩnh mạch chủ dưới, 18- Ti

Hệ cơ quan​	Đặc điểm cấu tạo​	Ý nghĩa thích nghi​
		Ở nước	Trên cạn
Tiêu hóa	Miệng có lưỡi có thể phóng ra bắt mồi. Có dạ dày lớn, ruột ngắn, gan- mật lớn, có tuyến tụy.		​
Hô hấp	Xuất hiện phổi, Hô hấp nhờ thềm miệng. Da ẩm, có hệ mao mạch dày làm nhiệm vụ trao đổi khí.	​	​
Tuần hoàn	Xuất hiện vòng tuần hoàn phổi, tạo thành 2 vòng tuần hoàn. Tim 3 ngăn: 2 tâm nhỉ và 1 tâm thất.	​	​
Bài tiết	Thận lọc nước tiểu đưa xuống bóng đái, thải ra ngoài qua lỗ huyệt.		​
Thần kinh	Não trước có thùy thị giác phát triển. Tiểu não kém phát triển		​
Sinh dục	Ếch đực không có cơ quan giao phối. Ếch cái thụ tinh ngoài , đẻ trứng	​

Bài tập minh họa

Bài 1:

Bộ xương Ếch có vai trò gì ? Có ý nghĩa gì với đời sống của ếch?
Hướng dẫn:

• Bộ xương làm khung cơ thể và là chổ bám cho cơ.
• Tạo thành các khoang bảo vệ não, tủy và các nội quan.

Bài 2:

So sánh bộ xương Ếch khác gì với xương cá? Vì sao?
Hướng dẫn:

Có các đai vai và đai hông khớp các chi vững chắc giúp ếch nhảy.
Bài 3:

Tìm những cơ quan thích nghi với đời sống ở cạn nhưng cấu tạo chưa hoàn chỉnh?Thể hiện ở đặc điểm nào ?
Hướng dẫn:

• Xuất hiện Phổi nhưng đơn giản và hô hấp bằng nâng hạ thềm miệng.
• Tim 3 ngăn: 2 tâm nhỉ và 1 tâm thất, có 2 vòng tuần hoàn.