Tập đọc: Chợ tết

  1. Tác giả: LTTK CTV
    Đánh giá: ✪ ✪ ✪ ✪ ✪

    Câu 1. Người các ấp đi chợ Tết trong khung cảnh đẹp như thế nào?
    Người các ấp đi chợ Tết trong một khung cảnh thiên nhiên tuyệt đẹp:
    Mặt trời lên làm đỏ dần những dải mây trắng và những làn sương sớm.
    Những rặng núi xanh tươi, những ngọn đồi lấp lánh dưới ánh hồng của bình minh. Những tia nắng lấp lánh trong ruộng lúa..
    Đó là cảnh bình minh đang lên ở vùng trung du.
    Câu 2. Mỗi người đến chợ Tết với những dáng vẻ riêng ra sao?
    Mọi người đi đến chợ Tết với một vẻ riêng:
    Những thằng cu áo đỏ thì chạy lon xon, vài cụ già thì chống gậy bước lom khom, cô gái yếm thắm thì lặng lẽ cười, em nhỏ thì nép đầu vào yếm mẹ, hai người gánh lợn chạy ở hàng đầu, con bò vàng ngộ nghĩnh đuổi theo họ.
    Đó là những nét miêu tả rất sống động.
    Câu 3. Bên cạnh dáng vẻ riêng, những người đi chợ Tết có điểm gì chung?
    Điểm chung của mọi người đi chợ Tết là họ đều vui vẻ hòa mình vào cái vẻ tưng bừng của chợ Tết.
    Câu 4. Bài thơ là một bức tranh giàu màu sắc về chợ Tết. Em hãy tìm các từ ngữ đã tạo nên màu sắc bức tranh ấy.
    Các từ ngữ đã tạo nên bức tranh giàu màu sắc về chợ Tết: trắng, đỏ, hồng lam, xanh biếc, thắm, vàng, tía, xanh, son.
    Nội dung: Bức tranh chợ Tết vùng trung du giàu màu sắc và sinh động, thể hiện cuộc sống vui vẻ, hạnh phúc của người dân vùng trung du.
     
  2. Tác giả: LTTK CTV
    Đánh giá: ✪ ✪ ✪ ✪ ✪
    Cảm nghĩ của em sau khi đọc đoạn thơ trong bài "Chợ Tết" của Đoàn Văn Cừ
    Ngày nay có hội chợ; ngày xưa dân gian có chợ Tết. Chợ Tết thường họp vào những ngày cuối năm. Chợ Tết đông vui, nhiều hàng hóa, lương thực, thực phẩm. Đi chợ Tết để bán hàng, để mua sắm. Cũng có người, nhất là trẻ con đi chợ Tết để vui chơi.
    Bài thơ "Chợ Tết" của Đoàn Văn Cừ là một kiệt tác văn chương, vừa đẹp vừa vui. Đọc "Chợ Tết" ta tưởng như được sống lại không khí hội hè dân gian hàng trăm năm về trước. Bài thơ được viết theo thể thơ 8 chữ; đây là phần đầu bài thơ "Chợ Tết" :
    "Dải mây trắng... ra vào đầy cổng chợ".
    Những câu thơ mở đầu gợi tả một sáng tinh mơ nơi làng quê trong ánh bình minh. Dải mây trắng trên đỉnh núi "đỏ dần" lên. Những giọt sương mai như viên ngọc "hồng lam" được nhân hóa, đang "ôm ấp" nóc nhà gianh nơi thôn ấp.
    Những con đường quê "viền trắng" uốn lượn mép đồi xanh. Đỉnh núi, đồi xanh, nóc nhà gianh, con đường, dải mây trắng, giọt sương hồng lam... tất cả đều ửng sáng, trông rất đẹp mắt. Nghệ thuật phối sắc của nhà thơ thật tài hoa:
    "Dải mây trắng đỏ dần trên đỉnh núi
    Sương hồng lam ôm ấp nóc nhà gianh
    Trên con đường viển trắng mép đồi xanh"
    Trên con đường uốn mình, mềm mại như dải lụa ấy, có biết bao nhiêu con người, già trẻ gái trai từ các thôn ấp "kéo hàng" nối đuôi nhau đi chợ Tết với niềm vui náo nức. Cảnh đi chợ Tết "tưng bừng" đông vui như đi hội:
    "Trên con đường viển trắng mép đồi xanh
    Người các ấp tưng bừng ra chợ Tết
    Họ vui vẻ kéo hàng trên cỏ biếc"
    Mỗi người đi chợ Tết đều có một dáng vẻ riêng. Đoàn Văn Cừ đã làm hiện lên trước mắt chúng ta những con người hiền lành, giản dị, đáng yêu bằng bao nét vẽ có hồn, rất sinh động. Mặc áo đỏ, áo mới, áo đẹp là những thằng cu "chạy lon xon" mừng vui tíu tít. Là vài cụ già, tay chống gậy, lung còng "bước lom khom" chậm rãi. Là cô thôn nữ xinh tươi với chiếc yếm thắm, duyên dáng và kín đáo "che môi cười lặng lẽ". Là những em bé lần đầu được đi chợ Tết, còn rụt rè sợ hãi "nép đầu bên yếm mẹ?"...ngơ ngác trước những con người lạ, cảnh lạ:
    "Những thằng cu áo đỏ chạy lon xon
    Vài cụ già chống gậy bước lom khom
    Cô yếm thắm che môi cười lặng lẽ
    Thằng em bé nép đầu bên yếm mẹ"
    Cảnh lợn, bò, gia súc "đi chợ Tết" thật ngộ nghĩnh, vội vàng và hối hả. Ta tưởng như nhà thơ đang nheo mắt tủm tỉm cười:
    "Hai người thôn gánh lợn chạy đi đầu
    Con bò vàng ngộ nghĩnh đuổi theo sau".
    Dưới ánh hồng bình minh, mọi cảnh vật đều trở nên tráng lệ. Từ giọt sương trắng đến tia nắng tía, từ núi xanh đến đồi son, tất cả đều cựa quậy, náo nức, sáng bừng lên. Cảnh chợ Tết càng thêm đẹp:
    "Sương trắng rỏ đầu cành như giọt sữa
    Tia nắng tía nháy hoài trong ruộng lúa
    Núi uốn mình trong chiếc áo the xanh
    Đồi thoa son nằm dưới ánh bình minh"
    Cảnh vật được nhân hóa như mang tình người, hồn người, cùng khoe sắc chia vui với bà con các ấp "tưng bừng" đi chợ Tết. Các động từ được tác giả dùng rất đắt: "ró", "nháy hoài", "uốn mình", "thoa", "nằm"...
    Khép lại đoạn thơ là một hình ảnh đông vui của phiên chợ Tết ngày xưa:
    "Người mua bán ra vào đầy cổng chợ".
    Bức tranh dân gian "Chợ Tết" của Đoàn Văn Cừ mang vẻ đẹp vừa bình dị thân thuộc, vừa rực rỡ sắc màu. Tác giả đã làm sống lại cảnh vật và cuộc sống nơi đồng quê đậm đà màu sắc văn hóa dân gian với tất cả tấm lòng yêu thương nồng hậu. Nghệ thuật sử dụng từ ngữ chỉ màu sắc của ngòi bút nghệ thuật Đoàn Văn Cừ rất giàu có, tinh luyện: trắng, đỏ, hồng lam, viền trắng, xanh, biếc, đỏ, thắm, vàng, tía, the xanh, thoa son,...
    Đọc đoạn thơ, ta tưởng như mình cũng được đi chợ Tết cùng bà con các ấp hơn mấy chục năm về trước.